Κόκκινα δάνεια: Στις αδύναμες της ΕΕ οι ελληνικές τράπεζες

Στην προειδοποίηση αυτή προέβη χθες η ΕΚΤ, που σε νέα έκθεσή της επισημαίνει ότι ο πληθωρισμός και οι αυξήσεις των επιτοκίων πλήττουν τα εισοδήματα των νοικοκυριών και ιδιαιτέρως στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου. Οπως τονίζει, στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου τα νοικοκυριά με χαμηλότερο εισόδημα και με υψηλό κόστος εξυπηρέτησης του χρέους τους και περιορισμένες αποταμιεύσεις, αντιπροσωπεύουν μεγαλύτερο ποσοστό των δανείων.

Με τον πληθωρισμό να αυξάνεται σε διψήφιο ποσοστό, τα νοικοκυριά καταναλώνουν τις αποταμιεύσεις τους, ενώ δεν υπάρχουν περιθώρια αύξησης του εισοδήματός τους, ειδικά στα φτωχότερα κράτη που πλήττονται δυσανάλογα από την αύξηση του κόστους τροφίμων και καυσίμων. Οπως αναφέρει η τράπεζα στο πλαίσιο έκθεσής της για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, «ο εκτιμώμενος αντίκτυπος στην ποιότητα του ενεργητικού των τραπεζών από το τέλος του 2022 είναι σημαντικός».

Το πρόβλημα έγκειται σχεδόν εξ ολοκλήρου στα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα, καθώς μια αύξηση κατά 10% του βασικού κόστους διαβίωσης θα οδηγούσε σε μείωση 20% της αγοραστικής τους δύναμης, σε σύγκριση με μόλις 5% μείωση στα νοικοκυριά μεσαίου εισοδήματος.

Η δυσανάλογη επίδραση στα νοικοκυριά με χαμηλότερο εισόδημα θα μπορούσε, με τη σειρά της, να περιορίσει σημαντικά την ικανότητά τους να αντέξουν τα σοκ και να δημιουργήσουν μαξιλάρια ασφαλείας, αναφέρει η ΕΚΤ. Ωστόσο, το πρόβλημα δεν αναμένεται να γίνει συστημικό, καθώς οι οικογένειες με το χαμηλότερο εισόδημα κατέχουν μόλις το 13% του τραπεζικού χρέους των νοικοκυριών στην Ευρωζώνη, με το 70% να κατέχεται από νοικοκυριά υψηλότερου εισοδήματος. Τα νοικοκυριά με χαμηλότερο εισόδημα έχουν επηρεαστεί δυσανάλογα από τις αυξανόμενες τιμές καταναλωτή και τα επιτόκια το 2022.

Τα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα ξοδεύουν πολύ μεγαλύτερο μερίδιο του εισοδήματός τους σε βασικές ανάγκες, ιδίως σε ενέργεια και τρόφιμα. Δεδομένου ότι και οι δύο συνιστώσες έχουν πληγεί ιδιαίτερα σκληρά από τον πληθωρισμό το 2022, τα νοικοκυριά με χαμηλότερο εισόδημα βρίσκονται σε πιο ευάλωτη θέση, αναφέρει η ΕΚΤ. Η επίδραση της αύξησης των επιτοκίων είναι, ωστόσο, λιγότερο κρίσιμη βραχυπρόθεσμα, καθώς μεγάλο μέρος των υφιστάμενων δανείων είναι με σταθερά επιτόκια. Πάντως, θα έχουν πολύ μεγαλύτερο αντίκτυπο μεσοπρόθεσμα έως μακροπρόθεσμα με τη μορφή υψηλότερων επιτοκίων στεγαστικών δανείων.