Πιο εύκολη η οικοδόμηση στα εκτός σχεδίου μικρά οικόπεδα
Οι παρεκκλίσεις στην εκτός σχεδίου δόμηση, δηλαδή η δυνατότητα οικοδόμησης σε οικόπεδα μικρότερα των τεσσάρων στρεμμάτων, καταργήθηκαν με τον ν. 4759/2020, αλλά όχι άμεσα: ο νόμος έδωσε διορία δύο ετών σε όσους είχαν λάβει προέγκριση οικοδομικής άδειας (το πρώτο στάδιο πριν από την κανονική οικοδομική άδεια).
Η προθεσμία αυτή εκπνέει στις 9 Δεκεμβρίου και ήδη μετά το καλοκαίρι ξεκίνησαν οι πρώτες κρούσεις για παράταση, αρχικά από τα συνδικαλιστικά όργανα των μηχανικών (που είναι και άμεσα επωφελούμενοι από οτιδήποτε αφορά τη συνέχιση της δόμησης). Στη συνέχεια ανέλαβαν οι βουλευτές των τριών μεγαλύτερων κομμάτων να μεταφέρουν το αίτημα στη Βουλή.
Την παράταση της προθεσμίας για την κατά παρέκκλιση δόμηση είχε εισηγηθεί και το υπουργείο Περιβάλλοντος δύο χρόνια αφότου τη θέσπισε. Ωστόσο είχε συναντήσει την άρνηση του Μαξίμου, καθώς πρόκειται για τη μόνη ουσιαστική ρύθμιση που έχει προχωρήσει την τελευταία δεκαετία για τον περιορισμό της διάχυσης της δόμησης στις εκτός σχεδίου περιοχές.
Ωστόσο φαίνεται ότι υπό την πίεση βουλευτών και των επερχόμενων εκλογών η κυβέρνηση συναίνεσε στο να δοθεί ένα «παράθυρο»: σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος, η λύση που προωθείται (και θα ανακοινωθεί μέσα στις επόμενες ημέρες) δεν θα αφορά την παράταση της προθεσμίας, αλλά τη διευκόλυνση της «κατοχύρωσης» του δικαιώματος έκδοσης άδειας. Το ενδιαφέρον στην υπόθεση αυτή είναι ότι σήμερα η κατοχύρωση του δικαιώματος γίνεται μέσω της προέγκρισης της οικοδομικής άδειας, για την έκδοση της οποίας δεν απαιτείται καμία έγκριση δημόσιου φορέα, υπηρεσίας ή συλλογικού οργάνου.
Ο περιορισμός και η κατάργηση της εκτός σχεδίου δόμησης (οι αρνητικές συνέπειες της οποίας είναι τεκμηριωμένες επιστημονικά εδώ και δύο δεκαετίες) αποτελούσαν πάντα «ταμπού» για τους πολιτικούς. Η προηγούμενη προσπάθεια έγινε το 2011 από την τότε υπουργό Περιβάλλοντος Τίνα Μπιρμπίλη, η οποία κατέθεσε πρόταση για την απαγόρευση δόμησης και κατάτμησης σε οικόπεδα κάτω των 10 στρεμμάτων σε προστατευόμενες περιοχές.
Η επίμαχη ρύθμιση στοχοποιήθηκε πολιτικά, η κ. Μπιρμπίλη δέχθηκε δριμεία επίθεση «εκ των έσω» στη Βουλή και τελικώς υποχώρησε, διατηρώντας μόνο το κατώτερο όριο κατάτμησης των 10 στρεμμάτων και την κατάργηση των παρεκκλίσεων δόμησης σε οικόπεδα κάτω των 4 στρεμμάτων. Να σημειωθεί ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας ζητεί μέσω της νομολογίας του την κατάργηση των παρεκκλίσεων στην εκτός σχεδίου δόμηση εδώ και μία 20ετία.