Πως θα αποκτήσουν πρόσβαση σε φθηνή στέγη 20.000 νέοι

Εντός του πρώτου τριµήνου του 2023 αναµένεται να ξεκινήσει η χορήγηση χαµηλότοκων ή ακόµη και άτοκων στεγαστικών δανείων σε νέους και ζευγάρια ηλικίας από 25 έως 39 ετών, καθώς ήδη «κλείδωσαν» οι βασικοί όροι του προγράµµατος και το σχετικό σχέδιο νόµου του υπουργείου Εργασίας τέθηκε σε δηµόσια διαβούλευση.
INTIME

Στόχος είναι να έχει ψηφιστεί εντός του 2022, προκειµένου στη συνέχεια να βγει η σχετική πρόσκληση της ∆ηµόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (∆ΥΠΑ - τ. ΟΑΕ∆) προς τις τράπεζες που επιθυµούν να συµµετάσχουν και να ξεκινήσουν οι πρώτες αιτήσεις από τους δικαιούχους.

Παράλληλα, µε το πρόγραµµα «κοινωνικής αντιπαροχής», εκτιµάται ότι 5.000 νέοι έως 39 ετών µπορούν να εκµισθώσουν µε σηµαντικά χαµηλό ενοίκιο κατοικίες που κατασκευάστηκαν από ιδιώτες, σε οικόπεδα που παραχώρησε η ∆ΥΠΑ. Μάλιστα, εισάγεται και το «rent to own», η δυνατότητα δηλαδή του δικαιούχου ενοικιαστή, έπειτα από κάποιο διάστηµα να αποκτήσει το διαµέρισµα που νοικιάζει.

Συνολικά, το σχέδιο νόµου περιλαµβάνει τέσσερις δράσεις στεγαστικής πολιτικής, που υλοποιούνται από το υπουργείο Εργασίας. Περιλαµβάνονται στη στρατηγική κοινωνικής στέγασης, δίνουν έµφαση στη στεγαστική αποκατάσταση νέων και νέων οικογενειών, καθώς και ευάλωτων οµάδων πολιτών και αφορούν τα προγράµµατα:

1. Πρόγραµµα «Σπίτι µου»

∆ικαιούχοι των άτοκων ή χαµηλότοκων δανείων είναι άτοµα ηλικίας 25-39 ετών µε ετήσιο εισόδηµα από 10.000 ευρώ έως 16.000 ευρώ για άγαµο, 24.000 ευρώ για έγγαµο και προσαύξηση 3.000 ευρώ για κάθε τέκνο (έως και 33.000 ευρώ).

Τα ακίνητα πρέπει να έχουν αξία έως 200.000 ευρώ, εµβαδόν έως 150 τ.µ. και παλαιότητα τουλάχιστον 15 ετών, ενώ για τους όρους του δανείου προβλέπονται τα εξής: α) Η αγορά του ακινήτου δεν µπορεί να γίνει από συγγενή πρώτου ή δεύτερου βαθµού του αγοραστή. β) Το ακίνητο αποκτάται κατά πλήρη κυριότητα από τον αγοραστή ή, αν πρόκειται για συζύγους ή για µέρη συµφώνου συµβίωσης, κατά κυριότητα 50% για καθέναν από αυτούς. γ) Το ύψος του δανείου δεν µπορεί να υπερβαίνει τα 150.000 ευρώ και η διάρκεια τα τριάντα έτη. δ) Το δάνειο καλύπτει έως το 90% της αξίας του ακινήτου (το υπόλοιπο καλύπτεται από τον αγοραστή). ε) Το δάνειο χρηµατοδοτείται κατά 75% από τη ∆ΥΠΑ. Για το ποσοστό του δανείου που χρηµατοδοτείται από τη ∆ΥΠΑ δεν οφείλεται τόκος, ενώ το υπόλοιπο 25% χορηγείται από τις τράπεζες. Αυτό σηµαίνει ότι τα 3/4 του δανείου χορηγούνται άτοκα, µε αποτέλεσµα το τελικό επιτόκιο που πληρώνει ο δανειολήπτης για το σύνολο του ποσού να διαµορφώνεται στο ένα τέταρτο του κόστους που θα είχε ένα κανονικό στεγαστικό δάνειο. στ) Για τρίτεκνους ή πολύτεκνους το δάνειο θα είναι άτοκο. Ατοκο θα γίνεται και το δάνειο για όσους κατά τη διάρκεια αποπληρωµής του κάνουν 3 και πλέον παιδιά.

Υπενθυµίζεται ότι ο συνολικός προϋπολογισµός του προγράµµατος είναι 500 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων η ∆ΥΠΑ εισφέρει 375 εκατ. µε πρόβλεψη για διπλασιασµό σε περίπτωση εξάντλησης των διαθέσιµων πόρων.

2. Κοινωνική αντιπαροχή

Πρόκειται για νέο θεσµό που προστίθεται στην «εργαλειοθήκη» της ∆ΥΠΑ για τη στεγαστική πολιτική. Πρόκειται για τη δυνατότητα σύµπραξης φορέων του ∆ηµοσίου µε ιδιώτες αναδόχους, κατά την οποία ο ανάδοχος ανεγείρει µε δικές του δαπάνες κτίριο επί αδόµητου ακινήτου του φορέα, µε αντάλλαγµα την εκµετάλλευση για ορισµένο χρονικό διάστηµα του ακινήτου. Παράλληλα βέβαια έχει και την υποχρέωση να εκµισθώνει ποσοστό από 30% έως και 60% (ανάλογα η σύµβαση) σε δικαιούχους έναντι προκαθορισµένου µισθώµατος. Μετά το πέρας του χρόνου εκµετάλλευσης ο ανάδοχος επιστρέφει το ακίνητο στον ιδιοκτήτη φορέα. Σύµφωνα µε το νοµοσχέδιο, οι δικαιούχοι θα επιλέγονται µε κοινωνικά κριτήρια, ενώ εκτός από την απλή µίσθωση των σπιτιών µε χαµηλό ενοίκιο θα επιτρέπεται και η υπογραφή συµβάσεων µίσθωσης µε δικαίωµα προαίρεσης για την εξαγορά τους από τους δικαιούχους (rent to own). Η κοινωνική αντιπαροχή µπορεί να αφορά και δοµηµένα ακίνητα, ακίνητα που θα µπορούν να κατεδαφιστούν µε δαπάνες του αναδόχου.

Στόχος του προγράµµατος είναι η ανέγερση 2.500 κοινωνικών κατοικιών για 5.000 ωφελούµενους νέους έως 39 ετών.

3. Πρόγραµµα κάλυψη

Αφορά τη µίσθωση από το ∆ηµόσιο ιδιωτικών κατοικιών που συµµετείχαν στο πρόγραµµα «Εστία» για τη στέγαση µεταναστών και τη διάθεσή τους για 3 χρόνια σε ευάλωτους νέους και νέα ζευγάρια, ηλικίας 25-39 ετών, δικαιούχους του Ελάχιστου Εγγυηµένου Εισοδήµατος. Στόχος είναι η αξιοποίηση σε πρώτη φάση τουλάχιστον 1.000 ακινήτων, στα οποία θα στεγαστούν 2.500 ωφελούµενοι 25-39 ετών, δικαιούχοι του Ελάχιστου Εγγυηµένου Εισοδήµατος.

4. Ανακαινίζω - ενοικιάζω

Αποσκοπεί στην ένταξη κενών κατοικιών στην αγορά ενοικίασης µε την επιδότηση των ιδιοκτητών για την αναβάθµισή τους. Το νοµοσχέδιο προβλέπει ότι στο πρόγραµµα συµµετέχουν ιδιοκτήτες κατοικιών µε ετήσιο εισόδηµα έως 40.000 ευρώ και ακίνητη περιουσία έως 300.000 ευρώ, ενώ αποκλείονται όσοι έχουν ενταχθεί σε προγράµµατα εξοικονόµησης ενέργειας ή ανακαίνισης για οποιοδήποτε ακίνητό τους τα τελευταία πέντε έτη.

Με το ίδιο νοµοσχέδιο θεσπίζονται αναγκαίες πολεοδοµικές και άλλες ρυθµίσεις για την άρση εµποδίων και την επιτάχυνση εφαρµογής της στεγαστικής πολιτικής.