Υφεσιακός ο στόχος των κεντρικών τραπεζών για τον πληθωρισμό
Η Fed, η ΕΚΤ και άλλες ομόλογές τους δηλώνουν αποφασισμένες να περιορίσουν τις ετήσιες αυξήσεις τιμών περίπου στο 2%. Ο επίμονος πληθωρισμός, ωστόσο, μπορεί να τους αναγκάσει να αλλάξουν τα δεδομένα αυτά.
Οι περισσότερες κεντρικές τράπεζες του αναπτυγμένου κόσμου ορίζουν τη σταθερότητα των τιμών ως ετήσια αύξηση 2%: αρκετά χαμηλή, ώστε οι περισσότεροι να μην την αντιλαμβάνονται, ενώ αφήνουν περιθώρια κινήσεων προτού να εκκινήσει ο επιζήμιος αποπληθωρισμός. Μετά την οικονομική κρίση του 2008 οι οικονομολόγοι ανησυχούσαν ότι οι στόχοι αποθάρρυναν τις Αρχές να ξεκινήσουν επιθετικές παρεμβάσεις για την τόνωση της οικονομίας.
Το 2010 οι οικονομολόγοι του ΔΝΤ υποστήριξαν ότι ένας υψηλότερος στόχος θα έδινε στις κεντρικές τράπεζες περισσότερη δύναμη πυρός, όταν θα καλούνταν εκ των περιστάσεων να αντιμετωπίσουν μια ύφεση.
Σήμερα, οι κεντρικές τράπεζες αντιμετωπίζουν αυξήσεις τιμών, που δεν είχαν βιώσει από τις αρχές της δεκαετίας του 1980. Ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη ήταν πέντε φορές υψηλότερος από τον στόχο της ΕΚΤ τον Νοέμβριο. Στις Ηνωμένες Πολιτείες η άνοδος του δείκτη τιμών των προσωπικών καταναλωτικών δαπανών (PCE), το προτιμώμενο βαρόμετρο της Fed, ήταν 6%, ήτοι η υψηλότερη εδώ και σχεδόν έναν χρόνο.
Ο πρόεδρος της Fed Τζερόμ Πάουελ και η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ δηλώνουν αποφασισμένοι να αποκαταστήσουν τη σταθερότητα των τιμών. Ωστόσο, ενώ ο πληθωρισμός ήταν υπό έλεγχο για αρκετές δεκαετίες, οι επιδόσεις τους όσον αφορά την επίτευξη του στόχου 2% είναι μεικτές.
Ας πάρουμε, επί παραδείγματι, τη Fed. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990 ο πληθωρισμός PCE διαμορφωνόταν στο 2% ή κάτω από αυτό στους μόλις 49 από τους 120 μήνες αθροιστικά. Ανάμεσα στο 2000 και τις αρχές του 2010 ο μηνιαίος πληθωρισμός εναρμονίστηκε με τον στόχο της Fed λίγο περισσότερο από το ένα τρίτο των περιπτώσεων. Αυτά τα στοιχεία υποδηλώνουν ότι θα ήταν πιο λογικό για τις κεντρικές τράπεζες να θέσουν υψηλότερο εύρος στόχου για τον πληθωρισμό, επιτρέποντάς τες να ανέχονται ετήσιες αυξήσεις 3% ή 4%.
Μια πρόσφατη μελέτη των αναζητήσεων στο Διαδίκτυο και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας δείχνει ότι οι περισσότεροι άνθρωποι δεν ανησυχούν για τον πληθωρισμό μέχρι να φθάσει κοντά στο 4%. Ενας αναθεωρημένος στόχος θα επιτρέψει, επίσης, στις κεντρικές τράπεζες να αντιμετωπίσουν μακροπρόθεσμες πληθωριστικές πιέσεις, όπως οι εμπορικές τριβές, η συρρίκνωση του πληθυσμού και οι επιπτώσεις από την κλιματική αλλαγή.