Ισπανία: Ικανοποίηση αλλά και επιφυλάξεις για τη συμφωνία
ενώ η Μαδρίτη ανέφερε ότι θα διευκρινίσει επακριβώς το ποσό που θα απαιτηθεί αμέσως μόλις ολοκληρωθούν οι λογιστικοί έλεγχοι από δύο εταιρίες σε περίπου μία εβδομάδα.
Έπειτα από μια συνεδρίαση του Eurogroup με τη συμμετοχή της επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου που διήρκεσε δυόμισι ώρες και σύμφωνα με αρκετές πηγές υπήρξε τεταμένη, ανακοινώθηκε τόσο από την ευρωομάδα όσο και από την Μαδρίτη ότι το ποσό του δανεισμού θα είναι ικανό να κάνει να πάψουν να εκφράζονται αμφιβολίες.
«Το ποσό του δανείου θα πρέπει να καλύπτει τις ανάγκες [των ισπανικών τραπεζών] για κεφάλαια και θα έχει ένα περιθώριο πρόσθετης ασφάλειας». Έτσι, «εκτιμάται ότι θα φτάσει (. . .) τα 100 δισ. ευρώ συνολικά», ανέφερε η ανακοίνωση του Eurogroup.
Η Μαδρίτη ανέφερε ότι θα χρειαστεί ευρωπαϊκό δανεισμό για τις τράπεζές της, αλλά δεν ήταν σε θέση να κάνει εκτιμήσεις για το επακριβές ποσό έως ότου δύο εταιρίες λογιστικού ελέγχου, η Oliver Wyman κι η Roland Berger, παραδώσουν τις εκτιμήσεις τους για τις ανάγκες των ισπανικών τραπεζών σε κεφάλαια πριν από την 21η Ιουνίου.
«Η Ισπανική κυβέρνηση δηλώνει την πρόθεσή της να ζητήσει ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για την ανακεφαλαιοποίηση των ισπανικών τραπεζών οι οποίες το χρειάζονται», είπε ο υπουργός Οικονομίας Λουίς δε Γκίνδος σε συνέντευξη Τύπου στην Μαδρίτη.
Η επικείμενη προσφυγή της Ισπανίας στα ευρωπαϊκά ταμεία για την 'διάσωση' των τραπεζών της, που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα λόγω της ένρηξης της φούσκας των ακινήτων, θα είναι η τέταρτη αφότου ενέσκηψε η κρίση μετά από αυτές της Ελλάδας, της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας. Συνολικά, με τις τέσσερις αυτές δανειακές συμφωνίες η ΕΕ και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) θα έχουν δεσμεύσει 500 δισ. ευρώ.
Η Ουάσινγκτον, η οποία ανησυχεί για την κρίση στην ευρωζώνη και τον κίνδυνο να συμπαρασύρει την οικονομία των ΗΠΑ σε μια εκλογική χρονιά, καλωσόρισε την ανακοίνωση, με τον υπουργό Οικονομικών Τίμοθι Γκάιτνερ να χαρακτηρίζει τη συμφωνία «σημαντική για την υγεία της ισπανικής οικονομίας» και μέρος μιας διαδικασίας «προς μια χρηματοοικονομική ένωση». Και η Ομάδα των Επτά (G7) χαιρέτισε την απόφαση χαρακτηρίζοντάς την «ορόσημο» καθώς η ευρωζώνη κινείται στην κατεύθυνση της «στενότερης χρηματοοικονομικής και δημοσιονομικής ολοκλήρωσης».
Αξιωματούχοι είπαν ότι υπήρξε μια τεταμένη συζήτηση για το ρόλο του ΔΝΤ στην 'διάσωση' των ισπανικών τραπεζών, που η Μαδρίτη ήθελε να είναι ο ελάχιστος δυνατός. Το ΔΝΤ δεν θα διαθέσει κεφάλαια.
Τελικά συμφωνήθηκε ότι το Ταμείο θα συμβάλλει στην επιτήρηση των μεταρρυθμίσεων στον τραπεζικό τομέα της Ισπανίας, με τους θεσμούς της ΕΕ να επιτηρούν τις ευρύτερες οικονομικές δεσμεύσεις της.
Η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ είπε ότι το σχέδιο της ευρωζώνης συνάδει με τις εκτιμήσεις του Ταμείου για τις κεφαλαιακές ανάγκες της Ισπανίας και θα πρέπει να δώσει «εγγυήσεις ότι οι χρηματοδοτικές ανάγκες του τραπεζικού τομέα της Ισπανίας θα καλυφθούν πλήρως».
Πηγές που έλαβαν μέρος στις συνομιλίες είπαν ότι ασκήθηκαν πιέσεις στην Μαδρίτη να ζητήσει ένα συγκεκριμένο ποσό αμέσως, αλλά η κυβέρνηση της Ισπανίας αρνήθηκε.
Αναλυτές εξέφραζαν την ελπίδα ότι η απόφαση για την ενίσχυση της Ισπανίας θα καθησυχάσει τις αγορές αύριο.
«Το ποσό των έως και 100 δισ. είναι πιο ενθαρρυντικό και πολύ ρεαλιστικό· είναι μια προσπάθεια να καλυφθεί το πρόβλημα», ο Έντμουντ Σινγκ, επικεφαλής του τμήματος στρατηγικής επενδύσεων της Barclays.
«Το ζήτημα, όμως, είναι ότι εξακολουθούν να λείπουν οι λεπτομέρειες για το από πού θα προέλθουν τα χρήματα, κάτι που είναι κρίσιμο. Η αγορά θα αντιμετωπίσει [τη συμφωνία] με ορισμένη επιφυλακτικότητα, ώσπου να δει πώς θα χρηματοδοτηθεί». Η ευρωομάδα ανέφερε ότι τα κονδύλια θα αντληθούν είτε από το προσωρινό ταμείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΜΧΣ), ή από το μόνιμο, τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕΜΣ). Η Φινλανδία, δήλωσε η Γιούτα Ουρπιλάινεν, υπουργός Οικονομικών της χώρας, τόνισε πως εάν τα κονδύλια αντληθούν από τον ΕΜΧΣ, θα θεωρήσει ότι θα πρέπει να της δοθούν εγγυήσεις.
«Οι λεπτομέρειες του σχεδίου διάσωσης συνεχίζουν να συζητώνται», είπε η Ουρπιλάινεν, ξεκαθαρίζοντας πάντως ότι «εάν τα κεφάλαια προέλθουν από τον ΕΜΧΣ, η Φινλανδία θα απαιτήσει εγγυήσεις». Για τον Τίμο Σόινι, ηγέτης της λαϊκιστικής δεξιάς της Φινλανδίας, το Ελσίνκι «δεν πρέπει να δώσει ούτε ένα λεπτό του ευρώ στην Ισπανία. Δεν χρειάζεται να το κάνει». Αντιρρήσεις εξέφρασαν και άλλοι, όπως η επικεφαλής του Κόμματος του Κέντρου Μαρί Κιβινιέμι, είπε ότι μπορεί να φαινόταν εύλογο το να δοθούν δάνεια στις μικρότερες χώρες της ευρωζώνης, αλλά «αυτή η λογική δεν μπορεί να εφαρμοστεί σε μεγαλύτερες χώρες, όπως η Ισπανία και η Ιταλία».
Πηγές της ΕΕ έλεγαν ότι εκδηλώθηκε προτίμηση τα χρήματα να δοθούν στην Ισπανία μέσω του ΕΜΣ, όχι του ΕΜΧΣ, αφού στην πρώτη περίπτωση χρειάζεται έγκριση από το 90% των συμμετεχόντων, ενώ το ταμείο αυτό έχει περισσότερη ευελιξία στο πώς ενεργεί. «Γι' αυτό είναι τόσο σημαντικό ο ΕΜΣ. . . να επικυρωθεί [η θέσπισή του] το ταχύτερο», είπε ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
Η κυβέρνηση της Ισπανίας έχει ήδη δαπανήσει 15 δισ. ευρώ για την 'διάσωση' των μικρών ταμιευτηρίων, τα οποία δάνειζαν ανεξέλεγκτα σε κατασκευαστές και μεσίτες ακινήτων. Η 'διάσωση' της Bankia, της μεγαλύτερης προβληματικής ισπανικής τράπεζας, θα στοιχίσει κατά εκτιμήσεις τουλάχιστον 23,5 δισ. ευρώ.
«Όποια φόρμουλα και εάν χρησιμοποιηθεί, πρέπει να πούμε πράγματα: πρώτο ότι οι αθώοι δεν πρέπει να υποφέρουν για τους ενόχους, και δεύτερο ότι τα χρήματα του δημοσίου πρέπει να επιστρέψουν στα δημόσια ταμεία», δήλωσε ο επικεφαλής της ισπανικής αντιπολίτευσης, ο Αλφρέδο Πέρεθ Ρουμπαλκάμπα των Σοσιαλιστών (PSOE) μετά από μια συνομιλία του με τον πρωθυπουργό Μαριάνο Ραχόι.
Η προσπάθεια διάσωσης των τραπεζών επιταχύνθηκε μετά την απόφαση του οίκου αξιολόγησης Fitch Ratings να υποβαθμίσει το αξιόχρεο του κρατικού χρέους της Ισπανίας τρεις βαθμίδες σε BBB. Η Ισπανία μπορεί να συμπαρασύρει και στην Ιταλία. Ο Ιταλός υπουργός Βιομηχανίας Κοράντο Πάσερα δήλωσε ότι η κατάσταση στη χώρα του βελτιώθηκε σε σύγκριση με τα τέλη του 2011, αλλά παραμένει κρίσιμη.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Γερμανία συμφώνησαν την περασμένη εβδομάδα να δοθεί στην Ισπανία ένα επιπλέον έτος για να μειώσει το έλλειμμά της κάτω από το 3% του ΑΕΠ, λόγω της βαθιάς ύφεσης.
Η κυβέρνηση της Ισπανίας θα έχει «την πλήρη ευθύνη για την οικονομική βοήθεια στις τράπεζες», αν και τα κεφάλαια θα διοχετευθούν στο ισπανικό ταμείο για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών FROB.
Ο υπουργός Οικονομικών της Ιρλανδίας Μάικλ Νούναν είπε ότι τα κεφάλαια που θα δοθούν μέσω ΕΜΧΣ ή ΕΜΣ θα διατεθούν με το ίδιο επιτόκιο όπως και στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες που έχουν συνάψει δανειακές συμβάσεις.
Η ανακοίνωση της απόφασης της Ισπανίας να ζητήσει βοήθεια για τις τράπεζές της έγινε 12 ημέρες μετά την κατηγορηματική δήλωση του Ραχόι ότι «δεν θα υπάρξει 'διάσωση' των ισπανικών τραπεζών».
Η απόφαση της Μαδρίτης δεν αποκλείεται θα επιδεινώσει την κερδοσκοπία, αφού «θα αυξηθεί η εικοτολογία για το εάν η χώρα θα αναγκαστεί να ζητήσει πρόγραμμα διάσωσης και για τα δημοσιονομικά της», έγραψε ο αναλυτής Ραλφ Σολφέεν της Commerzbank.
Το πρόβλημα δεν θα είναι τα 100 δισ. ευρώ αλλά τα τουλάχιστον «500 δισ. ευρώ» που θα χρειάζονταν.
Η Ιρλανδία ενδέχεται να ζητήσει αναδρομικά να εφαρμοστούν οι ίδιοι όροι για τον δανεισμό της με εκείνους της Ισπανίας, είπαν πηγές της ΕΕ. Σύμφωνα με τις συγκλίνουσες πηγές αυτές, «η Ιρλανδία έθεσε το ζήτημα (. . .) για την ανάγκη να αποσπάσει αναδρομικά τους ίδιους όρους με την Ισπανία σε ό,τι αφορά τον δανεισμό της» από τον ΕΜΧΣ.
Διαβάστε επίσης:
Μνημόνιο light για την Ισπανία