Ποιοι μπορούν να ενταχθούν στον εξωδικαστικό μηχανισμό
Πρόκειται για υποθέσεις που βρίσκονται στο αρχικό στάδιο της υποβολής αίτησης και οι οποίες λιμνάζουν με αβέβαιο μέλλον, έναντι 12,9 χιλ. υποθέσεων αξίας 6,3 δισ. ευρώ που είτε έχουν ολοκληρωθεί είτε βρίσκονται στο στάδιο της διαπραγμάτευσης. Από τις τελευταίες, οφειλές μόλις 1,5 δισ. ευρώ έχουν τελεσφορήσει, δηλαδή έχουν γίνει αποδεκτές τόσο από τους οφειλέτες όσο και τους πιστωτές.
Ο εξωδικαστικός μηχανισμός επιτρέπει τη ρύθμιση οφειλών τόσο προς το Δημόσιο όσο και τις τράπεζες ή τα funds και τις εταιρείες διαχείρισης, και αποτελεί μέρος του πτωχευτικού νόμου που τέθηκε σε ισχύ το 2021. Βασίζεται στην πρόταση ρύθμισης που προκύπτει από έναν αλγόριθμο, χωρίς δηλαδή την παρέμβαση των πιστωτών ή του ανθρώπινου παράγοντα και χωρίς να απαιτείται δικαστική επικύρωση.
Αίτηση για να ρυθμίσουν τα χρέη τους μπορούν να υποβάλουν τόσο τα φυσικά όσο και τα νομικά πρόσωπα, ανεξαρτήτως τζίρου ή ύψους οφειλών. Μοναδική προϋπόθεση, το χρέος να είναι άνω των 10.000 ευρώ. Ο όρος ότι για να κάνεις αίτηση στον εξωδικαστικό μηχανισμό δεν πρέπει να έχεις το 90% των συνολικών οφειλών σε έναν χρηματοδοτικό φορέα, που εξαιρούσε μέχρι σήμερα μεγάλο μέρος οφειλών από το πεδίο εφαρμογής της εξωδικαστικής διαδικασίας, καταργείται. Ο νόμος απαγορεύει την υποβολή αίτησης για ένταξη στη διαδικασία τρεις μήνες πριν από την ημερομηνία του πλειστηριασμού.
Εκτός από όσους έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές είτε από δάνεια είτε από χρέη προς το Δημόσιο, στον εξωδικαστικό μηχανισμό μπορούν να υποβάλουν αίτηση και οφειλέτες με ενήμερα δάνεια. Προϋπόθεση είναι να έχουν υποστεί αποδεδειγμένα μείωση του εισοδήματός τους τουλάχιστον κατά 20%. Η υποχρέωση αυτή ισχύει μόνο όταν όλες οι οφειλές κάποιου είναι ενήμερες, δηλαδή όταν κάποιος έχει ενήμερο το δάνειό του, αλλά οφείλει στο Δημόσιο, δεν απαιτείται να έχει υποστεί μείωση εισοδήματος 20% για να κάνει αίτηση στον εξωδικαστικό μηχανισμό.
Η αυτοματοποιημένη λύση προκύπτει βάσει ενός αλγορίθμου, που υπολογίζει την ικανότητα αποπληρωμής των χρεών που έχει η επιχείρηση ή το φυσικό πρόσωπο με βάση τα εισοδήματά του και τις υποχρεώσεις του προς το σύνολο των πιστωτών, συνεκτιμώντας και τις ανάγκες διαβίωσης με βάση τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης όταν πρόκειται για φυσικό πρόσωπο ή τις ανάγκες για ρευστότητα εάν πρόκειται για επιχείρηση. Η αυτοματοποιημένη λύση περιλαμβάνει τη δόση που πρέπει να πληρώνει ο οφειλέτης σε κάθε πιστωτή και το ενδεχόμενο «κούρεμα». Η δόση για τις οφειλές από δάνεια με υποθήκη υπολογίζονται με βάση το euribor +2,50%, για τα δάνεια χωρίς υποθήκη με euribor +3% και για τις οφειλές προς το Δημόσιο με euribor +3%.
Οι ρυθμίσεις που παράγονται από την ηλεκτρονική πλατφόρμα μπορεί να περιλαμβάνουν:
α) Μερική διαγραφή («κούρεμα») οφειλών, η οποία μπορεί να ανέλθει:
• Εως 75% επί της βασικής οφειλής και έως 95% επί των προσαυξήσεων των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο (ΑΑΔΕ, E-ΕΦΚΑ και οφειλές προς δήμους).
• Εως 80% επί της βασικής οφειλής και έως 100% επί των τόκων των μη εξυπηρετούμενων δανείων προς τις τράπεζες και τις εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις ή/και
β) Μακροχρόνια αποπληρωμή οφειλών:
• Εως 240 δόσεις για το Δημόσιο (ΑΑΔΕ και E-ΕΦΚΑ).
• Εως 420 δόσεις για τις τράπεζες και τις εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις.