Διατακτικές σίτισης: Πότε απαλλάσσονται από την καταβολή εισφορών

Σε εφαρμογή της σχετικής διάταξης νόμου, ο ΕΦΚΑ διευκρινίζει ότι για να αποφευχθεί η επιβάρυνση με ασφαλιστικές εισφορές σε ποσοστό 20%, θα πρέπει η χορήγησή τους να πραγματοποιείται σε μηνιαία βάση, για να καλυφθούν οι ανάγκες διατροφής των εργαζομένων, κατά τη διάρκεια της εργασίας τους.

Οι διατακτικές σίτισης, θα πρέπει να ανταλλάσσονται μόνο με γεύματα, έτοιμα φαγητά, τρόφιμα έτοιμα προς κατανάλωση και ροφήματα. Επίσης, ξεκαθαρίζεται πως η ανταλλαγή των διατακτικών θα πρέπει να γίνεται σε συμβεβλημένο δίκτυο καταστημάτων. Σε αντίθετη περίπτωση και για κάθε άλλου είδους παροχές σε χρήμα ή σε είδος από τους εργοδότες, θα πρέπει να καταβάλλονται ασφαλιστικές εισφορές. Το ίδιο ισχύει ανεξάρτητα εάν οι παροχές αυτές χορηγούνται τακτικά ή έκτακτα, είτε από συμβατική ή νόμιμη υποχρέωση, είτε οικειοθελώς, ως αντάλλαγμα για την εργασία των εργαζομένων.

Αναλυτικά, εγκύκλιος του ΕΦΚΑ διευκρινίζει ότι η έναρξη ισχύος της διάταξης που καθορίζει το νομοθετικό πλαίσιο για την υποχρέωση ή μη καταβολής ασφαλιστικών εισφορών επί των χορηγούμενων από εργοδότη προς τους εργαζόμενους διατακτικών σίτισης, σε έντυπη ή ηλεκτρονική μορφή, είναι η 1η Ιανουαρίου 2023.

Επισημαίνει μάλιστα ότι αποδοχές επί των οποίων υπολογίζονται εισφορές θεωρούνται οι κάθε είδους παροχές σε χρήμα και σε είδος που χορηγούνται από τον εργοδότη προς τον εργαζόμενο, τακτικά ή έκτακτα, είτε από συμβατική ή νόμιμη υποχρέωση, είτε οικειοθελώς, ως αντάλλαγμα για την εργασία τους, εκτός από τις παροχές κοινωνικού χαρακτήρα που είναι τα δώρα λόγω γάμου του ασφαλισμένου ή των τέκνων του, ή λόγω γέννησης τέκνων του ασφαλισμένου και το βοήθημα σε οικογένεια θανόντος ασφαλισμένου.

Επίσης, ως αποδοχές επί των οποίων υπάρχει υποχρέωση καταβολής εισφορών θεωρούνταν τα χρηματικά ποσά (φιλοδωρήματα ή άλλου είδους αμοιβές) που τυχόν καταβάλλονται κατά συνήθεια από τρίτους και που υπολογίζονται βάσει σχετικών πινάκων του ΙΚΑ.

Το συνολικό ποσοστό εισφοράς κύριας σύνταξης ασφαλισμένου μισθωτού και εργοδότη ορίζεται σε 20% επί των πάσης φύσεως αποδοχών των εργαζομένων, με εξαίρεση τις κοινωνικού χαρακτήρα έκτακτες παροχές λόγω γάμου, γεννήσεως τέκνων, θανάτου και βαριάς αναπηρίας.

Στην εγκύκλιο διευκρινίζεται ότι οι παροχές σε είδος προς τους εργαζόμενους, οι οποίες χορηγούνται αυτούσιες εξ ελευθεριότητας του εργοδότη, δεν περιλαμβάνονται στις τακτικές αποδοχές των εργαζομένων, δεν θεωρούνται εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες, και δεν υπόκεινται σε κοινωνικο- ασφαλιστικές εισφορές ή άλλες κρατήσεις, εφόσον:

• Εξυπηρετούν λειτουργικές ανάγκες της επιχείρησης, συμβάλουν στην αύξηση της παραγωγικότητάς της και στην ποιότητα των συνθηκών εργασίας ή αποτελούν μέτρα για την υγιεινή και ασφάλεια των εργαζομένων, και
• Χορηγούνται προσωπικά προς τους δικαιούχους, μόνο αυτούσια και όχι σε χρήμα.

Στην έννοια των ανωτέρω παροχών περιλαμβάνεται η χορήγηση τροφής (ελαφρύ γεύμα, γεύμα, δείπνο), κατά την διάρκεια του ημερήσιου εργάσιμου χρόνου και κατά την ώρα του διαλείμματος, ανεξάρτητα εάν χρόνος του διαλείμματος είναι αμειβόμενος.

Μάλιστα, με τον πρόσφατο νόμο, ορίστηκαν συγκεκριμένες προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται εκ μέρους του εργοδότη, προκειμένου να μην υπάρχει υποχρέωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών επί των διατακτικών σίτισης.

Ξεκαθαρίζεται ότι οι χορηγούμενες από τον εργοδότη διατακτικές σίτισης σε έντυπη ή ηλεκτρονική μορφή προς τους εργαζόμενους εμπίπτουν στην έννοια των παροχών σε είδος και δεν υπόκεινται σε ασφαλιστικές εισφορές, εφόσον:

1. Χορηγούνται σε μηνιαία βάση από τον εργοδότη στους εργαζόμενους για την κάλυψη των αναγκών διατροφής τους κατά την διάρκεια της εργασίας τους
2. Η αξία τους δεν υπερβαίνει τα 6 ευρώ ανά εργάσιμη ημέρα
3. Ανταλλάσσονται μόνο με γεύματα, έτοιμα φαγητά, τρόφιμα έτοιμα προς κατανάλωση, ροφήματα, και
4. Η ανωτέρω ανταλλαγή γίνεται σε συμβεβλημένο δίκτυο καταστημάτων, στη βάση συμβάσεων μεταξύ του εκδότη των διατακτικών σίτισης και των καταστημάτων, στις οποίες ρυθμίζεται ο τρόπος αποδοχής και ανταλλαγής των διατακτικών σίτισης από τους δικαιούχους εργαζόμενους.

Ο ΕΦΚΑ διευκρινίζει τέλος, ότι οι παραπάνω προϋποθέσεις πρέπει να πληρούνται αθροιστικά εκ μέρους του εργοδότη. Στην πράξη, δε αυτό σημαίνει ότι οι ελεγκτές του Φορέα θα πρέπει να εξετάζουν εκτός των άλλων, τόσο την ύπαρξη σύμβασης μεταξύ του εργοδότου και του δικτύου καταστημάτων, όσο και τους όρους αυτής.

Σε περίπτωση μη τήρησης και των τεσσάρων προϋποθέσεων οι χορηγούμενες από τον εργοδότη διατακτικές σίτισης, υπόκεινται σε ασφαλιστικές εισφορές.