Γιατί οι ελληνικές τράπεζες δεν απειλούνται από την κατάρρευση της Silicon Valley Bank

Όχι μόνον διότι η συγκεκριμένη τράπεζα δεν συνιστά συστημικό κίνδυνο για την οικονομία των ΗΠΑ, αλλά κυρίως διότι οι ευπάθειες που παρουσίαζε η SVB στον ισολογισμό της δεν είναι ευπάθειες που συναντώνται στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα.

Σχηματικά, η κατάρρευση της Silicon Valley Bank προήλθε από τη μη σωστή επένδυση της μεγάλης ρευστότητας που είχε και από την μη ορθή αξιολόγηση των κινδύνων σε ένα περιβάλλον αυξανόμενων επιτοκίων. Το ότι οι ρυθμιστικές αρχές των ΗΠΑ δεν εντόπισαν εγκαίρως αυτή την πηγή αδυναμίας είναι μια άλλη συζήτηση. Ωστόσο, ακόμη και εντός του αμερικανικού τραπεζικού συστήματος παρόμοιες περιπτώσεις τόσο μεγάλων άστοχων επενδυτικών τοποθετήσεων που εγκυμονούν κεφαλαιακό κίνδυνο δεν φαίνεται να υπάρχουν.

Αυτό που κυρίως είναι το πιο σημαντικό είναι πως το μέγεθος της SiliconValley Bank (200 δισ. δολάρια ενεργητικό) δεν είναι ικανό να προκαλέσει δευτερογενείς επιπτώσεις και κρίση εμπιστοσύνης που θα μπορούσε είτε να διαχυθεί στις ΗΠΑ είτε να περάσει στην απέναντι όχθη του Ατλαντικού και να επιδράσει στην Ευρώπη.

Γιατί οι περισσότερες τράπεζες δεν θα αντιμετωπίσουν παρόμοια κρίση με αυτή της SVB; Αφενός διότι δεν διαθέτουν τόσο υψηλό ποσοστό επιχειρηματικών καταθέσεων όσο η SVB (έφερε την ονομασία η τράπεζα των startup), αφετέρου διότι ελάχιστες τράπεζες έχουν τόσο μεγάλο μέρος του ενεργητικού τους επενδυμένο σε τίτλους σταθερού επιτοκίου (οι τίτλοι αποτελούν το 56% του ενεργητικού της SVB).

Στην περίπτωση της Silicon Valley Bank οι χαμηλές αποδόσεις των ομολόγων επιβαρύναν τα κέρδη. Στην περίπτωση των ελληνικών τραπεζών αυτό δεν υφίσταται ως κίνδυνος, λόγω της πολύ μικρότερης έκθεσης σε τίτλους σταθερού επιτοκίου.

Ένα παράδειγμα. Οι καταθέσεις πελατών της Τράπεζας Πειραιώς αυξήθηκαν σε νέα ιστορικά υψηλά, στα 58,4 δισ. ευρώ στο τέλος Δεκεμβρίου 2022, αυξημένες κατά 5% σε ετήσια βάση και κατά 3% σε τριμηνιαία βάση. Το κόστος καταθέσεων αυξήθηκε ελαφρώς στις 14 μ.β. το τέταρτο τρίμηνο 2022, έναντι 6 μ.β. το τέταρτο τρίμηνο 2021. Σήμερα το κόστος για τις ανανεώσεις προθεσμιακών καταθέσεων είναι υψηλότερο από 1,2%, ενώ το μερίδιο των προθεσμιακών καταθέσεων στο σύνολο των καταθέσεων είναι γενικά σταθερό στο 19%. Το καθαρό επιτοκιακό περιθώριο της τράπεζας διαμορφώνεται στο 2,20%. Αυτή είναι μια καλή εικόνα για κάθε επόπτη.

Ένα άλλο παράδειγμα. Οι καταθέσεις πελατών της Eurobank αυξήθηκαν στα 57,2 δισ. ευρώ στο τέλος Δεκεμβρίου 2022. Το καθαρό επιτοκιακό περιθώριο της τράπεζας διαμορφώθηκε στο τέλος 2022 στο 1,94%, από 1,84% στο τέλος του 2021. Η κεφαλαιακή επάρκεια της Eurobank ενισχύθηκε σημαντικά το 2022. Ο δείκτης CET1 με την πλήρη εφαρμογή της Βασιλείας ΙΙΙ (FLB3 CET1) αυξήθηκε κατά 250 μονάδες βάσης έναντι του 2021 σε 15,2%

Τα καθαρά επιτοκιακά περιθώρια των περισσότερων τραπεζών (απόδοση περιουσιακών στοιχείων μείον το κόστος χρηματοδότησης) θα αρχίσουν σύντομα να συμπιέζονται. Όταν τα επιτόκια αυξάνονται, οι αποδόσεις των περιουσιακών στοιχείων αυξάνονται γρήγορα και το κόστος των καταθέσεων ακολουθεί. Ωστόσο, όπως φαίνεται από τα προαναφερόμενα παραδείγματα για τις ελληνικές τράπεζες η συμπίεση αυτή δεν γίνεται με ταχύτητα, αλλά ελεγχόμενα και προοδευτικά. Και στο ενδιάμεσο διάστημα καταγράφουν σημαντικά κέρδη που στηρίζουν την κεφαλαιακή του θέση.

Σχετικές ειδήσεις

ΗΠΑ: Εργασία και μισθοί 45 ημερών στους εργαζόμενους της Silicon Valley Bank

Ηandelsblatt: Αλυσιδωτές αντιδράσεις από την πτώχευση της Silicon Valley Bank

Πώς η κατάρρευση της Silicon Valley Bank επηρεάζει τις αγορές