Στις προθεσμιακές καταθέσεις στέφονται οι πελάτες των τραπεζών

Η μέση απόδοση για προθεσμιακές ενός έτους και για ποσό άνω των 20.000 ευρώ είναι στο 1%-1,5%%. Για διάρκεια άνω του έτους είναι στο 1,9% και για άνω των 18 μηνών γύρω στο 2,2%. Πάντως, ακόμα τα επιτόκια είναι χαμηλότερα από τον μέσο όρο στην ΕΕ και ειδικά σε σχέση με ορισμένες χώρες όπου κινούνται γύρω στο 2,5% ή υψηλότερα, όπως σε Γαλλία και Ιταλία.

Από τον Δεκέμβριο του περασμένου έτους έως και τον φετινό Φεβρουάριο, οι εισροές σε λογαριασμούς προθεσμίας άνω των δύο ετών, μαζί με τα νέα υβριδικά προϊόντα των τραπεζών (αμοιβαία με ομόλογα) ξεπερνούν τα 3 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, η αύξηση για τον Φεβρουάριο είναι στα περίπου 1,7 δισ. ευρώ και από Δεκέμβριο του 2022 έως Ιανουάριο του 2023 κατά περίπου 2,4 δισ.

Σε αυτά δεν υπολογίζονται τα ποσά που επενδύθηκαν σε ειδικά προϊόντα που συνδυάζουν μερισματική απόδοση μέσω επενδύσεων σε ομόλογα. Από την τραπεζική αγορά εκτιμάται ότι η ζήτηση για λογαριασμούς συμφωνημένης διάρκειας θα συνεχιστεί με αυξητικούς ρυθμούς και το επόμενο διάστημα, ενώ παράλληλα τα πιστωτικά ιδρύματα προωθούν επενδυτικά προϊόντα, συνδεδεμένα, κυρίως, με αμοιβαία κεφάλαια.

Ζήτηση αρχίζουν να έχουν και τα ασφαλιστικά προϊόντα συνδεδεμένα με επενδύσεις. Οι επιχειρήσεις στον κλάδο ζωής διαθέτουν προϊόντα τα οποία καλύπτουν ασφαλιστικές και επενδυτικές ανάγκες. Η συνολική παραγωγή αυτών των προϊόντων την τετραετία 2019-22 διπλασιάστηκε, από 21% το 2019 σε 39% το 2022 σε όρους μεριδίου αγοράς.

Η αύξηση των προθεσμιακών καταθέσεων από τα τέλη Νοεμβρίου εκτιμάται ότι μπορεί να ήταν ακόμα μεγαλύτερη εάν ένα μέρος των αποταμιευτών δεν είχε επιλέξει τα αμοιβαία κεφάλαια, τα οποία έχουν υψηλή μερισματική απόδοση. Τον Φεβρουάριο, οι καθαρές εισροές στο σύνολο της αγοράς των αμοιβαίων κεφαλαίων έφτασαν τα 600 εκατ. ευρώ. Το διάστημα Ιανουαρίου - Φεβρουαρίου 2023 ξεπέρασαν τα 950 εκατ. ευρώ.

Οι αποδόσεις των προθεσμιακών είναι σαφώς υψηλότερες σε σχέση με έναν χρόνο πριν. Πέρυσι τον Φεβρουάριο δεν ξεπερνούσαν τα επίπεδα του 0,10%, για ποσά άνω των 100.000 ευρώ. Το μυστικό για μεγαλύτερες αποδόσεις πλέον είναι το ποσό το οποίο θα δεσμευτεί, ενώ ανάλογα με την τράπεζα το ελάχιστο όριο για άνοιγμα ενός προθεσμιακού λογαριασμού είναι περίπου τα 3.000-10.000 ευρώ. Για να επωφεληθεί ο καταθέτης θα πρέπει να λάβει υπόψη του ότι η διάρκεια πρέπει να είναι άνω των 10 μηνών. Κάποια προϊόντα προσφέρουν κλιμακωτές αποδόσεις από 1% έως 3%, με βασικό παράγοντα το ποσό της προθεσμιακής. Στα προϊόντα αυτής της κατηγορίας παρέχεται 100% εγγύηση κεφαλαίου σε όλη τη διάρκεια. Η καταβολή τόκων, ανάλογα, μπορεί να γίνεται στη λήξη του, σε τριμηνιαία βάση ή και με αυξανόμενες αποδόσεις ανά τρίμηνο.

Ζήτηση γνωρίζουν και ασφαλιστικά προϊόντα συνδεδεμένα με επενδύσεις. Οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο ζωής διαθέτουν, μεταξύ άλλων, προϊόντα τα οποία καλύπτουν ταυτόχρονα ασφαλιστικές και επενδυτικές ανάγκες των ασφαλισμένων. Αυτού του είδους τα προϊόντα αφορούν ασφαλίσεις ζωής συνδεδεμένες με επενδύσεις (ή επενδυτικά κεφάλαια) και αναφέρονται με τον όρο «unit-linked». Οπως αναφέρεται στην τελευταία έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος, στην ελληνική ασφαλιστική αγορά τα τελευταία έτη παρατηρείται αύξηση της παραγωγής ασφαλίστρων προϊόντων unit-linked καθώς η συνολική παραγωγή αυτών την τετραετία 2019-22 σχεδόν διπλασιάστηκε (από 21% το 2019 σε 39% το 2022 σε όρους μεριδίου αγοράς ασφαλίσεων ζωής).

Πάντως το περιθώριο επιτοκίου μεταξύ των υφιστάμενων καταθέσεων και δανείων παραμένει υψηλό και αυξήθηκε στις 5,34 εκατοστιαίες μονάδες. Ειδικότερα, τον Φεβρουάριο του 2023, το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο των νέων καταθέσεων αυξήθηκε στο 0,21%, ενώ το αντίστοιχο επιτόκιο των νέων δανείων αυξήθηκε στο 5,57%. Το περιθώριο επιτοκίου μεταξύ των νέων καταθέσεων και δανείων αυξήθηκε στις 5,36 εκατοστιαίες μονάδες, ενώ το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο του συνόλου των υφιστάμενων καταθέσεων αυξήθηκε στο 0,18% και το αντίστοιχο επιτόκιο των υφιστάμενων δανείων αυξήθηκε στο 5,52%.