«Amber Alert» για τα ΑΤΜ των τραπεζών – Λιγοστεύουν διαρκώς
Το 2012 υπήρχαν 6.655 ΑΤΜ σε όλη την Ελλάδα και 3.448 τραπεζικά καταστήματα ενώ τον Ιούνιο του 2022 λειτουργούσαν πανελλαδικά 5.788 ΑΤΜ και περίπου 1.400 τραπεζικά καταστήματα (μείωση 63%).
Η γεωγραφική κατανομή καταστημάτων και ΑΤΜ προκαλεί πρόβλημα σε πολίτες που είναι αναγκασμένοι να μετακινηθούν πολλά χιλιόμετρα μακριά για να έχουν το δικαίωμα χρήσης φυσικού καταστήματος ή αυτόματου μηχανήματος συναλλαγών.
Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, η μείωση των ΑΤΜ είναι αντιστρόφως ανάλογη σε σχέση με τη συρρίκνωση των τραπεζικών καταστημάτων την τελευταία δεκαετία, εάν ληφθεί το σύνολο των ΑΤΜ. Διότι τα online ΑΤΜ μειώνονται καθώς βρίσκονται μέσα ή έξω από τα καταστήματα. Τα υπόλοιπα, τα οποία μπορεί να βρίσκονται για παράδειγμα σε εμπορικά κέντρα αυξάνονται, αλλά σε αυτά δεν γίνονται όλες οι συναλλαγές, όπως κατάθεση μετρητών ή όλες οι πληρωμές.
Στην πλειονότητά τους οι πολίτες σε ολόκληρη την ΕΕ, σύμφωνα με στοιχεία του Ευρωβαρόμετρου, πιστεύουν ότι είναι εύκολη η ανάληψη μετρητών από τα ΑΤΜ ή φυσικά καταστήματα τραπεζών στην περιοχή όπου ζουν. Στην Ελλάδα οι 6 στους δέκα θεωρούν πολύ εύκολη την πρόσβασή τους σε ΑΤΜ ή φυσικά καταστήματα, ενώ το 35% μάλλον εύκολη, το 9% μάλλον δύσκολη και το 3% πολύ δύσκολη.
Παρά, λοιπόν, τη μείωση του δικτύου των καταστημάτων και των ΑΤΜ, η πλειονότητα των Ελλήνων, σε αντίθεση με τους Ιταλούς, θεωρούν ότι η πρόσβαση σε μετρητά είναι ακόμα εύκολη. Χαμηλά ποσοστά προσβασιμότητας ή δυσκολίας πρόσβασης εμφανίζουν και χώρες όπου δεν κυκλοφορεί πολύ το μετρητό όπως στη Σουηδία ή την Ολλανδία.
Στην Ελλάδα η πρόσβαση στο μετρητό είναι πιο εύκολη από τον μέσο όρο στην ΕΕ. Και αυτό, παρά το γεγονός ότι οι αλλαγές στον τρόπο πληρωμής δεν απαιτούν πλέον το φυσικό χρήμα, ενώ οι ηλεκτρονικές συναλλαγές περιορίζουν την ανάγκη για πρόσβαση σε κάποιο φυσικό κατάστημα τράπεζας ή σε κάποιο ΑΤΜ.
Αυτό σημαίνει ότι ακόμα πολλοί καταναλωτές δεν θέλουν να αλλάξουν τη συνήθεια των μετρητών και συνεχίζουν να επιλέγουν έστω και για συγκεκριμένες συναλλαγές τα γκισέ των τραπεζών ή τα μηχανήματα ΑΤΜ. Εξάλλου, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της ΕΚΤ, τα μετρητά παραμένουν κυρίαρχα στις συναλλαγές στην Ευρώπη με ποσοστό άνω του 60% στην Ελλάδα και υψηλότερο στη Γερμανία. Αντίθετα, σχεδόν μηδενική είναι στις σκανδιναβικές χώρες.