Εργασιακό νομοσχέδιο: Οι ανατροπές στην αγορά εργασίας - Οι αλλαγές σε ωράρια και συμβάσεις

Σε δημόσια διαβούλευση τέθηκε από σήμερα και μέχρι την Παρασκευή 8 Σεπτεμβρίου, η νομοθετική πρωτοβουλία του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, στο πλαίσιο της Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1152 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ης Ιουνίου 2019 «για διαφανείς και προβλέψιμους όρους εργασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση».

Παράλληλα προχωρά στη θέσπιση, αφενός κανόνων για την απλοποίηση των διοικητικών διαδικασιών, με στόχο την αύξηση της απασχόλησης και των βιώσιμων και δίκαια αμειβόμενων θέσεων εργασίας, και αφετέρου νέων προστατευτικών κανόνων για τους εργαζόμενους, που αφορούν τόσο την καταπολέμηση της αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας όσο και την προάσπιση του δικαιώματος στην εργασία , διασφαλίζοντας ταυτόχρονα τον υγιή ανταγωνισμό.

Έτσι, στοχεύει άμεσα στο να ενδυναμώσει τη θέση του εργαζόμενου, αντιμετωπίζοντας χρόνιες στρεβλώσεις στην αγορά εργασίας, ελαχιστοποιώντας ταυτόχρονα τα γραφειοκρατικά και διοικητικά βάρη.

Μεταξύ άλλων το νομοσχέδιο:

• Οριοθετεί τη δοκιμαστική περίοδο εργασίας σε 6 μήνες, χωρίς όμως να αλλάζει την ελάχιστη υποχρέωση των 12 μηνών προϋπηρεσίας ως προϋπόθεση για να λάβει ένας εργαζόμενος αποζημίωση απόλυσης.
• Απαγορεύει στον εργοδότη να μην επιτρέπει την παράλληλη, δεύτερη απασχόληση του εργαζομένου, χωρίς όμως να αλλάζουν οι διατάξεις του νόμου για το θεσμοθετημένο 8ωρο, το 40ωρο και τις 11 ώρες ανάπαυσης κατ’ ελάχιστον ανά 24ωρο.
• Εισάγει τις συμβάσεις για τους εργαζομένους σε ετοιμότητα προσδιορίζοντας πως ο εργαζόμενος πρέπει να ειδοποιείται τουλάχιστον 24 ώρες πριν από την ανάληψη της εργασίας. Βάζει ωστόσο προστατευτική ρήτρα ώστε ακόμη και οι συμβάσεις που αποκαλούμε «μηδενικών ωρών», καθώς είναι άγνωστες οι ώρες που ο εργαζόμενος περιμένει, ευρισκόμενος σε ετοιμότητα, προκειμένου να λάβει εντολή για εργασία, να περιλαμβάνουν υποχρεωτικά έναν ελάχιστο αριθμό αμειβόμενων ωρών εργασίας, αλλιώς η σύμβαση είναι άκυρη. Εάν η ειδοποίηση γίνει σε διάστημα μικρότερο από 24 ώρες, ο εργαζόμενος έχει δικαίωμα να αρνηθεί και αυτό δεν μπορεί να αποτελεί αιτία απόλυσης, ενώ σε περίπτωση ακύρωσης σε χρονικό διάστημα μικρότερο των 24 ωρών, ο εργαζόμενος οφείλει να πληρωθεί κανονικά.
• Ορίζει πως η διευθέτηση του ωραρίου (10ωρη απασχόληση για συγκεκριμένο διάστημα και ρεπό ή άδεια χωρίς αποδοχές για αντίστοιχο διάστημα εντός του συμφωνημένου χρόνου) θα γίνεται πλέον με ατομική σύμβαση εργαζομένου – εργοδότη, χωρίς να απαιτείται προηγούμενο αίτημα του εργαζομένου.

Ποιες αλλαγές φέρνει το εργασιακό νομοσχέδιο

Δίνει τη δυνατότητα σε επιχειρήσεις που εντάσσονται εθελοντικά στο σύστημα της ψηφιακής κάρτας εργασίας να απαλλάσσονται από την προαναγγελία των υπερωριών στο σύστημα «Εργάνη». Αν όμως κάποιος εργοδότης διαπιστωθεί, έπειτα από έλεγχο της Επιθεώρησης Εργασίας, ότι παραβιάζει τα ωράρια και έχει υποδηλωμένη εργασία, τότε θα επιβάλλεται πρόστιμο 10.500 ευρώ, όπως ισχύει και για την αδήλωτη «μαύρη» εργασία.

Θεσμοθετεί την 6η ημέρα απασχόλησης σε επιχειρήσεις 24ωρης λειτουργίας αλλά και σε επιχειρήσεις που δεν είναι εκ φύσεως συνεχούς λειτουργίας. Κατά την 6η ημέρα εργασίας το ωράριο δεν μπορεί να ξεπεράσει τις 8 ώρες. Η αμοιβή είναι προσαυξημένη κατά 40%.

Εισάγει ποινή φυλάκισης τουλάχιστον 6 μηνών και πρόστιμο τουλάχιστον 5.000 ευρώ για όσους απεργούς εμποδίζουν τους εργαζομένους που θέλουν να δουλέψουν, όταν υπάρχει απεργία στην επιχείρηση.

Παράλληλα, το νομοσχέδιο προβλέπει μια σειρά από παρεμβάσεις με στόχο την προστασία των εργαζομένων, τη μείωση της γραφειοκρατίας και την παροχή κινήτρων σε επιχειρήσεις που θα εφαρμόσουν την ψηφιακή κάρτα εργασίας. Για παράδειγμα περιλαμβάνει διατάξεις σύμφωνα με τις οποίες γίνεται υποχρεωτική η ανάρτηση της ατομικής σύμβασης εργασίας στο πληροφοριακό σύστημα «Εργάνη ΙΙ», δίνεται δυνατότητα ηλεκτρονικής υπογραφής της ατομικής σύμβασης εργασίας και δημιουργείται Πρότυπο Ατομικής Σύμβασης και βασικών όρων εργασίας στο σύστημα «Εργάνη». Με αυτόν τον τρόπο ο εργαζόμενος πλέον θα λαμβάνει γνώση και θα συναινεί υποχρεωτικά στους βασικούς όρους εργασίας του, όπως και για κάθε μεταβολή αυτών, πριν αναλάβει υπηρεσία, μέσω μιας απλοποιημένης και εύχρηστης διαδικασίας κάνοντας χρήση ακόμη και της εφαρμογής myErgani app.

Επίσης:

• Απλοποιείται η διαδικασία της ηλεκτρονικής αναγγελίας της οικειοθελούς αποχώρησης μισθωτού.
• Παρέχεται ιδιαίτερο κίνητρο στις επιχειρήσεις που εφαρμόζουν την ψηφιακή κάρτα εργασίας να μην προδηλώνουν τις αλλαγές του ωραρίου εργασίας ή την υποχρέωση οργάνωσης του χρόνου εργασίας, καθώς και την υπερωριακή απασχόληση. Στην πράξη, η έναρξη και η λήξη του χρόνου εργασίας καθώς και η νόμιμη υπέρβαση του δηλωθέντος ωραρίου θα αποδεικνύονται σε πραγματικό χρόνο μέσω της ψηφιακής κάρτας, μειώνοντας έτσι το υπέρμετρο διοικητικό βάρος για τις επιχειρήσεις.
• Επεκτείνεται το δικαίωμα καταβολής του εποχικού επιδόματος και στους εργαζομένους που παραχωρούνται μέσω εταιρειών προσωρινής απασχόλησης (ΕΠΑ) σε επιχειρήσεις του κλάδου του τουρισμού.