Οι κυρώσεις της Δύσης δεν εξοντώνουν, αλλά πιέζουν τη ρωσική οικονομία
Εβαλε χρήματα στις τσέπες των πολιτών, ενισχύοντας τις αμυντικές και κοινωνικές δαπάνες, έτσι ώστε οι οικονομολόγοι που συμμετείχαν σε δημοσκόπηση του Bloomberg αναμένουν ανάπτυξη περίπου 1% φέτος σε όρους προσαρμοσμένους στον πληθωρισμό για τα δεδομένα της Ρωσίας.
Τώρα, όμως, το ρούβλι υφίσταται κρίση εμπιστοσύνης. Η Τράπεζα της Ρωσίας είχε αναγκαστεί σε έκτακτη αύξηση επιτοκίων, για να σταματήσει την απότομη πτώση της, και ο Πούτιν προ ημερών ζήτησε περαιτέρω δράση για τον περιορισμό των εκροών κεφαλαίων και τη χαλιναγώγηση του πληθωρισμού. Από την περασμένη Τετάρτη, το ρωσικό νόμισμα διαπραγματευόταν στο 0,011 δολάριο, σημειώνοντας πτώση 36% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, ενώ χθες η συναλλαγματική ισοτιμία είχε διαμορφωθεί ελαφρά βελτιωμένη στο 0,010 δολάριο.
Αυτή η αδυναμία καταδεικνύει τα όρια των οικονομικών αντιμέτρων του Πούτιν. Τα δολάρια συνεχίζουν να ρέουν, εφόσον οι Ρώσοι στέλνουν τα χρήματά τους στο εξωτερικό και οι κατασκευαστές εισάγουν εξαρτήματα που δεν μπορούν να φτιάξουν μόνοι τους. Εμπορικά μέτρα όπως το ανώτατο όριο τιμής των 60 δολαρίων ανά βαρέλι, που επέβαλε ως τιμωρία η Δύση για το ρωσικό αργό, προκαλούν συμπίεση στα έσοδα του Κρεμλίνου. Ο Αλεξ Ισάκοφ του Bloomberg Economics εκτιμά πως το ανώτατο όριο στον «μαύρο χρυσό» μείωσε τα έσοδα από τις εξαγωγές κατά περίπου 25 δισ. δολάρια το πρώτο εξάμηνο του 2023. Ως ένα βαθμό είναι αποτέλεσμα των κυρώσεων ότι επί του παρόντος η Ρωσία παρουσιάζει μερικά από τα μεγαλύτερα δημοσιονομικά ελλείμματα της περιόδου του Πούτιν στην εξουσία.
Ομολογουμένως, ο Ρώσος πρόεδρος διαθέτει τους πόρους ώστε να αντέξει περισσότερο καιρό. Οι πολίτες έχουν επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό από τις διακυμάνσεις των συναλλαγματικών ισοτιμιών, οπότε ενδεχομένως το Κρεμλίνο θα πρέπει να αξιοποιήσει το κρατικό επενδυτικό ταμείο των 146 δισ. δολαρίων.
Τελικά, όμως, θα πρέπει να αντιμετωπίσει μια δυσάρεστη επιλογή: να περικόψει τις δαπάνες ή να τονώσει τον υπερβολικό πληθωρισμό, τυπώνοντας χρήματα ή να αυξήσει τις πιθανότητες αναταραχής, και ο επόμενος Πριγκόζιν να κερδίσει αρκετή λαϊκή υποστήριξη για να τον ανατρέψει. Συνεπώς, ο ίδιος ο Πούτιν θα παίξει βασικό ρόλο στον καθορισμό της έκβασης των κυρώσεων.