Σούπερ μάρκετ: Χαμηλότερες τιμές σε σύγκριση με Γαλλία, Ιταλία και άλλες χώρες, σύμφωνα με έρευνα
Τα συμπεράσματα μελέτης του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών.
Το «κύμα» ακρίβειας «χτύπησε» ξανά, με τον λογαριασμό να έχει «ανέβει» για τουλάχιστον εξήντα είδη διατροφής και βασικών προϊόντων νοικοκυριού, τα οποία «εκτοξεύτηκαν» από τα 250€ του περασμένου Νοεμβρίου, στα 450€, σύμφωνα με έκθεση της Ένωσης Εργαζομένων Καταναλωτών, η οποία δημοσιοποιήθηκε στα μέσα Αυγούστου.
Ωστόσο, οι τιμές στα ελληνικά σούπερ μάρκετ σε σύγκριση με αλυσίδες βασικών κρατών του εξωτερικού (Γαλλία, Μεγάλη Βρετανία, Ιταλία, Ισπανία) βρίσκονται σε χαμηλότερα επίπεδα, σύμφωνα με μελέτη του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών.
Η μελέτη του Ινστιτούτου συγκρίνει τιμές που βασίζονται σε στοιχεία από πλατφόρμες σύγκρισης τιμών σε κάθε χώρα, αλλά και τιμοληψίες από αλυσίδες σούπερ μάρκετ σε τυπικό καλάθι προϊόντων του νοικοκυριού του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων (σούπερ μάρκετ) στην Ελλάδα, τον Σεπτέμβριο και αντίστοιχα στη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ισπανία, την Ιταλία και την Πορτογαλία. Η σύγκριση τιμών πραγματοποιείται τόσο με την αξία του ΦΠΑ, όσο και χωρίς αυτήν.
Η σύγκριση των μέσων τιμών των καλαθιών υποδεικνύει ότι τρεις ευρωπαϊκές χώρες έχουν σημαντικά ακριβότερο μέσο καλάθι από την Ελλάδα (18% η Γαλλία, 11% το Ηνωμένο Βασίλειο, 12% η Ιταλία), η Ισπανία βρίσκεται στα ίδια επίπεδα με την Ελλάδα, ενώ, η Πορτογαλία είναι φθηνότερη κατά 6% με την Ελλάδα, βάσει της έρευνας.
Συγκεκριμένα, συγκρίθηκαν οι τιμές σε συνολικά 44 κατηγορίες προϊόντων και 20 υποκατηγορίες προϊόντων που συνθέτουν ένα τυπικό καλάθι αγορών, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί στη συγκεκριμένη επαναλαμβανόμενη έρευνα από το 2012 έως σήμερα.
Επιπλέον, 19 υποκατηγορίες προϊόντων που εντάσσονται στο «Καλάθι του Νοικοκυριού» από τον περασμένο Νοέμβριο και πέντε επιπλέον υποκατηγορίες προϊόντων που εντάσσονται στο «Καλάθι του Νοικοκυριού» από τον Μάρτιο.
Αυτές οι υποκατηγορίες προϊόντων εξετάζονται από ένα σημαντικό δείγμα άνω των 5.000 τιμών προϊόντων και 30 διαφορετικές αλυσίδες σούπερ μάρκετ στις έξι χώρες συνολικά, για να υπολογισθούν οι μέσες τιμές με δειγματοληψίες από έγκυρες ιστοσελίδες σύγκρισης τιμών σε Ελλάδα και εξωτερικό, αλλά και αλυσίδες σούπερ μάρκετ. Τα στοιχεία περιλαμβάνουν τόσο τιμές προϊόντων σε προσφορά, όσο και προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας σε κάθε χώρα.
Η εικόνα των αποτελεσμάτων αλλάζει σημαντικά, όταν αφαιρείται ο ΦΠΑ ανά χώρα, προκειμένου να γίνουν αντιληπτές οι πραγματικές τιμές των προϊόντων σούπερ μάρκετ. Η σύγκριση των καλαθιών σε αυτή την περίπτωση δείχνει ότι οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν ακριβότερο μέσο καλάθι από την Ελλάδα και συγκεκριμένα η Γαλλία κατά 26%, το Ηνωμένο Βασίλειο κατά 20%, η Ιταλία κατά 20%, η Ισπανία κατά 7%, ενώ, η Πορτογαλία παραμένει φθηνότερη κατά 5%.
Αυτό είναι αποτέλεσμα της διαφοράς που έχει ο χαμηλός ΦΠΑ ανά χώρα (πρόκειται για αυτόν που αναφέρεται σε τρόφιμα και ποτά). Στην Ελλάδα, αυτός ο δείκτης ανέρχεται στο 13%. Ο ΦΠΑ είναι σημαντικά υψηλότερος από το Ηνωμένο Βασίλειο (0% ή 5%) και τη Γαλλία (10% και 5,5%), την Ισπανία (10% και 4%), την Πορτογαλία (13% και 6%), την Ιταλία (5% και 4%), αλλά και τις περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με το Ινστιτούτο.
Η βασική διαφορά είναι ότι τρόφιμα που στην Ελλάδα υπάγονται στον υψηλό συντελεστή ΦΠΑ με 24% στις υπόλοιπες χώρες υπάγονται στον χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ, ο οποίος είναι και χαμηλότερος του ελληνικού με 6%, 5,5%, 4% ή ακόμα και 0%. Η επίδραση ειδικών φόρων κατανάλωσης (π.χ. καφές) δεν είναι δυνατόν να συνυπολογισθεί στα παραπάνω στοιχεία.
Πέραν του ΦΠΑ, παράγοντες που θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όταν συγκρίνονται τιμές ανάμεσα σε διαφορετικές χώρες είναι οι εξής:
- Φυσικές καταστροφές λόγω της κλιματικής αλλαγής.
- Η απόσταση της χώρας από τα παραγωγικά κέντρα της κεντρικής και δυτικής Ευρώπης και τα αντίστοιχα κόστη.
- Το κόστος ενέργειας και μεταφορών.
- Η πολυπλοκότητα της γεωγραφίας της κάθε χώρας (π.χ. οδικό δίκτυο, νησιά κ.ά.).
- Το μέγεθος της αγοράς και αντίστοιχες οικονομίες κλίμακας στις προμήθειες των προϊόντων.
- Το ισοζύγιο εξαγωγών – εισαγωγών σε σχέση με τα τρόφιμα και τις πρώτες ύλες παρασκευής τους.
- Τα διάφορα κόστη παραγωγής (ενέργεια, πρώτες ύλες, μισθολογικό κόστος, χρηματοοικονομικό κόστος, γραφειοκρατία).
- Η παραγωγικότητα της βιομηχανίας και του λιανεμπορίου σε κάθε χώρα.
- Οι καταναλωτικές συνήθειες και η αγοραστική δυνατότητα σε κάθε χώρα.
- Το ύψος της φορολογίας σε κάθε χώρα.