Σε κινούμενη άμμο οι αγορές - Πετρέλαιο και χρυσός στα ύψη
Οι παγκόσμιες τιμές του πετρελαίου ήταν πάντα ευαίσθητες στις εντάσεις στη Μέση Ανατολή, αλλά τα πρόσφατα γεγονότα πρόσθεσαν ένα νέο επίπεδο αβεβαιότητας
Eντονη είναι η μεταβλητότητα στις παγκόσμιες αγορές, καθώς η ένταση στη Μέση Ανατολή έχει πάρει επικίνδυνη τροπή τις τελευταίες εβδομάδες. Η περιοχή, η οποία μαστίζεται εδώ και καιρό από συγκρούσεις, αντιμετωπίζει και πάλι αυξημένους γεωπολιτικούς κινδύνους, βάζοντας τις αγορές σε κατάσταση αβεβαιότητας και αστάθειας.
Η κλιμάκωση των εντάσεων ξεκίνησε με τη δολοφονία του στρατηγού Κασέμ Σουλεϊμανί, επικεφαλής της ελίτ της ιρανικής δύναμης Κουντς, σε επίθεση με μη επανδρωμένο αεροσκάφος των ΗΠΑ στις αρχές Ιανουαρίου. Αυτή η κίνηση ακινητοποίησε τις αγορές, προκαλώντας σοκ σε όλο τον κόσμο και πυροδοτώντας φόβους για μια πλήρη στρατιωτική σύγκρουση μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ιράν. Ως αποτέλεσμα, οι παγκόσμιες μετοχές υπέστησαν βαριές απώλειες, με τους επενδυτές να αναζητούν ασφαλή καταφύγια όπως ο χρυσός και τα κρατικά ομόλογα.
Η Μέση Ανατολή ήταν ανέκαθεν εστία γεωπολιτικών κινδύνων, δεδομένης της στρατηγικής της σημασίας ως σημαντικής πετρελαιοπαραγωγικής περιοχής. Το Ιράν, ειδικότερα, έχει σημαντική επιρροή στις τιμές του πετρελαίου λόγω της θέσης του ως ο τέταρτος μεγαλύτερος παραγωγός στον κόσμο. Οποιαδήποτε διακοπή στις εξαγωγές πετρελαίου της θα μπορούσε να οδηγήσει σε άνοδο των τιμών, προκαλώντας αναταράξεις στις παγκόσμιες αγορές.
Υπάρχουν ανησυχίες ότι οι αυξημένες εντάσεις στην περιοχή θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν μια ευρύτερη περιφερειακή σύγκρουση, παρασύροντας άλλες μεγάλες δυνάμεις και διαταράσσοντας τις παγκόσμιες εμπορικές και επενδυτικές ροές. Αυτή η αβεβαιότητα έχει οδηγήσει σε αυξημένη αστάθεια της αγοράς, καθώς οι επενδυτές αγωνίζονται να εκτιμήσουν την κλίμακα και τις πιθανές συνέπειες της σύγκρουσης.
Ένας τομέας που έχει ήδη αισθανθεί τον αντίκτυπο των αυξανόμενων εντάσεων είναι η αγορά ενέργειας.
Οι παγκόσμιες τιμές του πετρελαίου ήταν πάντα ευαίσθητες στις εντάσεις στη Μέση Ανατολή, αλλά τα πρόσφατα γεγονότα πρόσθεσαν ένα νέο επίπεδο αβεβαιότητας. Δεδομένων των τεράστιων αποθεμάτων πετρελαίου της περιοχής και της σημασίας του «μαύρου χρυσού» για την παγκόσμια οικονομία, οποιαδήποτε σημαντική διακοπή του εφοδιασμού θα μπορούσε να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην παγκόσμια ανάπτυξη, οδηγώντας σε υψηλότερο κόστος καυσίμων και αύξηση των πληθωριστικών πιέσεων.
Ένας άλλος τομέας ανησυχίας είναι το παγκόσμιο εμπόριο. Η Μέση Ανατολή κατέχει μια στρατηγική θέση που συνδέει την Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική, καθιστώντας την έναν κρίσιμο εμπορικό διάδρομο. Ο Αραβικός Κόλπος είναι μια σημαντική οδός διέλευσης για ένα σημαντικό μέρος των παγκόσμιων προμηθειών πετρελαίου και φυσικού αερίου. Έτσι, οποιαδήποτε διαταραχή σε αυτήν την περιοχή θα μπορούσε να οδηγήσει σε υψηλότερα έξοδα αποστολής και πιθανή επιβράδυνση του παγκόσμιου εμπορίου.
Κατά συνέπεια, οι παγκόσμιες αγορές προετοιμάζονται για πιθανές επιπτώσεις από τις εντάσεις στη Μέση Ανατολή. Οι επενδυτές παρακολουθούν στενά την κατάσταση και προσαρμόζουν τα χαρτοφυλάκια τους για να μετριάσουν τους κινδύνους. Διαφοροποιούν τις επενδύσεις τους, αναζητούν ασφαλή καταφύγια όπως ο χρυσός και τα ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου και μειώνουν την έκθεση σε πιο ριψοκίνδυνα περιουσιακά στοιχεία.
Οι τιμές του πετρελαίου εκτινάχθηκαν περίπου 6% την Παρασκευή, καθώς οι επενδυτές εκτίμησαν την πιθανότητα μιας ευρύτερης σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή.
«Δεν ξέρω αν οι αγορές θα συνεχίσουν να συμπεριφέρονται σχετικά καλά», δήλωσε ο Erik Nielsen, επικεφαλής οικονομικός σύμβουλος του ομίλου στην UniCredit Bank. «Ασφαλώς εξαρτάται από το αν αυτή η τελευταία σύγκρουση θα παραμείνει τοπική ή αν θα κλιμακωθεί σε έναν ευρύτερο πόλεμο στη Μέση Ανατολή». Ο S&P 500 υποχώρησε 0,5% την Παρασκευή, ο χρυσός αυξήθηκε κατά 3% και το δολάριο ΗΠΑ άγγιξε το υψηλό μιας εβδομάδας.