Ελαιόλαδο και πατάτες από… χρυσάφι – Απλησίαστες οι τιμές

Αυτές τις μέρες, σκεφτείτε δύο φορές προτού ρίξετε αφειδώς ελαιόλαδο στα ζυμαρικά, τη σαλάτα ή το ψωμί σας, αναφέρει σε δημοσίευμά του το abcnews.go.com.

Το ελαιόλαδο, ένα καθημερινό βασικό συστατικό της μεσογειακής κουζίνας γνωρίζει μια εκρηκτική άνοδο στην τιμή. Είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του πώς τα τρόφιμα εξακολουθούν να ξεπερνούν τον συνολικό πληθωρισμό στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το ελαιόλαδο έχει αυξηθεί κατά περίπου 75% από τον Ιανουάριο του 2021, υποβαθμίζοντας τον συνολικό ετήσιο πληθωρισμό που ήδη θεωρείται ασυνήθιστα υψηλός τα τελευταία χρόνια και μάλιστα διαμορφώθηκε στο 11,5% τον Οκτώβριο του περασμένου έτους. Και μεγάλο μέρος του πληθωρισμού των τροφίμων σημειώθηκε μόνο τα τελευταία δύο χρόνια.

Στην Ισπανία, τον μεγαλύτερο παραγωγό ελαιολάδου στον κόσμο, οι τιμές αυξήθηκαν κατά 53% τον Αύγουστο σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος και κατά 115% από τον Αύγουστο του 2021. Εκτός από το ελαιόλαδο, «οι τιμές της πατάτας ήταν επίσης σε σημαντική άνοδο», σύμφωνα με τη Eurostat. «Από τον Ιανουάριο του 2021, οι τιμές για τις πατάτες αυξήθηκαν κατά 53% μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2023.

Και αν οι οικογένειες υψηλού και μεσαίου εισοδήματος μπορούν να αντιμετωπίσουν αυτές τις αυξήσεις σχετικά εύκολα, για τις φτωχότερες οικογένειες το βάρος από τις αυξήσεις είναι δυσβάσταχτο, και μάλιστα πολλές από αυτές δεν μπόρεσαν ούτε καν να αντιστοιχίσουν την αύξηση των μισθών τους με τον συνολικό δείκτη πληθωρισμού.
«Αντίθετα», είπε η Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Συνδικάτων, «οι ονομαστικοί μισθοί έχουν αυξηθεί κατά 11% στην ΕΕ», διασφαλίζοντας ότι αυτό το χάσμα συνεχίζει να αυξάνεται. «Οι μισθοί εξακολουθούν να αποτυγχάνουν να συμβαδίσουν με το κόστος των πιο βασικών τροφίμων, συμπεριλαμβανομένων των εργαζομένων στον ίδιο τον αγροτικό τομέα, αναγκάζοντας όλο και περισσότερους εργαζόμενους να βασίζονται στις τράπεζες τροφίμων», δήλωσε η Esther Lynch, γενική γραμματέας του συνδικάτου.

Ο ετήσιος πληθωρισμός μειώθηκε απότομα στο 2,9% τον Οκτώβριο, στο χαμηλότερο επίπεδο σε περισσότερα από δύο χρόνια, αλλά ο πληθωρισμός των τροφίμων παρέμεινε στο 7,5%. Οι τιμές των τροφίμων έχουν αυξηθεί περισσότερο στην Ευρώπη από ό,τι σε άλλες προηγμένες οικονομίες, όπως οι ΗΠΑ και οι Ιαπωνία, λόγω του υψηλότερου κόστους ενέργειας και εργασίας και των επιπτώσεων του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία. Αυτό συμβαίνει παρόλο που το κόστος για τα τρόφιμα έχει μειωθεί εδώ και μήνες.

Ακόμα κι αν η ETUC κατηγορεί την κερδοσκοπία της μεγάλης αγροτοβιομηχανίας σε περιόδους κρίσης, ο τομέας του ελαιολάδου έχει να αντιμετωπίσει τις δικές του προκλήσεις.

Στην Ισπανία, για παράδειγμα, οι αγρότες και οι ειδικοί υποστηρίζουν πως το ράλι στις τιμές ελαιολάδου οφείλεται κυρίως στην ξηρασία σχεδόν δύο ετών, στις υψηλότερες θερμοκρασίες που επηρεάζουν την ανθοφορία και στον πληθωρισμό που επηρεάζουν τις τιμές των λιπασμάτων. Το Υπουργείο Γεωργίας της Ισπανίας δήλωσε ότι αναμένει ότι η παραγωγή ελαιολάδου για την περίοδο 2023-24 να είναι σχεδόν 35% χαμηλότερη από τη μέση παραγωγή τα τελευταία τέσσερα χρόνια.