«Βραχυκύκλωμα» στους καταναλωτές από τα χρωματιστά τιμολόγια ρεύματος

Σε λιγότερο από ένα μήνα θα εφαρμοστούν τα νέα χρωματιστά τιμολόγια ρεύματος, ενώ ταυτόχρονα θα σταματήσουν οι οριζόντιες κρατικές επιδοτήσεις, ανεξαρτήτως εισοδήματος ή οικογενειακής κατάστασης.

Οι νέες ρυθμίσεις προς το παρόν έχουν προκαλέσει μόνο «πονοκέφαλο» στους καταναλωτές που προσπαθούν να κατανοήσουν τις αλλαγές που έρχονται στην τιμολόγηση του ηλεκτρικούς ρεύματος.

Ας ξεκινήσουμε από το πεδίο των επιδοτήσεων. Όπως αναφέραμε οι οριζόντιες κρατικές επιδοτήσεις παύουν και από τη νέα χρονιά θα ισχύουν μόνο οι επιδοτήσεις για τους δικαιούχους κοινωνικού τιμολογίου και του ειδικού τιμολογίου πολυτέκνων. Παράλληλα σύμφωνα με απόφαση του υπουργείου Ενέργειας όλοι οι καταναλωτές θα μεταφερθούν σε ένα μεταβατικό ειδικό τιμολόγιο (πράσινο χρώμα) εκτός αν κάποιος επιλέξει άλλο πρόγραμμα πριν από την Πρωτοχρονιά.

Το πράσινο τιμολόγιο και η ρήτρα αναπροσαρμογής

Πιο αναλυτικά, από 1η Ιανουαρίου 2024 θα τεθούν σε εφαρμογή τα νέα τιμολόγια προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας για τους καταναλωτές χαμηλής τάσης. Θεσπίζεται ένα ειδικό κοινό τιμολόγιο, στο οποίο θα μεταπέσουν αυτομάτως όσοι δεν επιλέξουν διαφορετικό πρόγραμμα έως την 31η Δεκεμβρίου 2023. Στο τιμολόγιο αυτό δεν μεταπίπτουν αυτόματα οι καταναλωτές εκείνοι που έχουν συνάψει σύμβαση προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας για προϊόν με σταθερή τιμολόγηση για ορισμένο χρόνο, για το διάστημα που διαρκεί η σύμβαση.

Όπως αναφέρει και η εφημερίδα «Τα Νέα», τα πράσινα τιμολόγια δεν διαφέρουν και τόσο από τα τιμολόγια που έχουμε συνηθίσει έως σήμερα. Ουσιαστικά πρόκειται για τιμολόγια με τιμή που θα ανακοινώνουν οι πάροχοι κάθε 1η του μήνα, ενώ θα περιλαμβάνει ρήτρα αναπροσαρμογής, που όμως έχει βαφτιστεί μηχανισμός διακύμανσης. Η τελική τιμή χρέωσης θα επηρεάζεται από τις μεταβολές στς χονδρεμπορικές τιμές στο χρηματιστήριο ενέργειας.

Τα τέσσερα χρώματα και οι βασικές διαφορές

Στα πράσινα τιμολόγια, ο προμηθευτής δίνει μία βασική τιμή προμήθειας, ή αλλιώς τιμή βάσης, που θα πρέπει να μείνει σταθερή για έξι μήνες τουλάχιστον.

Τα μπλε τιμολόγια πάλι έχουν σταθερή τιμή προμήθειας ανά κιλοβατώρα για όλη την περίοδο της σύμβασης. Με βάση τα μέχρι τώρα στοιχεία, τα συγκεκριμένα τιμολόγια είναι κυρίως πιο ακριβά, ενώ προβλέπουν και ορισμένες ρήτρες σε περίπτωση αποχώρησης από τη σύμβαση, καθώς οι προμηθευτές θέλουν να είναι εξασφαλισμένοι απέναντι σε έναν πιθανό μελλοντικό κίνδυνο.

Στην ερώτηση μπλε ή πράσινο πάντως, το μπλε τιμολόγιο μπορεί να είναι η λύση εάν κάποιος καταναλωτής έχει σχετικά μικρές καταναλώσεις κάθε μήνα, δεν είναι τόσο εξοικειωμένος με την έρευνα αγοράς και θέλει μία σταθερότητα στον οικογενειακό προϋπολογισμό.

Άλλα δύο χρώματα έρχονται να ολοκληρώσουν την παλέτα των τιμολογίων, το κίτρινο και το πορτοκαλί.

Τα κίτρινα τιμολόγια έχουν κυμαινόμενη χρέωση και η τιμή μεταβάλλεται σύμφωνα με τις διακυμάνσεις της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Τα κυμαινόμενα τιμολόγια εντωμεταξύ διακρίνονται σε δύο κατηγορίες, εκείνα όπου η τιμή καθορίζεται εκ των προτέρων της περιόδου κατανάλωσης και εκείνα που καθορίζεται μετά.

Για το συγκεκριμένο τιμολόγιο ιδανικοί πελάτες φαίνεται πως είναι οι εμπορικοί καταναλωτές, που είναι πιο εξοικειωμένη με την διαδικτυακή έρενα και τη διεθνή ενεργειακή αγορά έτσι μπορούν να σταθμίζουν τους πιθανούς κινδύνου για παραμονή ή αποχώρηση από αυτήν την κατηγορία.

Από την άλλη έρχονται τα πορτοκαλί τιμολόγια ή αλλιώς «δυναμικά», μία ειδική κατηγορία, που προϋποθέτει την εγκατάσταση έξυπνου μετρητή, με μεταβολή της τιμής με βάση τις τιμές στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας μέσα στην ημέρα.

Τι είναι ο μηχανισμός διακύμανσης

Το ερώτημα που προκύπτει δικαίως από τα νέα δεδομένα στα τιμολόγια ρεύματος είναι για τις δύο νέες λέξεις που ακούμε συνεχώς, τον μηχανισμό διακύμανσης. Παραπέμπει σαφώς σε ρήτρα αναπροσαρμογής, με τη διαφορά ότι γνωρίζουμε ως καταναλωτές εκ των προτέρων όλους τους συντελεστές. Η βασική τιμή προμήθειας μπορεί να είναι ακόμα και μηδενική, οπότε σε αυτή την περίπτωση τη χρέωση καθορίζει αποκλειστικά ο μηχανισμός διακύμανσης που λαμβάνει υπόψη του έναν συντελεστή προσαύξησης που επιλέγεται ελεύθερα από τον προμηθευτή αλλά και έναν δεύτερο συντελεστή, που προκύπτει από τον πρώτο και τις τιμές της χονδρεμπορικής αγοράς του προηγούμενου διμήνου. Η τελική τιμή χρέωσης προκύπτει αθροίζοντας τη βασική τιμή και τον μηχανισμό διακύμανσης.

Το νέο κοινωνικό τιμολόγιο

Ας δούμε πιο αναλυτικά το κοινωνικό τιμολόγιο. Έχουμε το λεγόμενο ΚΟΤ Γ που αφορά πολύτεκνες οικογένειες και προβλέπονται διευρυμένα εισοδηματικά κριτήρια ένταξης, ενώ δεν θα λαμβάνονται υπόψη περιουσιακά κριτήρια.

Οι δικαιούχοι θα εντάσσονται στο κοινωνικό τιμολόγιο ΚΟΤ Γ μέσω της πλατφόρμας ΗΔΙΚΑ, μετά από σχετική αίτηση. Όσον αφορά την κατανάλωση, σύμφωνα με Τα Νέα προβλέπεται αύξηση κατά 2.000 kwh για οικογένεια με τέσσερα εξαρτώμενα τέκνα με προσαύξηση για κάθε επιπλέον εξαρτώμενο τέκνο κατά 200 kwh με όριο τις 4.000 kwh ενώ το όριο διευρύνεται περαιτέρω για οικογένειες με άτομα με αναπηρία ή με ανάγηκ μηχανικής υποστήριξης.

Όπως αναφέρει το δημοσίευμα της εφημερίδας πάντως αναμένεται η εφαρμογή του προγράμματος «Απόλλων», του μεγαλύτερου προγράμματος ενεργειακού συμψηφισμού στη χώρα.

Στόχος του είναι μέσω της εγκατάστασης σταθμών ΑΕΠ με συστήματα αποθήκευσης να καλυφθεί:

α) το 90% της κατανάλωσης των ευάλωτων νοικοκυριών
και
β) το 50% της κατανάλωσης των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης ΟΤΑ Α και Β (πχ κτήρια, αντλιοστάσια, οδοφωτισμός) των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης ΔΕΥΑ και των Τοπικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων, Γενικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων ΤΟΕΒ-ΓΟΕΒ.