Εξίσωση για... δυνατούς λύτες τα νέα χρωματιστά τιμολόγια ρεύματος - Σε αδιέξοδο οι καταναλωτές

Μετά την ακρίβεια, την αύξηση του οικογενειακού προϋπολογισμού, τις «ετοιμασίες» για τις γιορτές και τους φουσκωμένους λογαριασμούς, τα νοικοκυριά έχουν ακόμα μία πρόκληση να αντιμετωπίσουν, αυτή των νέων τιμολογίων ρεύματος.

Από 1η Ιανουαρίου 2024 στη ζωή μας θα μπουν τέσσερα χρώματα, το μπλε, το κίτρινο, το πορτοκαλί και το πράσινο και ένα από αυτά θα μπει και στον λογαριασμό ρεύματος, αφού όλοι οι καταναλωτές θα κληθούμε να επιλέξουμε ένα από αυτά, τα νέα τιμολόγια.

Στο δελτίο ειδήσεων του Alpha μίλησε ο ειδικός για θέματα ενέργειας, Μάκης Παπαγεωργίου, εξηγώντας το σκεπτικό πίσω από το κίτρινο, κυμαινόμενο τιμολόγιο ρεύματος.

«Το σκεπτικό για το κίτρινο τιμολόγιο είναι όλο βασισμένο πάνω στο χρηματιστήριο ενέργειας. Θα έχει τη μέση τιμή του μήνα της χρηματιστηριακής αγοράς ενέργειας, ενώ θα στηρίζεται στον κάθε μήνα», ανέφερε, εξηγώντας ότι η τιμή δεν θα είναι σταθερή κάθε μήνα, αφού θα βασίζεται στις χονδρεμπορικές τιμές, ενώ επεσήμανε πως αν το χρηματιστήριο ενέργειας είναι χαμηλά, τότε οι τιμές θα είναι χαμηλές, αν όμως ξεφύγει θα φανεί και στους λογαριασμούς των καταναλωτών.

Παράλληλα αναφέρθηκε και στους παρόχους, σημειώνοντας ότι «δεν γνωρίζουμε ποια πολιτική θα ακολουθήσει ο κάθε πάροχος. Άλλοι θα δώσουν βάρος στο πράσινο ή το μπλε, άλλοι στο κίτρινο».

Κλείνοντας ανέφερε ότι υπάρχουν δύο σενάρια για το πώς θα καθορίζεται η τιμή. Το ένα σενάριο, όπως είπε λέει ότι «τέλος του μήνα θα γίνεται ένας απολογισμός και θα μπαίνει η μέση τιμή του μήνα βάσει χρηματιστηρίου ή ότι θα γίνεται μία πρόβλεψη για τη μέση τιμή εκ μέρος του παρόχου. Στην δεύτερη περίπτωση το ρίσκο περνάει στην εταιρεία, ενώ η τιμή θα είναι τσιμπημένη σαφέστατα».

Οι εταιρείες κάνουν και εκείνες κάτι καινούργιο, ενώ «προσπαθούν από τη μία να διατηρήσουν τις τιμές, από την άλλη όμως και να μην χρεωκοπήσουν».

Τα τέσσερα χρώματα και οι βασικές διαφορές

Τα πράσινα ή ειδικά τιμολόγια δεν διαφέρουν και τόσο από τα τιμολόγια που έχουμε συνηθίσει. Ουσιαστικά πρόκειται για τιμολόγια με τιμή που θα ανακοινώνουν οι πάροχοι κάθε 1η του μήνα, ενώ θα περιλαμβάνει ρήτρα αναπροσαρμογής, που όμως έχει βαφτιστεί μηχανισμός διακύμανσης. Η τελική τιμή χρέωσης θα επηρεάζεται από τις μεταβολές στς χονδρεμπορικές τιμές στο χρηματιστήριο ενέργειας.

Στα πράσινα τιμολόγια, ο προμηθευτής δίνει μία βασική τιμή προμήθειας, ή αλλιώς τιμή βάσης, που θα πρέπει να μείνει σταθερή για έξι μήνες τουλάχιστον.

Τα μπλε τιμολόγια πάλι έχουν σταθερή τιμή προμήθειας ανά κιλοβατώρα για όλη την περίοδο της σύμβασης. Με βάση τα μέχρι τώρα στοιχεία, τα συγκεκριμένα τιμολόγια είναι κυρίως πιο ακριβά, ενώ προβλέπουν και ορισμένες ρήτρες σε περίπτωση αποχώρησης από τη σύμβαση, καθώς οι προμηθευτές θέλουν να είναι εξασφαλισμένοι απέναντι σε έναν πιθανό μελλοντικό κίνδυνο.

Στην ερώτηση μπλε ή πράσινο πάντως, το μπλε τιμολόγιο μπορεί να είναι η λύση εάν κάποιος καταναλωτής έχει σχετικά μικρές καταναλώσεις κάθε μήνα, δεν είναι τόσο εξοικειωμένος με την έρευνα αγοράς και θέλει μία σταθερότητα στον οικογενειακό προϋπολογισμό.

Άλλα δύο χρώματα έρχονται να ολοκληρώσουν την παλέτα των τιμολογίων, το κίτρινο και το πορτοκαλί.

Τα κίτρινα ή κυμαινόμενα τιμολόγια έχουν κυμαινόμενη χρέωση και η τιμή μεταβάλλεται σύμφωνα με τις διακυμάνσεις της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Τα κυμαινόμενα τιμολόγια εντωμεταξύ διακρίνονται σε δύο κατηγορίες, εκείνα όπου η τιμή καθορίζεται εκ των προτέρων της περιόδου κατανάλωσης και εκείνα που καθορίζεται μετά (από τον πάροχο ή από το χρηματιστήριο ενέργειας).

Από την άλλη έρχονται τα πορτοκαλί ή δυναμικά τιμολόγια μία ειδική κατηγορία, που προϋποθέτει την εγκατάσταση έξυπνου μετρητή, με μεταβολή της τιμής ανά 24 ώρες, με βάση τις τιμές στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.

Τι είναι ο μηχανισμός διακύμανσης

Το ερώτημα που προκύπτει δικαίως από τα νέα δεδομένα στα τιμολόγια ρεύματος είναι για τις δύο νέες λέξεις που ακούμε συνεχώς, τον μηχανισμό διακύμανσης. Παραπέμπει σαφώς σε ρήτρα αναπροσαρμογής, με τη διαφορά ότι γνωρίζουμε ως καταναλωτές εκ των προτέρων όλους τους συντελεστές.

Η βασική τιμή προμήθειας μπορεί να είναι ακόμα και μηδενική, οπότε σε αυτή την περίπτωση τη χρέωση καθορίζει αποκλειστικά ο μηχανισμός διακύμανσης που λαμβάνει υπόψη του έναν συντελεστή προσαύξησης που επιλέγεται ελεύθερα από τον προμηθευτή αλλά και έναν δεύτερο συντελεστή, που προκύπτει από τον πρώτο και τις τιμές της χονδρεμπορικής αγοράς του προηγούμενου διμήνου. Η τελική τιμή χρέωσης προκύπτει αθροίζοντας τη βασική τιμή και τον μηχανισμό διακύμανσης.