Ακίνητα: Τέλος τα μετρητά στις αγοραπωλησίες - Άκυρα τα συμβόλαια με απευθείας συναλλαγή

Το νέο φορολογικό νομοσχέδιο δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ και από 11 Δεκεμβρίου η χρήση μετρητών – ολική ή μερική – στις αγοραπωλησίες ακινήτων αποτελεί παρελθόν.

Το άρθρο 3 προβλέπει ότι τα συμβόλαια με χρήση μετρητών θεωρούνται άκυρα και προβλέπει αυστηρότατα πρόστιμα για τους συμβολαιογράφους και τους υποθηκοφύλακες – εφόσον υπάρξει και μεταγραφή των συμβολαίων – με ελάχιστο τις 10.000€ και μέγιστο τις 500.000€.

Ο νόμος πια του κράτους ορίζει ότι:

«...κατά τη σύνταξη των συμβολαιογραφικών εγγράφων μεταβίβασης ακινήτων με επαχθή αιτία, των προσυμφώνων και των εξοφλητικών πράξεων, η καταβολή του τιμήματος γίνεται αποκλειστικά με τη χρήση τραπεζικών μέσων πληρωμής. Συμβολαιογραφικό έγγραφο του πρώτου εδαφίου, στο οποίο καταγράφεται προκαταβολή ή μερική ή ολική εξόφληση του τιμήματος με μετρητά ή στο οποίο δεν καταγράφεται η εξόφληση του τιμήματος με τη χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής, είναι αυτοδικαίως άκυρο, απαγορεύεται να μεταγραφεί στα οικεία βιβλία και δεν παράγει κανένα έννομο αποτέλεσμα έναντι των συμβαλλομένων, του Δημοσίου και οποιουδήποτε τρίτου. Στα πρόσωπα που παραβαίνουν τις υποχρεώσεις αναγραφής στο συμβόλαιο του τρόπο εξόφλησης του τιμήματος αποκλειστικά με τη χρήση τραπεζικών μέσων πληρωμής, επιβάλλεται αυτοτελές πρόστιμο ίσο με το 10% του τιμήματος που δεν προκύπτει ότι καταβλήθηκε με χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής, το οποίο δεν μπορεί να υπολείπεται των δέκα χιλιάδων ευρώ 10.000 ευρώ και να υπερβαίνει τις 500.000 ευρώ, για κάθε παράβαση».

Από τις αρχές Οκτωβρίου όταν και έγινε σε όλους γνωστή η πρόθεση της κυβέρνησης να νομοθετήσει προς την κατεύθυνση της κατάργησης των μετρητών , υπήρξε ένα κύμα αγοραστών που έσπευσαν να ολοκληρώσουν αγορές με τη χρήση μετρητών εκμεταλλευόμενοι το χρονικό παράθυρο μέχρι την ψήφιση και δημοσίευση του νόμου.

Είναι χαρακτηριστικό ότι από την έναρξης λειτουργίας της πλατφόρμας MyProperty της ΑΑΔΕ, τον Μάρτιο του 2021 τα στοιχεία δείχνουν ότι 1 στις 5 μεταβιβάσεις έχει ολοκληρωθεί με την μερική ή ολική εξόφληση του τιμήματος σε μετρητά. Συγκεκριμένα επί συνόλου 338.511 μεταβιβάσεων ακινήτων αξίας 27,7δισ€:

-42.613 έγιναν μόνο με μετρητά με αξία 426εκατ€

-41.741 έγιναν εν μέρει με μετρητά με αξία 2,98δισ€

Αυτές οι περιπτώσεις μπαίνουν πλέον στο στόχαστρο της ΑΑΔΕ καθώς εκτιμάται ότι εμπεριέχουν υψηλό κίνδυνο φοροδιαφυγής , ξεπλύματος βρώμικου χρήματος ή ακόμη και εικονικών συναλλαγών. Από το «κόσκινο» των αρχών θα περάσουν και οι μεταβιβάσεις των τελευταίων εβδομάδων

Παράλληλα «τρέχουν» ήδη οι έλεγχοι σε 2.500 φακέλους παλαιών μεταβιβάσεων ακινήτων, κληρονομιών, γονικών παροχών και δωρεών βάζοντας στο επίκεντρο, υποθέσεις του έτους 2017 για τις οποίες στις 31 Δεκεμβρίου 2023 λήγει η προθεσμία της Φορολογικής Διοίκησης να εκδώσει πράξη διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου. Οι υποθέσεις αυτές αφορούν κυρίως ακίνητα εκτός του συστήματος αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας τους, μη αποδοχή από τον φορολογούμενο της προεκτίμησης προσωρινής αξία της Δ.Ο.Υ., διαφορές δηλωθείσας αξίας και προεκτίμησης που υπερβαίνουν το 30% ή η αξία της προεκτίμησης είναι πάνω από 100.000 ευρώ.