Τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος: Τι συμφέρει για το σπίτι και για το εξοχικό

Η αντίστροφη μέτρηση για τα νέα, χρωματιστά τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος έχει ξεκινήσει και οι πάροχοι καλούνται να παρουσιάσουν συμφέρουσες προτάσεις ώστε να διατηρήσουν το πελατολόγιό τους, αλλά και να προσελκύσουν νέα νοικοκυριά.

H κίνηση, η οποία μάλιστα ανέβασε περαιτέρω τον πήχη του ανταγωνισμού, τονίζει ο «Ελεύθερος Τύπος» σε δημοσίευμά του, έγινε από τη ΔΕΗ, η οποία «έδωσε» για το μπλε σταθερό της τιμολόγιο 17,5 λεπτά ανά κιλοβατώρα. Και παρότι τα νοικοκυριά μέχρι τώρα υπολόγιζαν να διαλέξουν ανάμεσα στο πράσινο ειδικό και το κίτρινο κυμαινόμενο, αφού το πορτοκαλί δυναμικό αφορά μόνο όσους έχουν έξυπνο μετρητή, τελικά έχουν ένα ακόμη που μάλλον πρέπει να λάβουν σοβαρά στα υπόψη.

Το μπλε σταθερό

Το μπλε σταθερό τιμολόγιο ταιριάζει περισσότερο σε προφίλ νοικοκυριών που έχουν χαμηλές καταναλώσεις ή για εξοχικές κατοικίες ή άτομα που δεν θέλουν να ανησυχούν κάθε μήνα για την τιμή της ενέργειας.

Έτσι, επιλέγοντας ένα σταθερό τιμολόγιο, ο καταναλωτής μπορεί να προϋπολογίσει το ετήσιο κόστος ενέργειας και να μη χρειάζεται να ψάχνει να βρει το φθηνότερο στην αγορά κάθε μήνα ή να κινδυνεύει από μυστικές χρεώσεις που μπορεί να έχουν τιμολόγια με ρήτρα αναπροσαρμογής.

Το γεγονός δε ότι η χρέωση που προσφέρει για ένα χρόνο η ΔΕΗ στα 17,5 λεπτά είναι πολύ κοντά στο πράσινο τιμολόγιο, που για τον Ιανουάριο προσφέρεται στα 15,9 λεπτά, το καθιστά μια δυνατή επιλογή. Σημειώνεται ότι η εταιρία μείωσε κατά 10,5 λεπτά την τιμή της κιλοβατώρας του μπλε τιμολογίου, που μέχρι τις 3/12 προσφερόταν στην αγορά στα 28 και 29,5 λεπτά, αντίστοιχα.

Στη νέα επιλογή υπάρχει μηνιαίο πάγιο 5 ευρώ. Παρέχεται μέσω δύο προγραμμάτων (myHomeEnter και αντίστοιχα myHome OnLine) με ελάχιστες μεταξύ τους διαφορές χρέωσης. Την ίδια ώρα, εξακολουθεί να ισχύει η έκπτωση 2% που προσφέρει η ΔΕΗ με πάγια εντολή (για το myHomeEnter).

Σχετικά με τη χρέωση νύχτας, για το MyHome Enter είναι στα 16,9 λεπτά η κιλοβατώρα και για το MyHomeOnline στα 16,6 λεπτά. Δηλαδή η κατανάλωση κατά τις ώρες που ισχύει το νυχτερινό τιμολόγιο διαμορφώνεται σε υψηλότερα επίπεδα από τα 14-15 λεπτά του νέου πράσινου τιμολογίου Γ1 της ΔEΗ.

Σύγκριση τιμών με το πράσινο

Το βασικό πλεονέκτημα του πράσινου τιμολογίου -που στηρίζει ο υπουργός ΠΕΝ, Θεόδωρος Σκυλακάκης και όπως είπε έχει ήδη επιλέξει- είναι πως διευκολύνει, για πρώτη φορά, τη σύγκριση των τιμών μεταξύ παρόχων και τη διαφανή και απλοποιημένη πληροφόρηση των καταναλωτών για τις τιμές των παρόχων. Την 1η ημέρα κάθε μήνα, η τιμή χρέωσης θα ανακοινώνεται στην ιστοσελίδα του εκάστοτε παρόχου και θα κοινοποιείται στη ΡΑΑΕΥ. Ο καταναλωτής θα γνωρίζει, στις αρχές του μήνα, τι πληρώνει στον πάροχο ηλεκτρικού ρεύματος, την τιμή χρέωσης του μήνα και, το κυριότερο, τι τιμές προσφέρουν όλοι οι υπόλοιποι πάροχοι.

Γενικώς, τα πράσινα τιμολόγια ταιριάζουν σε μεσαίες και υψηλές καταναλώσεις νοικοκυριών και ταυτόχρονα σε καταναλωτές που έχουν τη διάθεση και το χρόνο να ψάξουν την ενεργειακή αγορά για φθηνότερες χρεώσεις, όσο για τη δεξιότητα ανεύρεσης του φθηνότερου πάροχου, δεν χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη ικανότητα, αφού με ένα κλικ στην ιστοσελίδα της ΡΑΑΕΥ θα μπορεί ο καταναλωτής να διακρίνει κατευθείαν τη φθηνότερη προσφερόμενη χρέωση kWh μεταξύ των παρόχων ρεύματος.

Τα κίτρινα με τις διεθνείς τιμές ενέργειας

Τα κίτρινα τιμολόγια ταιριάζουν και αυτά σε μέσες και υψηλές καταναλώσεις, αλλά σε καταναλωτές που παρακολουθούν τη χρηματιστηριακή αγορά του ρεύματος, τις διεθνείς τιμές ενέργειας, αναλαμβάνουν μεγαλύτερο ρίσκο για μια πιθανή εκτόξευση της χονδρικής αγοράς του ρεύματος και είναι έτοιμοι, εάν απαιτηθεί, να εγκαταλείψουν τον συγκεκριμένο τύπο τιμολογίου ανά πάσα στιγμή, για να μετακινηθούν σε άλλο χρωματιστό τιμολόγιο ή ακόμα και στον ίδιο τύπο τιμολογίου, αλλά σε άλλο πάροχο, που θα απορροφήσει μέρος της αύξησης της χονδρικής, προκειμένου να κρατήσει τον πελάτη.

Πάντως, όπως διευκρινίζεται από το υπουργείο Περιβάλλοντος, για όσους δεν θα έχουν επιλέξει κάποιο συγκεκριμένο είδος τιμολογίου για τη μετάβασή τους την 1η Ιανουαρίου, θα μπορούν με μία απλή δήλωση στον πάροχό τους έως 31/01/2024 να παραμείνουν στο προηγούμενο τιμολόγιο.

Ρήτρα πρόωρης αποχώρησης

Πότε όμως δεν συμφέρει ένα σταθερό τιμολόγιο; Στην περίπτωση που παρατηρηθεί ραγδαία αποκλιμάκωση των τιμών κάτω από τα 17,5 λεπτά (που έχει δώσει η ΔΕΗ), οπότε και η επιλογή ενός κυμαινόμενου τιμολογίου αποτελεί την πιο συμφέρουσα οικονομική λύση.

Σε κάθε περίπτωση, υπάρχει η δυνατότητα αλλαγής τιμολογίου, ωστόσο, ανάλογα το πότε ο καταναλωτής θα επιλέξει να το «σπάσει», θα πληρώσει και το αντίστοιχο τίμημα. Πιο συγκεκριμένα, το τέλος πρόωρης αποχώρησης ανέρχεται στα 100 ευρώ, αν γίνει από τον πρώτο μήνα εφαρμογής του τιμολογίου μέχρι και το πρώτο τρίμηνο. Στα 65 ευρώ από τον τέταρτο μήνα έως τον έκτο και στα 30 ευρώ από τον έβδομο έως και τον ένατο μήνα. Για τους δύο τελευταίους μήνες το τέλος αποχώρησης είναι μηδενικό.

Έξι ερωτήσεις – απαντήσεις

Τι είδους τιμολόγια υπάρχουν;

Κατ’ αρχάς, υπάρχουν τριών ειδών τιμολόγια (σταθερά, κυμαινόμενα και δυναμικά) και ο καταναλωτής (είτε πρόκειται για νοικοκυριό είτε για επιχείρηση) επιλέγει αυτό που κρίνει ότι είναι το πιο συμφέρον για εκείνον.

Πιο συγκεκριμένα:

Σταθερά είναι τα τιμολόγια ορισμένου χρόνου, με σταθερή τιμή χρέωσης για όλη την περίοδο της σύμβασης.

Κυμαινόμενα είναι τα τιμολόγια τα οποία είναι συνδεδεμένα με την τιμή της χονδρεμπορικής στο Χρηματιστήριο Ενέργειας. Αυτά διακρίνονται σε δύο βασικές κατηγορίες: i. με καθορισμό τιμής εκ των προτέρων της περιόδου κατανάλωσης και ii. με καθορισμό τιμής εκ των υστέρων.

Δυναμικά, τα οποία αφορούν στη δυνατότητα δυναμικής τιμολόγησης, με διαφορετικές τιμές -ακόμα και μέσα στη διάρκεια της ημέρας- με βάση τις τιμές της αγοράς. Προϋπόθεση για την επιλογή αυτών των τιμολογίων συνιστά η λειτουργία έξυπνου τηλεμετρούμενου μετρητή στην παροχή των καταναλωτών.

Για τη διευκόλυνση του καταναλωτή, τα τιμολόγια συνδέθηκαν με ένα χρώμα. Με το μπλε τα σταθερά, με το κίτρινο τα κυμαινόμενα και με το πορτοκαλί τα δυναμικά.

Σε αυτά τα τιμολόγια προστίθεται ειδικό τιμολόγιο, πράσινου χρώματος, που το ειδικό χαρακτηριστικό του είναι πως η δομή του θα είναι απλή και κοινή, επιτρέποντας τη συγκρισιμότητα, για όλους τους παρόχους. Σε αυτό θα μεταπέσουν όλοι οι καταναλωτές, την 1η Ιανουαρίου του 2024, οι οποίοι δεν θα έχουν επιλέξει -μέσα στο 2023- κάποιο συγκεκριμένο είδος τιμολογίου για τη μετάβασή τους την 1η.1.2024. Ωστόσο, με μία απλή δήλωση στον πάροχό τους έως 31/01/2024, μπορούν να παραμείνουν στο προηγούμενο τιμολόγιο. Επίσης, για όποιες αλλαγές τιμολογίων γίνουν στη συνέχεια ακολουθείται η συνήθης διαδικασία. Το ειδικό, πράσινο τιμολόγιο, που θα διατίθεται από κάθε πάροχο, θα είναι ομοιόμορφο για όλους τους παρόχους.

Για ποιο λόγο εισάγεται το ειδικό, πράσινο τιμολόγιο;

Το βασικό πλεονέκτημα του πράσινου τιμολογίου είναι πως διευκολύνει, για πρώτη φορά, τη σύγκριση των τιμών μεταξύ παρόχων και τη διαφανή και απλοποιημένη πληροφόρηση των καταναλωτών για τις τιμές των παρόχων. Την 1η ημέρα κάθε μήνα, η τιμή χρέωσης θα ανακοινώνεται στην ιστοσελίδα του εκάστοτε παρόχου και θα κοινοποιείται στη ΡΑΑΕΥ. Ο καταναλωτής θα γνωρίζει, στις αρχές του μήνα, τι πληρώνει στον πάροχο ηλεκτρικού ρεύματος για τον επόμενο μήνα και, το κυριότερο, τι τιμές προσφέρουν όλοι οι υπόλοιποι πάροχοι.

Στο πράσινο τιμολόγιο, η τιμή μέσα στο μήνα θα αλλάζει;

Οχι, ο καταναλωτής θα βλέπει μία τιμή κάθε 1η του μήνα, η οποία θα είναι «κλειδωμένη» για όλη τη διάρκεια του μήνα.

Μπορεί ο καταναλωτής να επιλέξει κάποιο άλλο τιμολόγιο από αυτό που έχει;

Ναι, ο καταναλωτής έχει τη δυνατότητα, οποτεδήποτε το επιθυμεί, να επιλέξει οποιοδήποτε προσφερόμενο τιμολόγιο υπογράφοντας νέα σύμβαση με τον πάροχο της επιλογής του. Μόνη εξαίρεση αποτελούν τα σταθερά τιμολόγια, που από τη φύση τους έχουν μακροχρόνιες συμβάσεις. Η αλλαγή παρόχου ή τιμολογίου προμήθειας, δηλαδή, γίνεται οποτεδήποτε και δεν συνεπάγεται δικαίωμα αποζημίωσης του παρόχου λόγω της πρόωρης αποχώρησης του πελάτη, εκτός των περιπτώσεων διακοπής σύμβασης τιμολογίου σταθερής τιμής.

Γιατί έχουμε διαφορετικά χρώματα στα τιμολόγια;

Για να διευκολυνθεί ο καταναλωτής, να κατανοήσει τη φύση των πολλών, διαφορετικών τιμολογίων, ώστε να μπορεί να συγκρίνει καλύτερα τα τιμολόγια μεταξύ των παρόχων.

Δεν είναι το σύστημα αυτό πολύ «μπερδεμένο»;

Ναι, το ευρωπαϊκό σύστημα ενέργειας είναι πολυσύνθετο και για τον καταναλωτή είναι λογικό ότι δεν υπάρχει χρόνος και διάθεση να ασχολείται διαρκώς με το ποιον πάροχο θα επιλέξει. Γι’ αυτό και εισάγεται το πράσινο τιμολόγιο, στο οποίο χωρίς να ασχολείται ιδιαιτέρως ξέρει τα δύο πιο θεμελιώδη που τον ενδιαφέρουν: πρώτον, ποια είναι η τιμή τον επόμενο μήνα και, δεύτερον, ποιος είναι ο πιο φθηνός τον επόμενο μήνα.