Όλες οι αλλαγές στη φορολογία το 2024 - Τι πρέπει να ξέρετε

Νέο φορολογικό πλαίσιο για 730.000 ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους, νέους κανόνες για όσους αποκτούν εισοδήματα από βραχυχρόνιες μισθώσεις, φορο-ελαφρύνσεις για οικογένειες με παιδιά και ιδιοκτήτες ακινήτων φέρνει το 2024.

Την ίδια ώρα διευρύνονται οι ηλεκτρονικές συναλλαγές, έρχονται αλλαγές στο ΦΠΑ, αυστηροποιούνται τα πρόστιμα για φοροδιαφυγή και λαθρεμπόριο και καθιερώνεται νέο σύστημα φόρο-εκπτώσεων για ανακαινίσεις κατοικιών.

Αναλυτικότερα:

1. Επαγγελματίες: Με τεκμαρτό τρόπο θα φορολογηθούν το 2024 για τα εισοδήματα του 2023 οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι αυτοαπασχολούμενοι και οι ατομικές επιχειρήσεις. Ωστόσο προβλέπονται εξαιρέσεις, οι περισσότερες εκ των οποίων εστιάζονται στους νέους επαγγελματίες, σε όσους έχουν δραστηριότητα σε περιοχές με μικρό πληθυσμό, τους πολύτεκνους κ.λπ. Προβλέπεται πλήρης απαλλαγή από το τεκμήριο όταν συντρέχουν ειδικοί λόγοι, όπως ασθένεια, εκπλήρωση της στρατιωτικής θητείας, φυσικές καταστροφές, λόγοι ανωτέρας βίας κ.λπ., για τους αυτοαπασχολούμενους με «μπλοκάκι» έως 3 εργοδότες, ενώ η απαλλαγή αφορά και τους αγρότες. Βασικό κριτήριο για το ύψους του τεκμηρίου είναι ο βασικός μισθός. Το τεκμήριο μεταβάλλεται ανάλογα με τα χρόνια της επαγγελματικής δραστηριότητας, το σύνολο της μισθοδοσίας και το ύψος του τζίρου της επιχείρησης σε σχέση με το μέσο όρο του κλάδου. Σημειώνεται, ότι το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα ανέρχεται στα 10.920 ευρώ και ανάλογα με τα χρόνια δραστηριοποίησης θα μεταβάλλεται.

Ειδικότερα:

-Για τα τρία πρώτα χρόνια δραστηριότητας δεν θα υπάρχει τεκμαρτό εισόδημα

– Τον τέταρτο χρόνο θα είναι μειωμένο κατά 67%

-Τον πέμπτο χρόνο θα είναι μειωμένο κατά 33%.

– Στο έκτο χρόνο το τεκμαρτό εισόδημα θα φθάσει τα 10.920 ευρώ, ενώ μετά από τρεις τριετίας (πάνω από 12 χρόνια) θα ανέλθει στα 14.196 ευρώ.

2. Μείωση τέλους επιτηδεύματος: Οριζόντια μείωση κατά 50% του τέλους επιτηδεύματος που σήμερα είναι 650 ευρώ και πλέον θα διαμορφωθεί στα 325 ευρώ για όλους τους επαγγελματίες. Για κάθε επιπλέον υποκατάστημα το τέλος μειώνεται στα 300 ευρώ από 600 ευρώ.

3. Αύξηση αφορολόγητου για οικογένειες με παιδιά: Το αφορολόγητο όριο αυξάνεται κατά 1.000 ευρώ για τους φορολογούμενους με ένα ή περισσότερα εξαρτώμενα τέκνα. Από τον Ιανουάριο του 2024 οι μισθωτοί, οι συνταξιούχοι και οι κατ΄ επάγγελμα αγρότες θα δουν μείωση του φόρου εφόσον έχουν παιδιά. Σε ετήσια βάση η ελάφρυνση κυμαίνεται από 90 ευρώ έως 220 ευρώ ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών.

4. Αγορές ακινήτων: Οι μεταβιβάσεις ακινήτων θα γίνονται πλέον υποχρεωτικά με την χρήση τραπεζικών εργαλείων. Κάθε συμβόλαιο που καταγράφει προκαταβολή, μερική ή ολική εξόφληση με μετρητά θα θεωρείται άκυρο και θα απαγορεύεται η μεταγραφή του. Το πρόστιμο ανέρχεται στο 10% του τιμήματος με ελάχιστο όριο τις 10.000 ευρώ και ανώτατο τις 500.000 ευρώ.

5. Επιδόματα: Η καταβολή κοινωνικών και προνοιακών επιδομάτων (επιδόματα τέκνων, επίδομα γέννησης, επιδόματα ανεργίας) θα γίνεται πλέον αποκλειστικά με χρεωστική κάρτα.

6. Αυξάνεται το πρόστιμο για συναλλαγές με μετρητά: Για αγορές αξίας πάνω από 500 ευρώ με μετρητά, από 100 ευρώ που είναι σήμερα το πρόστιμο, θα διαμορφωθεί στο διπλάσιο της αξίας της απόδειξης.

7. Ηλεκτρονικά βιβλία: Υποχρεωτική διαβίβαση στην πλατφόρμα myDATA, όλων των εσόδων και εξόδων. Τα έσοδα που θα δηλώνονται από επιχειρηματική δραστηριότητα δεν θα μπορεί να είναι μικρότερα από τα έσοδα που έχουν διαβιβαστεί στην πλατφόρμα. Επίσης, οι δαπάνες μιας επιχείρησης που δεν έχουν διαβιβαστεί δεν θα εκπίπτουν.

8. Ηλεκτρονικά τιμολόγια: Εντός τους 2024 οι ελεύθεροι επαγγελματίες και επιχειρήσεις υποχρεούνται πλέον σε ηλεκτρονική έκδοση τιμολογίων. Προς το παρόν η κυβέρνηση περιμένει την έγκριση από τις υπηρεσίες της Ε.Ε. Όπως όλα δείχνουν στην καλύτερη περίπτωση το μέτρο θα εφαρμοστεί προς το τέλος του έτους.

9. Διασύνδεση ταμειακών μηχανών με POS: Oι επιχειρήσεις υποχρεούνται, το αργότερο έως τις 29 Φεβρουαρίου 2024, να έχουν προχωρήσει στην αναβάθμιση των ταμειακών μηχανών, εφόσον απαιτείται, και να ολοκληρώσουν τη διασύνδεση με τα POS. Σύμφωνα με την ΑΑΔΕ στο μέτρο εμπίπτουν 356.000 εταιρίες. Με τη διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS, ο έλεγχος θα είναι ακόμη πιο εύκολος και ουσιαστικός, καθώς σε πραγματικό χρόνο οι ελεγκτές θα μπορούν να βλέπουν χρεώσεις στα τερματικά μηχανήματα, εισπράξεις στην ταμειακή και εισροές στον τραπεζικό λογαριασμό με τον οποίο είναι συνδεδεμένα τα αυτόματα μηχανήματα.

10. Εγκατάσταση των POS σε 35 κλάδους της αγοράς: Από το νέο έτος θα πρέπει να διαθέτουν POS μεταξύ άλλων ιδιοκτήτες ταξί, χρηματιστηριακοί σύμβουλοι , κτηματομεσίτες, παραγωγοί λαϊκών αγορών και πωλητές σε πανηγύρια, ιδιοκτήτες περιπτέρων, ψιλικών, παντοπωλείων, μεσίτες και ασφαλιστικοί πράκτορες στις αγοραπωλησίες ακινήτων, γραφεία ευρέσεως εργασίας, θέατρα, κινηματογράφοι, συναυλίες, τραγουδιστές, μουσικά συγκροτήματα, χορευτές, ιδιωτικά πανεπιστήμια, ΙΕΚ κ.α Οι επαγγελματίες υποχρεωτικά θα αποδέχονται πληρωμές με κάρτες και με υπηρεσίες άμεσης πληρωμής από λογαριασμό σε λογαριασμό, όπως την υπηρεσία I.R.I.S. online payments. Στους παραβάτες επιβάλλεται πρόστιμο 1.500 ευρώ. Επίσης, όσοι επαγγελματίες δεν δηλώσουν επαγγελματικό λογαριασμό στο διαδικτυακό τόπο της Α.Α.Δ.Ε., επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο ύψους 1.000 ευρώ.

11. Ψηφιακά δελτία: Ενεργοποίηση του ψηφιακού δελτίου αποστολής, πιλοτικά από τις αρχές του 2024 και πλήρως έως το τέλος του έτους.

12. Καταγγελίες για φοροδιαφυγή: Αμοιβή από 100 μέχρι 3.000 ευρώ στους πολίτες που καταγγέλλουν, μέσω της εφαρμογής «Appodixi», περιστατικά εκδόσεως αποδείξεων από παραποιημένες ή παραβιασμένες ταμειακές μηχανές.

13. ΦΠΑ: Μονιμοποιούνται οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ σε μεταφορές, τουριστικό πακέτο, γυμναστήρια, σχολές χορού, εισιτήρια στους κινηματογράφους, τα θέατρα και ζωολογικούς κήπους, αγαθά σχετιζόμενα με τη δημόσια υγεία. Παρατείνεται έως τις 30 Ιουνίου 2024 ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ στον καφέ και τα ροφήματα στην εστίαση καθώς και στα κόμιστρα στα ταξί. Από την 1η Ιανουαρίου 2024 επανέρχεται στο 24% ο συντελεστής ΦΠΑ στα σερβιριζόμενα μη αλκοολούχα ποτά (αναψυκτικά, μπύρες χωρίς αλκοόλ, αεριούχα νερά).

14. Δαπάνες ανακαίνισης: Μεγαλύτερη θα είναι στο εξής η μείωση φόρου για ανακαίνιση ακινήτων. Οι δαπάνες για την αγορά αγαθών και τη λήψη υπηρεσιών που σχετίζονται με την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων, μειώνουν, ισόποσα κατανεμημένες σε περίοδο πέντε ετών, τον φόρο εισοδήματος των φυσικών προσώπων, μέχρι του αναλογούντος για κάθε έτος φόρου, με ανώτατο συνολικά όριο δαπάνης τις 16.000 ευρώ. Οι δαπάνες για υλικά λαμβάνονται υπόψη μέχρι ποσού που αντιστοιχεί στο 1/3 του ποσού για δαπάνες υπηρεσιών. Όλες οι δαπάνες θα πρέπει να προκύπτουν από τιμολόγια τα οποία έχουν εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής και διαβιβαστεί στην ΑΑΔΕ από τον προμηθευτή μέσω του συστήματος myDATA.

15. Βραχυχρόνιες μισθώσεις: Αλλαγές στον τρόπο φορολόγησης των βραχυχρόνιων μισθώσεων, με τα φυσικά πρόσωπα που διαθέτουν τρία ή περισσότερα ακίνητα σε βραχυχρόνια μίσθωση θα υποχρεούνται να κάνουν έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας, να τηρούν βιβλία και να εκδίδουν φορολογικά στοιχεία. Οι εν λόγω επιτηδευματίες θα επιβαρύνονται με τις προβλεπόμενες ασφαλιστικές εισφορές, τέλος επιτηδεύματος και ΦΠΑ από το πρώτο ακίνητο.

16. Τέλος κλιματικής κρίσης: Καταργείται ο φόρος διαμονής και επιβάλλεται «τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση» το οποίο θα επιβαρύνει επιπλέον και όλες τις βραχυχρόνιες μισθώσεις με 1,5 ευρώ την ημέρα. Για τις μονοκατοικίες το τέλος θα φθάνει τα 10 ευρώ.

17. Πρόστιμα στις βραχυχρόνιες μισθώσεις: Αύξηση προστίμων για μη εγγραφή στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Μίσθωσης. Τα πρόστιμο το οποίο σήμερα είναι οριζόντιο, ανέρχεται σε 5.000 ευρώ και επιβάλλεται στον διαχειριστή, είτε είναι κύριος ή επικαρπωτής ή τρίτος, θα ορίζεται πλέον στο 50% των ακαθαρίστων εσόδων του εκάστοτε τελευταίου φορολογικού έτους και κατ’ ελάχιστο στα 5.000 ευρώ. Επίσης θεσπίζεται ανώτατο όριο διάρκειας 60 ημερών σε κάθε βραχυχρόνια μίσθωση. Το όριο των 60 ημερών αφορά στη διάρκεια κάθε μίσθωσης ξεχωριστά.

18. Λαθρεμπόριο: Αυστηροποιούνται οι κυρώσεις για νοθεία, λαθρεμπόριο καυσίμων ή παρεμπόδιση του ελέγχου. Προβλέπεται σφράγιση της εγκατάστασης για δύο χρόνια, ενώ ορίζεται ότι τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα των οποίων η εγκατάσταση σφραγίστηκε, δεν μπορούν να δραστηριοποιηθούν στη διακίνηση ενεργειακών προϊόντων επίσης για δύο χρόνια από τη διαπίστωση της παράβασης.

19. Χρηματιστήριο: Μειώνονται οι φόροι συγκέντρωσης κεφαλαίου (από 0,5% σε 0,2%) και χρηματιστηριακών συναλλαγών κατά 50%, σε 1 τοις χιλίοις.

20. Μείωση ΕΝΦΙΑ: Οσοι έχουν ασφαλίσει τα ακίνητα τους για φυσικές καταστροφές θα δουν το λογαριασμό του ΕΝΦΙΑ να είναι μειωμένος κατά 10% για τα συγκεκριμένα ακίνητα.