Φρένο στους στρατηγικούς κακοπληρωτές ηλεκτρικού ρεύματος

Ρυθμίσεις για την ανάσχεση ενός νέου κύματος ενεργειακών… τουριστών που ενδέχεται να «χτυπήσει» την αγορά προμήθειας ρεύματος το επόμενο διάστημα, ετοιμάζει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Στα σκαριά, σύμφωνα με το «Βήμα της Κυριακής», έχει σχέδιο δύο ταχυτήτων με τη φιλοδοξία αφενός να βάλει «φρένο» στους κακοπληρωτές που μετακινούνται από πάροχο σε πάροχο αφήνοντας «φέσια» (συνολικά ξεπερνούν σήμερα τα 2,8 δις. ευρώ), αφετέρου να διευκολύνει τη μετακίνηση των συνεπών καταναλωτών.

Ήδη η ΡΑΑΕΥ βάζει τις τελευταίες «πινελιές» τροποποιώντας το άρθρο 42 του Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας για την αντιμετώπιση του ενεργειακού «τουρισμού, το οποίο αναμένεται να αποσταλεί εντός των ερχόμενων ημερών στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου πριν τεθεί σε δημόσια διαβούλευση. Είναι αξιοσημείωτο ότι η αλλαγή του Κώδικα είχε προαναγγελθεί από το περασμένο φθινόπωρο.

Φραγμός στην ελεύθερη μετακίνηση κακοπληρωτών

Η λύση που προωθείται είναι να τεθεί φραγμός στην ελεύθερη μετακίνηση των στρατηγικών κακοπληρωτών από πάροχο σε πάροχο. Ειδικότερα, για τους μεν οικιακούς στρατηγικούς κακοπληρωτές προτείνεται να μπορούν να αλλάξουν έως και τρεις προμηθευτές ρεύματος αλλά να μην έχουν τη δυνατότητα μετακίνησης σε τέταρτο προμηθευτή, χωρίς να αποπληρώσουν ή να διακανονίσουν τις οφειλές τους στον τρίτο προμηθευτή.

Για τους εμπορικούς καταναλωτές με ανεξόφλητες οφειλές θα δοθεί δυνατότητα μετακίνησης έως και σε δύο παρόχους, ενώ δεν θα μπορούν να μετακινούνται σε τρίτο εάν δεν εξοφλήσουν ή διακανονίσουν τις οφειλές τους στον προηγούμενο.

Ο ορισμός του στρατηγικού κακοπληρωτή, ο οποίος αναμένεται να θεσπισθεί άμεσα, θα περιλαμβάνει όσους έχουν αφήσει χρέη σε δύο προηγούμενους προμηθευτές (ή σε έναν για τους εμπορικούς καταναλωτές) και ληξιπρόθεσμες οφειλές στον τρέχοντα τρίτο πάροχο ρεύματος (ή στον δεύτερο για τους εμπορικούς πελάτες), σε διάστημα 5 ετών, με χρόνο εκκίνησης την 1η Ιανουαρίου 2020.

Επιπλέον, όσοι καταναλωτές αφήνουν πίσω τους χρέη θα φέρουν σήμανση (debt flagging) στην πλατφόρμα «Θαλής» του ΔΕΔΔΗΕ ώστε οι εταιρείες προμήθειας να γνωρίζουν εάν ένας υποψήφιος πελάτης τους είναι συστηματικός κακοπληρωτής. Ωστόσο, οι πάροχοι ρεύματος θα μπορούν μεν να «κοκκινίζουν» όσους τους «φεσώνουν», αλλά δεν θα μπορούν να εκδίδουν εντολές αποκοπής σε πρώην πελάτες τους με οφειλές, γεγονός που θεωρούν «δώρον άδωρον» καθώς έτσι πιστεύουν ότι δίνεται ασυλία στους «μπαταξήδες» να αφήνουν χρέη χωρίς να κινδυνεύουν άμεσα με διακοπή ηλεκτροδότησης.

Αστική διαφορά

Από την πλευρά του, ο υπουργός Περιβάλλοντος, Θόδωρος Σκυλακάκης διατυπώνει την άποψη ότι το ρεύμα είναι ένα αγαθό υψηλής κοινωνικής αξίας και «δεν μπορεί να αποτελεί εργαλείο για να λύσει κάποιος με βίαιο τρόπο και μονομερώς μια αστική διαφορά».

Παράλληλα, το ενεργειακό επιτελείο της κυβέρνησης αναζητεί τρόπο να κάνει ευκολότερες τις μετακινήσεις για τους συνεπείς καταναλωτές (υπολογίζονται στο 80% του πελατολογίου των παρόχων), περιορίζοντας τη γραφειοκρατία που απαιτείται.

Σήμερα, η συντριπτική πλειονότητα των καταναλωτών έχει μεταπέσει στο «πράσινο» ειδικό τιμολόγιο. Και παρότι για την ώρα δεν καταγράφονται αξιοσημείωτες μετακινήσεις καθώς για τον Ιανουάριο οι τιμές κυμαίνονται σε χαμηλά επίπεδα (κάτω των 15 λεπτών/kWh), σε μια ρευστή ενεργειακή αγορά κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει ανατροπές οι οποίες θα οδηγήσουν στην αναζήτηση φθηνότερου προϊόντος από το διαθέσιμο «χρωματολόγιο» των παροχών ρεύματος. Ήδη λόγω και των χαμηλών πτήσεων του φυσικού αερίου, τα «μπλε» τιμολόγια προσφέρονται σε ανταγωνιστικές τιμές.

Η απόφαση μετακίνησης από προμηθευτή σε προμηθευτή γίνεται ευκολότερη και λόγω της διαφάνειας που προσφέρει το εργαλείο σύγκρισης τιμών της ΡΑΑΕΥ το οποίο αναμένεται έως το τέλος Μαρτίου να γίνει «διαδραστικό», παρέχοντας πληροφόρηση ανάλογα με το προφίλ κατανάλωσης του κάθε πολίτη.

Ρευματοκλοπές

Η απλούστευση αλλαγής προμηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας περιλαμβάνεται στο σχεδιασμό περιορισμού του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας, όπως η αντιμετώπιση των στρατηγικών κακοπληρωτών και της «μάστιγας» των ρευματοκλοπών, που επιβαρύνουν τα τιμολόγια ρεύματος που πληρώνουν οι συνεπείς πολίτες.

Οι ρευματοκλοπές ανέρχονται περίπου στο 4,8% της συνολικής αγοράς ενέργειας, από τις οποίες ζημιώνονται οι συνεπείς καταναλωτές, συνολικά κατά 400 εκατ. ευρώ περίπου ετησίως. Τα μέτρα για την αντιμετώπισή τους θα περιλαμβάνονται σε νομοσχέδιο που αναμένεται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση το επόμενο διάστημα με ρυθμίσεις που θα προβλέπουν αναστολή λειτουργίας μιας επιχείρησης, αφαίρεσης της επαγγελματικής άδειας των ηλεκτρολόγων σε περίπτωση αποδεδειγμένης συνέργειας κ.α.

Οικονομική τρύπα

Η ηγεσία του υπουργείου Ενέργειας σχεδιάζει να βάλει φρένο και στο «σωσίβιο» της Καθολικής Υπηρεσίας για τους «μπαταξήδες» που δεν πληρώνουν τους λογαριασμούς ρεύματος. Μάλιστα, στο νέο νομοσχέδιο θα περιλαμβάνεται και ειδική ρύθμιση σύμφωνα με την οποία το μέγιστο χρονικό διάστημα παραμονής στο καθεστώς της Καθολικής Υπηρεσίας θα περιορίζεται στους τέσσερις μήνες (σήμερα είναι αορίστου χρόνου) και η προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας θα διακόπτεται στην περίπτωση που ο πελάτης δεν θα εξοφλεί τους λογαριασμούς του. Θα προβλέπεται ωστόσο εξαίρεση για τους καταναλωτές οι οποίοι εντάσσονται στο Μητρώο Ευάλωτων Πελατών.

Στην Καθολική Υπηρεσία εντάσσονται νοικοκυριά και μικρές επιχειρήσεις (με ισχύ παροχής μέχρι 25 KVA) που τους έχει καταγγελθεί η σύμβαση ηλεκτροδότησης, συνήθως λόγω ληξιπρόθεσμων οφειλών, έως ότου βρουν ένα νέο προμηθευτή ρεύματος. Σε αυτήν βρίσκουν καταφύγιο κυρίως κακοπληρωτές καθώς υπολογίζεται ότι πάνω από το 70% των περίπου 200.000 καταναλωτών της Καθολικής Υπηρεσίας απολαμβάνουν δωρεάν ρεύμα, αφήνοντας για μήνες απλήρωτους λογαριασμούς και μια μεγάλη οικονομική τρύπα στις πέντε μεγαλύτερες εταιρείες προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίες κάθε χρόνο αναλαμβάνουν τα καθήκοντα της Καθολικής Υπηρεσίας.

Στρατηγικοί κακοπληρωτές

2.840.766.064 ευρώ είναι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές, εκ των οποίων

1.198.524.620 ευρώ των υφιστάμενων πελατών

1.642.241.444 ευρώ των παλαιών πελατών

500.000.000 ευρώ οι ληξιπρόθεσμοι λογαριασμοί των κακοπληρωτών μόνο για το 2023