Συντάξεις: Τι ισχύει για όσους θέλουν να συνταξιοδοτηθούν το 2024
Τρεις ταχύτητες για νέους και παλαιούς ασφαλισμένους που προγραμματίζουν να βγουν στη σύνταξη κατά τη διάρκεια της φετινής χρονιάς, όσον αφορά στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, ισχύουν σύμφωνα με δημοσίευμα του «Ελεύθερου Τύπου».
Στην πρώτη ταχύτητα και περισσότερο ευνοημένοι είναι οι παλαιοί ασφαλισμένοι πριν το 1993, οι οποίοι μπορούν να αξιοποιήσουν διατάξεις για να συνταξιοδοτηθούν πριν τα 62 με πλήρη σύνταξη καθώς και με μειωμένη.
Στη δεύτερη ταχύτητα ανήκουν οι παλαιοί πριν το 1993 ασφαλισμένοι που θα έχουν αλλαγές των ορίων ηλικίας και θα αποχωρήσουν μετά τα 62, εκτός αν συμπληρώσουν 40 έτη ασφάλισης για να συνταξιοδοτηθούν στα 62 ή πριν τα 62 με τη χρήση πλασματικού χρόνου ασφάλισης. Η κατηγορία αυτή έχει και ευνοϊκές προϋποθέσεις για τη μειωμένη σύνταξη.
Στην τρίτη ταχύτητα βρίσκονται οι νέοι μετά το 1993 ασφαλισμένοι -που θεωρούνται αδικημένοι σε σχέση με τους παλαιότερους- οι οποίοι δεν έχουν καμία δυνατότητα εξόδου πριν το 62ο έτος ή πριν το 67ο έτος. Για παράδειγμα, ένας ασφαλισμένος από το 1993 σε ηλικία 27 ετών τότε, σήμερα συμπληρώνει 31 έτη ασφάλισης και ηλικία 58 ετών. Η πιο κοντινή ηλικία για να πάρει σύνταξη είναι τα 62 που θα έχει 35 έτη και θα βγει με μειωμένη. Αν όμως εξαγοράσει 5 χρόνια, τότε στα 62 του θα συμπληρώσει τη 40ετία και καλώς εχόντων των πραγμάτων (σ.σ: αν δεν υπάρξουν αλλαγές στα όρια ηλικίας) θα βγει με πλήρη σύνταξη.
Το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις» με τη βοήθεια της δικηγόρου-εργατολόγου Ασπασίας Παπαθανασοπούλου, παρουσιάζει σήμερα τις κατηγορίες των ασφαλισμένων που αποκτούν δικαίωμα συνταξιοδότησης μέσα στο 2024.
Από το Δημόσιο 8 κατηγορίες υπαλλήλων μπορούν να υποβάλουν αιτήσεις συνταξιοδότησης μέσα στο 2024 για πλήρη ή για μειωμένη σύνταξη.
Οι κατηγορίες αυτές και οι προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούν για τη συνταξιοδότηση είναι οι εξής:
1. Άνδρες και γυναίκες με 35ετία. Απαιτείται 25ετία το 2010 και συμπλήρωση 35 ετών ασφάλισης και 58ο έτος της ηλικίας έως την 31.12.2021. Οριο ηλικίας συνταξιοδότησης μέχρι τα 61 και 6 μήνες.
2. Άνδρες και γυναίκες με 36 έτη. Απαιτούνται τουλάχιστον 26 έτη το 2011 και συμπλήρωση 36 ετών ασφάλισης και 58ο έτος της ηλικίας έως την 31.12.2021. Οριο ηλικίας συνταξιοδότησης μέχρι τα 61 και 6 μήνες.
3. Άνδρες και γυναίκες με 37 έτη. Απαιτούνται τουλάχιστον 25 έτη έως και 31.12.2010 και 37 έτη στο σύνολο έως το 2021 με συμπληρωμένο το 55ο έτος της ηλικίας έως 31.12.2021. Το όριο ηλικίας για τη συνταξιοδότηση τους πάει μέ τα 61 και 2 μήνες.
4. Δημόσιο βαρέα (ΟΤΑ).Οι ασφαλισμένοι του Δημοσίου (άνδρες και γυναίκες) που ανήκουν στο καθεστώς ασφάλισης των βαρέων του Δημοσίου και απασχολούνται ως μόνιμοι σε ΟΤΑ έχουν τη δυνατότητα να αποχωρήσουν εντός του 2024 εάν συμπληρώνουν τις σχετικές προϋποθέσεις. Οσοι έχουν συμπληρώσει συνολικά τουλάχιστον 12 έτη ασφάλισης στα βαρέα των ΟΤΑ μέχρι την 31/12/2012 τότε όριο ηλικίας συνταξιοδότησης παραμένει το 58ο έτος της ηλικίας. Εάν έχουν συμπληρώσει συνολικά τουλάχιστον 12 έτη ασφάλισης στα βαρέα των ΟΤΑ μετά την 1/1/2013 τότε όριο ηλικίας συνταξιοδότησης είναι το 60ό έτος της ηλικίας.
5. Μειωμένη σύνταξη στο Δημόσιο για γυναίκες με 25ετία ως το 2010. Γυναίκες, οι οποίες συμπλήρωσαν 25ετία το 2010, μπορούν να λάβουν μειωμένη με την συμπλήρωση 55ου έτους της ηλικίας εφόσον έχουν συμπληρώσει το εν λόγω όριο ως την 31.12.2022.
6. Μειωμένη σύνταξη στο Δημόσιο για γυναίκες κι άνδρες με 25ετία το 2011. Οι ασφαλισμένοι/ες, που συμπλήρωσαν 25ετία το 2011, μπορούν να λάβουν μειωμένη με την συμπλήρωση 56ου έτους της ηλικίας εφόσον έχουν συμπληρώσει το εν λόγω όριο ως την 31.12.2022.
7. Μειωμένη σύνταξη στο Δημόσιο για γυναίκες κι άνδρες με 25ετία το 2012. Οι ασφαλισμένοι/ες, που συμπλήρωσαν 25ετία το 2012, παίρνουν μειωμένη με την συμπλήρωση 58ου έτους της ηλικίας εφόσον έχουν συμπληρώσει το εν λόγω όριο ως την 31.12.2022.
8. Σύνταξη με ανάπηρο τέκνο. Σε περιπτώσεις που υπάρχει ανάπηρο τέκνο η έξοδος στη σύνταξη από το Δημόσιο επιτρέπεται με ευνοϊκές προϋποθέσεις για τη μητέρα αρκεί να συμπληρώνει 25ετία και ηλικία 50 ετών. Ως τις 18/8/2015 το δικαίωμα εξόδου το έπαιρναν και οι δύο γονείς. Από 19/8/2015 και μετά έμεινε μόνο για τη μητέρα του ανάπηρου τέκνου.
Τι ισχύει για όσους προσλήφθηκαν στο Δημόσιο μετά την 1/1/1993 αν έχουν ένσημα εκτός Δημοσίου πριν το 1993;
Οι διορισμένοι στο Δημόσιο μετά την 1/1/1993 θεωρούνται νέοι ασφαλισμένοι εφόσον δεν έχουν κανένα ένσημο πριν την πρόσληψή τους στο Δημόσιο και βγαίνουν στη σύνταξη με τι γενικές και μόνον διατάξεις, δηλαδή στα 62 εφόσον έχουν 40 έτη ασφάλισης, στα 67 με καθεστώς υποχρεωτικής παραίτησης και στα 62 με μειωμένη εφόσον έχουν λιγότερα από 40 έτη.
Προσοχή όμως: Οι ασφαλισμένοι που διορίστηκαν μετά το 1993 αλλά είχαν κάποια ένσημα πριν το 1993, σε άλλο ταμείο θεωρούνται παλαιοί ασφαλισμένοι και έχουν τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, δηλαδή όρια ηλικίας, αναγνωρίσεις πλασματικού χρόνου για 25ετία ως το 2012 κ.λπ., με τους διορισμένους στο Δημόσιο πριν το 1993.
Στη σύνταξη και πριν τα 60 γονείς με ανήλικο και τρίτεκνοι
Στο Δημόσιο περισσότερο κερδισμένοι είναι οι γονείς (πατέρας - μητέρα) με ανήλικο τέκνο, καθώς και οι τρίτεκνοι.
Για τους γονείς και ανάλογα με τις προϋποθέσεις τα όρια ηλικίας είναι και κάτω των 60 ετών.
Οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης των γονέων και τριτέκνων από το Δημόσιο διαμορφώνονται ως εξής:
1. Μητέρες ανηλίκου τέκνου που συμπληρώνουν 25ετία ως το 2010. Συνταξιοδοτούνται για πλήρη σύνταξη με το όριο ηλικίας που ισχύει όταν κλείσουν τα 50. Γυναίκες που έκλεισαν τα 50 από 19/8/2015 μέχρι και 2019 παίρνουν σύνταξη με όρια ηλικίας 55 ως 61 ετών και 10 μήνες. Με ηλικία 50 το 2017 βγαίνουν στα 58,5, ενώ με ηλικία 50 ως το 2019 αποχωρούν στα 61,1.
2. Γονείς ανηλίκου τέκνου που συμπληρώνουν 25ετία το 2011. Από το 2011 το δικαίωμα σε σύνταξη λόγω ανήλικου τέκνου το έχουν και οι δυο γονείς δημόσιοι υπάλληλοι και συνταξιοδοτούνται για πλήρη σύνταξη με το όριο ηλικίας που ισχύει όταν κλείσουν τα 52. Με ηλικία 52 από 19/8/2015 μέχρι και 2018 παίρνουν σύνταξη από 55 ως 60,2 ετών. Για παράδειγμα, ασφαλισμένος με ανήλικο και 25ετία το 2011 που συμπλήρωσε το 52ο έτος το 2017, μπορεί να συνταξιοδοτηθεί μέσα στο 2024 που συμπληρώνει το νέο όριο ηλικίας των 58,5 ετών.
3. Γονείς ανηλίκου τέκνου που συμπληρώνουν 25ετία το 2012,συνταξιοδοτούνται για πλήρη σύνταξη με το όριο ηλικίας που ισχύει όταν κλείσουν τα 55. Με ηλικία 55 το 2016, παίρνουν σύνταξη στα 58. Ενώ με ηλικία 55 από το 2017 βγαίνουν στα 59,6. Για παράδειγμα ασφαλισμένος με ανήλικο και 25ετία το 2012 που συμπλήρωσε το 55ο έτος το 2018, μπορεί να συνταξιοδοτηθεί μέσα στο 2024 με το νέο όριο ηλικίας των 61 ετών.
4. Τρίτεκνοι γονείς που συμπληρώνουν 21 έτη το 2011,συνταξιοδοτούνται για πλήρη σύνταξη με το όριο ηλικίας που ισχύει όταν κλείσουν τα 52 (και με συνολικό χρόνο τα 23 έτη).
5. Τρίτεκνοι γονείς που συμπληρώνουν 23 έτη το 2012 συνταξιοδοτούνται για πλήρη σύνταξη με το όριο ηλικίας που ισχύει όταν κλείσουν τα 55 (και με συνολικό χρόνο τα 25 έτη).
Πότε και ποιοι θίγονται από τις αλλαγές στα όρια ηλικίας
Σε όλες τις περιπτώσεις των παλαιών ασφαλισμένων στο Δημόσιο που η απαιτούμενη ηλικία (π.χ. 52-55-58-59) συμπληρωθεί από το 2022 και μετά το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης είναι στα 62, ενώ τα έτη ασφάλισης αυξάνονται στα 40.
Αν όμως η ηλικία των 52 ως 58, ή 59 ετών είναι συμπληρωμένη ως το 2021 και λείπουν τα απαιτούμενα έτη ασφάλισης ως το 2012, (25ετία) ή τα συνολικά έτη (35, 36, 37) αυτά μπορούν να συμπληρωθούν με αναγνωρίσεις πλασματικού χρόνου ώστε να υπάρχουν πριν και όχι μετά το 2022.
Αν δεν συμπληρώνονται τα απαιτούμενα έτη για συνταξιοδότηση πριν τα 62 με 35 ως 37 έτη, ή στα 62 με 40 έτη, τότε η επιλογή είναι για μειωμένη σύνταξη στα 62 ή για πλήρη στα 67.