Τουρισμός: «Ψήφος εμπιστοσύνης» στην Ελλάδα, νέο ρεκόρ εσόδων ύψους 20,45 δισ. ευρώ για το 2023
Το 2023 «έκλεισε» με νέα επίδοση – ρεκόρ στα τουριστικά έσοδα που κατέγραψε η χώρα μας, σύμφωνα με τα στοιχεία ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της Τράπεζας της Ελλάδος.
Τα έσοδα αυξήθηκαν κατά 15,7% σε σύγκριση με το 2022 και κατά 41,5% τον Δεκέμβριο σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2022 (344 εκατ. ευρώ έναντι 243 εκατ. ευρώ), ενώ, οι αφίξεις τουριστών αυξήθηκαν 17,6% και 32%, αντίστοιχα. Το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε το 2023 στα 14,1 δισ. ευρώ από 21,2 δισ. ευρώ το 2022, εξέλιξη που οφείλεται κατά κύριο λόγο στη μείωση των τιμών των καυσίμων.
Τόσο οι εξαγωγές όσο και οι εισαγωγές αγαθών μειώθηκαν τον Δεκέμβριο του 2023 και συνολικά το περασμένο έτος.
Η ανακοίνωση της Τράπεζας της Ελλάδος
Τον Δεκέμβριο του 2023, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2022, κυρίως λόγω της βελτίωσης των ισοζυγίων αγαθών και δευτερογενών εισοδημάτων και, σε μικρότερο βαθμό, του ισοζυγίου υπηρεσιών, ενώ το ισοζύγιο πρωτογενών εισοδημάτων επιδεινώθηκε.
Το 2023, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε συγκριτικά με το 2022, λόγω της βελτίωσης των ισοζυγίων αγαθών, υπηρεσιών και δευτερογενών εισοδημάτων, η οποία αντισταθμίστηκε μερικώς από την επιδείνωση του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων.
Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών
Τον Δεκέμβριο του 2023, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε κατά 459,8 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με το Δεκέμβριο του 2022 και διαμορφώθηκε σε 2,2 δισ. ευρώ.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών συρρικνώθηκε, καθώς η μείωση των εισαγωγών υπερέβη αυτή των εξαγωγών σε απόλυτους όρους. Σε τρέχουσες τιμές, οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 19,6% (–17,9% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές κατά 14,9% (–9,5% σε σταθερές τιμές). Αναλυτικά, σε τρέχουσες τιμές οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα παρουσίασαν μείωση κατά 18,9% (–20,3% σε σταθερές τιμές), ενώ οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα μειώθηκαν κατά 10,2% (–9,7% σε σταθερές τιμές).
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών αυξήθηκε. Αυτή η εξέλιξη αποδίδεται κυρίως στη βελτίωση του ισοζυγίου λοιπών υπηρεσιών και σε μικρότερο βαθμό του ταξιδιωτικού ισοζυγίου, η οποία αντισταθμίσθηκε μερικώς από την επιδείνωση του ισοζυγίου μεταφορών. Σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο του 2022, οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 32% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 41,5%.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων αυξήθηκε σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2022, αντανακλώντας αφενός τη μείωση των καθαρών εισπράξεων από λοιπά πρωτογενή εισοδήματα και αφετέρου την αύξηση των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη.
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων κατέγραψε σημαντική αύξηση έναντι του Δεκεμβρίου του 2022, ως αποτέλεσμα της καταγραφής καθαρών εισπράξεων, έναντι καθαρών πληρωμών, στον τομέα της γενικής κυβέρνησης, λόγω της εκταμίευσης της τρίτης δόσης από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (Recovery and Resilience Facility – RRF).
Το 2023, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε κατά 7,1 δισ. ευρώ σε σύγκριση με το 2022 και διαμορφώθηκε σε 14,1 δισ. ευρώ. Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών περιορίστηκε, καθώς η μείωση των εισαγωγών υπερέβη αυτή των εξαγωγών. Σε τρέχουσες τιμές, οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 8,0% (–4,1% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές κατά 12,3% (–4,6% σε σταθερές τιμές). Ειδικότερα, σε τρέχουσες τιμές οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα παρουσίασαν μείωση κατά 2,7%, ενώ οι αντίστοιχες εισαγωγές μειώθηκαν κατά 2,8% (–6,5% και –4,0% σε σταθερές τιμές αντίστοιχα).
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών διευρύνθηκε, πρωτίστως λόγω της βελτίωσης του ταξιδιωτικού ισοζυγίου και δευτερευόντως του ισοζυγίου λοιπών υπηρεσιών, η οποία αντισταθμίστηκε μερικώς από την επιδείνωση του ισοζυγίου μεταφορών. Σε σύγκριση με το 2022, οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 17,6% και οι εισπράξεις κατά 15,7%.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων επιδεινώθηκε σημαντικά έναντι του 2022, λόγω της αύξησης των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη. Το ισοζύγιο δευτερογενών εισοδημάτων παρουσίασε πλεόνασμα, έναντι ελλείμματος το 2022, κυρίως λόγω της καταγραφής καθαρών εισπράξεων, έναντι καθαρών πληρωμών, στον τομέα της γενικής κυβέρνησης και, σε μικρότερο βαθμό, λόγω της αύξησης των καθαρών εισπράξεων στους λοιπούς, εκτός της γενικής κυβέρνησης, τομείς της οικονομίας.
Ισοζύγιο Κεφαλαίων
Το Δεκέμβριο του 2023, το πλεόνασμα του ισοζυγίου κεφαλαίων αυξήθηκε σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2022 και διαμορφώθηκε σε 853,3 εκατ. ευρώ, αντανακλώντας την άνοδο των καθαρών εισπράξεων στον τομέα της γενικής κυβέρνησης, κυρίως λόγω των εισροών κεφαλαίων από τον RRF.
Το 2023, το πλεόνασμα του ισοζυγίου κεφαλαίων μειώθηκε σε σύγκριση με το 2022 και διαμορφώθηκε σε 2,7 δισ. ευρώ, λόγω της καταγραφής καθαρών πληρωμών, έναντι καθαρών εισπράξεων, στους λοιπούς, εκτός γενικής κυβέρνησης, τομείς της οικονομίας.
Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαίων
Τον Δεκέμβριο του 2023, το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) μειώθηκε περίπου κατά το ήμισυ και διαμορφώθηκε σε 1,4 δισ. ευρώ.
Το 2023, το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων μειώθηκε σημαντικά σε σύγκριση με το 2022 (κατά 6,7 δισ. ευρώ) και διαμορφώθηκε σε 11,5 δισ. ευρώ.
Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών
Τον Δεκέμβριο του 2023, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, στις απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού κατεγράφησαν καθαρές αποεπενδύσεις ύψους 216,9 εκατ. ευρώ και στις υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού καθαρές αποεπενδύσεις ύψους 129,9 εκατ. ευρώ, χωρίς αξιοσημείωτες συναλλαγές.
Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού αντανακλά σχεδόν εξ ολοκλήρου τη μείωση κατά 116 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεών τους σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού.
Η αύξηση των υποχρεώσεών τους οφείλεται στην άνοδο κατά 220,0 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε μετοχές ελληνικών επιχειρήσεων, η οποία αντισταθμίστηκε από τη μείωση κατά 188 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ελληνικά ομόλογα και έντοκα γραμμάτια.
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, καταγράφηκε αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού, λόγω της αύξησης κατά 132 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό, αλλά και της στατιστικής προσαρμογής που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 79,0 εκατ. ευρώ).
Η αύξηση των υποχρεώσεών τους αντανακλά κυρίως την άνοδο κατά 5,2 δισ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET) και, σε μικρότερο βαθμό, τη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 79 εκατ. ευρώ), η οποία αντισταθμίσθηκε, έως ένα βαθμό, από τη μείωση κατά 3,6 δισ. ευρώ των δανειακών τους υποχρεώσεων προς μη κατοίκους (περιλαμβάνεται εισροή δανείων από τον RRF, καθώς και η πρόωρη αποπληρωμή δανείων έναντι χωρών – μελών της ζώνης του ευρώ).
Το 2023, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, στις απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού κατεγράφησαν ροές ύψους 3,2 δισ. ευρώ και στις υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού, που αντιστοιχούν σε άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα, κατεγράφησαν ροές ύψους 4,5 δισ. ευρώ.
Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται σχεδόν εξ ολοκλήρου στην άνοδο κατά 2,8 δισ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Η αύξηση των υποχρεώσεων αντανακλά κυρίως την άνοδο κατά 4,1 δισ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ελληνικά ομόλογα και έντοκα γραμμάτια και δευτερευόντως την αύξηση κατά 1,5 δισ. ευρώ των τοποθετήσεών τους σε ελληνικές μετοχές.
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται στη μείωση κατά 7,1 δισ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό, η οποία αντισταθμίστηκε κυρίως από τη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 5,1 δισ. ευρώ) και, σε μικρότερο βαθμό, από την αύξηση κατά 457,3 εκατ. ευρώ της χορήγησης δανείων σε μη κατοίκους από εγχώρια χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Η αύξηση των υποχρεώσεών τους συνδέεται με τη στατιστική προσαρμογή σχετικά με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 5,1 δισ. ευρώ) και, σε μικρότερο βαθμό, με την αύξηση κατά 4,1 δισ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET), η οποία αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη μείωση κατά 5,5 δισ. ευρώ των δανειακών υποχρεώσεών τους προς μη κατοίκους.
Στο τέλος Δεκεμβρίου του 2023, τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 12,3 δισ. ευρώ, έναντι 11,3 δισ. ευρώ στο τέλος Δεκεμβρίου του 2022.