Ελεύθεροι επαγγελματίες: Τα SOS και η παγίδα για την αμφισβήτηση του τεκμαρτού

Με έλεγχο σε βάθος πέντε ετών απαντά η ΑΑΔΕ στους ελεύθερους επαγγελματίες που θα προχωρήσουν στην αμφισβήτηση του ελάχιστου τεκμαρτού εισοδήματος. Και στον έλεγχο ο επαγγελματίας θα καλείται να αποκαλύψει όχι μόνο την ατομική περιουσιακή του κατάσταση αλλά και της συζύγου και των προστατευόμενων μελών του.

Ταυτόχρονα η φορολογική διοίκηση θα ελέγξει κάθε πηγή εισοδήματος όπως μερίσματα ή γονικές παροχές.

Το ερωτηματολόγιο

Είναι χαρακτηριστικό ότι στο ερωτηματολόγιο που συμπληρώνει στην εφορία όποιος επαγγελματίας ζητάει τη διενέργεια φορολογικού ελέγχου, όπως ορίζεται στην απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ, Γιώργου Πιτσιλή πρέπει να αποκαλύψει τα ακόλουθα στοιχεία:

• Τραπεζικούς λογαριασμούς (προσωπικούς ή επαγγελματικούς)
• Επενδύσεις/συμμετοχές σε Ελλάδα και εξωτερικό
• Αν κατέχει ή μισθώνει τραπεζική θυρίδα
• Επενδύσεις σε έργα τέχνης, τιμαλφή, συλλογές
• Αυτοκίνητα, μοτοσικλέτες, σκάφη αναψυχής, αεροσκάφη
• Διαθέσιμα μετρητά
• Διαθέσιμα κρυπτονομίσματα
• Αριθμό παροχής ηλεκτροδότησης και υδροδότησης για κύρια, εξοχική και δευτερεύουσα κατοικία
• Λογαριασμούς σταθερής και κινητής τηλεφωνίας
• Χρεωστικές, πιστωτικές ή προπληρωμένες κάρτες
• Ασφάλιση αυτοκινήτων και δίτροχων
• Ασφαλιστικό πρόγραμμα ζωής, υγείας, συνταξιοδότησης, θανάτου κλπ
• Ασφαλιστικά συμβόλαια κατοικιών για σεισμό, πυρκαγιά και πλημμύρα
• Δίδακτρα σε σχολεία, φροντιστήρια, αμοιβές σε αθλοπαιδιές, διατροφή
• Ταξίδια στο εσωτερικό και εξωτερικό

Τα βασικά σημεία της εγκυκλίου Γ. Πιτσιλή είναι:

Υποβολή αιτήματος αμφισβήτησης. Η υποβολή του αιτήματος θα γίνεται ψηφιακά μέσω μιας νέας πλατφόρμας η οποία θα ενεργοποιηθεί στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαΐου. Στην πλατφόρμα οι επαγγελματίες θα έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν αίτημα είτε ζητώντας έλεγχο ή για αντικειμενικούς λόγους (στρατιωτική θητεία, νοσηλεία, φυλάκιση, εγκυμοσύνη, υιοθεσία ή αναδοχή τέκνου, εκτεταταμένες φυσικές καταστροφές που κατέστησαν αδύνατη την επιχειρηματική δραστηριότητα.

Αίτημα για διενέργεια ελέγχου

Απαιτούνται δύο βήματα:

1ο Βήμα: Ο φορολογούμενος πρέπει να δηλώσει στην εμπρόθεσμη φορολογική δήλωσή του ότι επιθυμεί να αμφισβητήσει το ελάχιστο εισόδημα, ζητώντας τη διενέργεια φορολογικού ελέγχου (κωδικοί 443-444 του Ε1 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος).

2ο Βήμα: Εφόσον έχει ήδη συμπληρώσει τον σχετικό κωδικό στο Ε1 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, ο φορολογούμενος πρέπει, το αργότερο εντός προθεσμίας 60 ημερών από τη λήξη της προθεσμίας για την υποβολή της δήλωσης, να συμπληρώσει ερωτηματολόγιο με την περιουσιακή του κατάσταση και τις συνθήκες διαβίωσης του ιδίου, της/του συζύγου/ΜΣΣ και των προστατευόμενων μελών, τα οποία θα αξιολογηθούν κατά τον φορολογικό έλεγχο.

Αίτημα για αντικειμενικούς λόγους

Το αίτημα υποβάλλεται απευθείας στην πλατφόρμα μετά την υποβολή της φορολογικής δήλωσης και την έκδοση του εκκαθαριστικού και μέχρι την κοινοποίηση εντολής ελέγχου φορολογίας εισοδήματος ή μέχρι την παραγραφή του δικαιώματος της Φορολογικής Διοίκησης για έκδοση πράξης προσδιορισμού φόρου.

Αρμόδιο όργανο για την εξέταση και την αποδοχή ή απόρριψη της αίτησης. Η αίτηση εξετάζεται από τον προϊστάμενο της υπηρεσίας η οποία είναι αρμόδια για την παραλαβή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος του φορολογούμενου. Ο προϊστάμενος ελέγχει την αλήθεια των ισχυρισμών και την ακρίβεια των αποδεικτικών στοιχείων του υπόχρεου και σε περίπτωση αποδοχής τους, υποχρεούται να μειώσει ανάλογα το ελάχιστο ετήσιο εισόδημα, λαμβάνοντας υπόψη το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα για το οποίο αποδεικνύεται ότι περιορίσθηκε η άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας του φορολογούμενου.

Διάρκεια ελέγχου. Ο έλεγχος διενεργείται εντός 12 μηνών από την κοινοποίηση της εντολής ελέγχου.Φορολογική Διοίκηση έχει το δικαίωμα να προσδιορίσει το εισόδημά του με βάση κάθε διαθέσιμο στοιχείο ή με έμμεσες μεθόδους ελέγχου και να επεκτείνει τον έλεγχο σε προγενέστερα φορολογικά έτη ή/και λοιπές φορολογίες ή άλλα φορολογικά αντικείμενα.

Προσδιορισμός φόρου εισοδήματος

Το αίτημα αμφισβήτησης δεν ακυρώνει το εκκαθαριστικό με το φόρο που υπολογίστηκε για το τεκμαρτό εισόδημα. Ο φόρος βεβαιώνεται και θα πρέπει να πληρωθεί από τον φορολογούμενο. Μετά τον έλεγχο ο προϊστάμενος εκδίδει νέο εκκαθαριστικό όπου ο φόρος προσδιορίζεται ως εξής:

• Με βάση το εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα που δηλώθηκε από τον φορολογούμενο εάν αυτό υπερβαίνει το ελάχιστο ετήσιο εισόδημα, όπως μειώθηκε
• με βάση το ελάχιστο ετήσιο εισόδημα, όπως μειώθηκε εάν αυτό υπερβαίνει το εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα που δηλώθηκε από το φορολογούμενο.

Το νέο σύστημα

Το νέο σύστημα τεκμαρτού προσδιορισμού του εισοδήματος περισσότερων από 700.000 ελεύθερων επαγγελματιών θα κάνει πρεμιέρα με τις φετινές δηλώσεις. Προβλέπει ελάχιστο καθαρό εισόδημα που δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να ξεπερνά τις 50.000 ευρώ και υπολογίζεται στη βάση τριών κριτηρίων:

• Τον εκάστοτε κατώτατο μισθό στον ιδιωτικό τομέα, ο οποίος θα προσαυξάνεται κατά 10% για κάθε 3 χρόνια επαγγελματικής δραστηριότητας μετά την πρώτη εξαετία ή σε περίπτωση που ο επαγγελματίας απασχολεί προσωπικό, τον ανώτερο ετήσιο μισθό που καταβάλλει σε υπάλληλό του. Για την προσαύξηση θα λαμβάνεται υπόψη το μεγαλύτερο από τα δύο ποσά, με ανώτατο όριο τις 30.000 ευρώ.
• Το ύψος του τζίρου της επιχείρησης που θα προσαυξάνει την ελάχιστη αμοιβή προσαυξάνεται στο 5% επί του ποσού που ο κύκλος εργασιών του υπόχρεου υπερβαίνει τον μέσο ετήσιο κύκλο εργασιών του Κ.Α.Δ.
• Το 10% του κόστους μισθοδοσίας του προσωπικού με όριο τις 15.000 ευρώ.