Επίδομα ανεργίας: Ποιες αλλαγές έρχονται στο ύψος της ενίσχυσης

Στη Βουλή αναμένεται να κατατεθεί το καλοκαίρι η νοµοθετική ρύθµιση για αναλογική αύξηση του επιδόµατος ανεργίας, που θα συνδέεται µε τον εργασιακό βίο και, σε κάθε περίπτωση, θα είναι αυξηµένο κατά 250 ευρώ σε σχέση µε το σηµερινό, αλλά θα παρατείνεται και η διάρκειά του.

Σύμφωνα με τα «Παραπολιτικά» η υπουργός Εργασίας, ∆όµνα Μιχαηλίδου, η οποία δέχθηκε πακέτο τριών προτάσεων για δικαιότερη κατανοµή του επιδόµατος, κατέληξε, σύµφωνα µε πληροφορίες, στη νέα αρχιτεκτονική του και στην αποσύνδεσή του από τον κατώτατο µισθό. Σήµερα, το επίδοµα ανεργίας αναλογεί στο 55% του κατώτατου µισθού (479 ευρώ) και αυξάνεται σύµφωνα µε αυτόν.

Πλέον, το επίδοµα θα συναρτάται από τον µέσο, πραγµατικό µισθό των εργαζοµένων πριν βρεθούν σε κατάσταση ανεργίας και θα κυµαίνεται σε ποσοστό του µισθού από 55% έως 70%. Τους πρώτους µήνες θα δίνεται το 70% του µισθού και σταδιακά -ανά τέσσερις µήνες- θα µειώνεται στο 65%, στο 60% και στο 55%.

Στο σχέδιο περιλαµβάνεται ανώτατο πλαφόν στα 1.200 ευρώ, το οποίο δεν θα ξεπερνά το επίδοµα. Ταυτόχρονα, δεν θα µπορεί να πέσει κάτω από τα 479 ευρώ, ποσό στο οποίο βρίσκεται σήµερα και αντιστοιχεί στο 55% του κατώτατου µισθού. Το ποσό της επιδότησης θα είναι σταθερό για όλους και θα συναρτάται από τον κατώτατο µισθό. Επίσης, επιµηκύνεται η χρονική διάρκεια του επιδόµατος, το οποίο µπορεί να φτάνει έως τους 24 µήνες. Σήµερα το επίδοµα ανεργίας χορηγείται για 5 έως 12 µήνες, ανάλογα µε τις ηµέρες εργασίας που έχουν πραγµατοποιήσει οι δικαιούχοι. Η διάρκειά του θα εξαρτάται από τον εργασιακό και τον ασφαλιστικό βίο του ασφαλισµένου.

Ταυτόχρονα, θα καθιερωθεί η υποχρέωση των επιδοτούµενων ανέργων να ενταχθούν σε πρόγραµµα κατάρτισης, για να αποκτήσουν την εξειδίκευση που χρειάζονται, ώστε να τοποθετηθούν σε θέση εργασίας. Κατά τη διάρκεια παρακολούθησης της κατάρτισης, θα λαµβάνουν το επίδοµα κατάρτισης και όχι το επίδοµα ανεργίας. Στο σχέδιο της κυβέρνησης περιλαµβάνονται ακόµα: Αλλαγές στα κριτήρια των ελάχιστων ηµερών απασχόλησης που απαιτούνται για την επαναλαµβανόµενη λήψη επιδόµατος ανεργίας από τους εποχικά εργαζοµένους. Συνδυασµός του επιδόµατος ανεργίας µε την κατάρτιση των ανέργων, προκειµένου να επανενταχθούν το συντοµότερο στην αγορά εργασίας. Και αυτό γιατί επιδιώκεται η συγχώνευση του επιδόµατος και του επιδόµατος µακροχρόνιας ανεργίας.

Ανταποδοτικότητα στην απονοµή του επιδόµατος ανεργίας

Το σχέδιο θα εφαρµοστεί σε πρώτη φάση πιλοτικά, καθώς αποτελεί δέσµευση της χώρας µας έναντι του Ταµείου Ανάκαµψης, που χρηµατοδοτεί το πρόγραµµα, και σύµφωνα µε την υπουργό Εργασίας, ∆όµνα Μιχαηλίδου, βασική φιλοσοφία του νέου µοντέλου είναι η ανταποδοτικότητα στην απονοµή του επιδόµατος ανεργίας.

Απαραίτητη προϋπόθεση λήψης του επιδόµατος σε σχέση µε τα παραπάνω είναι ο άνεργος να είναι συνεχόµενα εργαζόµενος για 5-6 χρόνια. Το επίδοµα θα κλιµακώνεται, ώστε να λαµβάνει υψηλότερο -ανταποδοτικότερο- ποσό όποιος έχει περισσότερα έτη στην αγορά εργασίας, αλλά και σύµφωνα µε τις εισφορές που έχει καταβάλει. Συνεπώς, κάποιος µε 10 χρόνια και µισθό 850 ευρώ θα λάβει επιπλέον ανταποδοτικό ποσό, µικρότερο όµως από κάποιον µε 20 χρόνια και µισθό 1.500 ευρώ. Και οι δύο θα λαµβάνουν συνολικά ένα ποσό ως επίδοµα και «µπόνους ανταποδοτικότητας», που δεν θα ξεπερνά τον εκάστοτε κατώτατο µισθό, καθώς κάτι τέτοιο θα λειτουργούσε ως ισχυρό αντικίνητρο για την εύρεση εργασίας.

∆ηλαδή, το ύψος του επιδόµατος ανεργίας θα συναρτάται µε τα έτη ασφάλισης και την παραµονή στην εργασία και θα καλύπτει για το πρώτο τρίµηνο έως πεντάµηνο ανεργίας το 70% µε 75% του µέσου όρου του µισθού της τελευταίας τριετίας. Ετσι, ένας µισθωτός µε µέσο µισθό 1.200 ευρώ θα λαµβάνει για τους πρώτους πέντε µήνες περί τα 850 ευρώ, αντί των 479 ευρώ, στα οποία αντιστοιχεί σήµερα. Σε αυτή την περίπτωση η ποσόστωση του µισθού θα διαρκεί 3-5 µήνες. Αλλος απολυµένος µε µέσο όρο µισθού τριετίας 1.000 ευρώ θα λαµβάνει επίδοµα που θα κινείται στα 750 ευρώ.

Σύµφωνα µε ασφαλείς πληροφορίες, για την πρώτη περίοδο της πιλοτικής εφαρµογής το επίδοµα θα είναι διττό. Στην Αττική και στις περιοχές που θα επιλεγούν θα συνδεθεί µε τους µισθούς, ώστε να αξιολογηθεί η απόδοσή του, και στην υπόλοιπη χώρα θα εξακολουθήσει η χορήγηση του υπάρχοντος επιδόµατος.

Ωστόσο, το αυξηµένο επίδοµα θα συνδυαστεί µε την κατάρτιση των ανέργων, προκειµένου να επανενταχθούν το συντοµότερο στην αγορά εργασίας. Σήµερα το επίδοµα ανεργίας χορηγείται για 5 έως 12 µήνες ανάλογα µε τις ηµέρες εργασίας που έχουν πραγµατοποιήσει οι δικαιούχοι. Το ποσό της επιδότησης είναι σταθερό για όλους (479 ευρώ) και συναρτάται µε τον κατώτατο µισθό. Το επίδοµα λαµβάνει µόνο µια µικρή µερίδα ανέργων, που φτάνει µόλις το 10% των εγγεγραµµένων ανέργων.

Συγχώνευση

Αλλαγές εξετάζονται και στο επίδοµα µακροχρόνιας ανεργίας (ύψους 200 ευρώ), το οποίο στην πράξη έχει καταστεί σχεδόν ανενεργό λόγω των εισοδηµατικών κριτηρίων. Το επίδοµα αυτό θα ενσωµατωθεί στο επίδοµα ανεργίας και θα λειτουργήσει ανταποδοτικά, κυρίως σε ανέργους που εργάζονταν για πολλά χρόνια και έχουν πληρώσει πολλά χρήµατα.

Οι αλλαγές που έχουν κλειδώσει από την επιτροπή που εισηγήθηκε το θέµα περιλαµβάνουν µείωση του επιδόµατος ανάλογα µε την αµοιβή στο ηµερήσιο επίδοµα ανεργίας, το οποίο δεν θα κόβεται για τις συµβάσεις ορισµένου χρόνου και τους εργαζόµενους µε µερική απασχόληση. Οι αλλαγές προωθούνται στο πλαίσιο του Ταµείου Ανάκαµψης και Ανθεκτικότητας, καθώς έχουν εξασφαλιστεί πόροι άνω των 100 εκατ. ευρώ, µε στόχο την πιλοτική εφαρµογή ενός προγράµµατος αναπροσαρµογής του επιδόµατος ανεργίας.

Άνεργος που είχε µερική απασχόληση µε µισθό κάτω από 418 ευρώ λαµβάνει επίδοµα ανεργίας 359,25 ευρώ. Αν έχει σύζυγο και τρία τέκνα (4 προστατευόµενα µέλη δηλαδή), δικαιούται προσαύξηση 40% και το επίδοµα θα είναι 503 ευρώ. Ανεργος µε εκ περιτροπής εργασία (δύο-τρεις φορές την εβδοµάδα), µε µισθό κάτω από 209 ευρώ, θα λαµβάνει επίδοµα ανεργίας 239,50 ευρώ. Η επιδότηση στην κατηγορία των εποχικών διαρκεί 80 ηµέρες. Για τους ανέργους µερικής ή εκ περιτροπής απασχόλησης, το επίδοµα ανεργίας διαµορφώνεται σε 239,50 ευρώ από τον τρέχοντα µήνα. Στα παραπάνω ποσά επιδοµάτων προστίθενται και οι προσαυξήσεις που δικαιούνται οι άνεργοι ανάλογα µε τον αριθµό των προστατευόµενων µελών της οικογένειάς τους, εφόσον δεν εργάζονται. ∆ηλαδή, άνεργος λαµβάνει 479 ευρώ. Αν έχει σύζυγο και δύο τέκνα ως προστατευόµενα µέλη (τα οποία δηλώνει στη φορολογική του δήλωση), δικαιούται το επίδοµα µε προσαύξηση 30% (από 10% για κάθε µέλος) και το τελικό ποσό που θα παίρνει θα είναι 622,7 ευρώ. Στην περίπτωση που δεν επιλέξουν την επιδότηση των 80 ηµερών, η διάρκεια της επιδότησης ακολουθεί αυτήν των κοινών ανέργων.