Συντάξεις: Πώς θα συνταξιοδοτηθούν οι οφειλέτες του e-ΕΦΚΑ - Εκδόθηκε η ΚΥΑ με τις προϋποθέσεις

Εξειδικεύονται οι προϋποθέσεις υπαγωγής στις ρυθμίσεις οφειλών για την καταβολή σύνταξης σε ασφαλισμένους του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ) μετά την έκδοση της Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ). Η ρύθμιση αφορά οφειλές μέχρι 30.000 ευρώ ή 10.000 ευρώ για οφειλές προς τον πρώην Οργανισμό Γεωργικών Ασφαλίσεων (π. ΟΓΑ). Με την ΚΥΑ καθορίζεται η σχετική διαδικασία υπαγωγής, οι διαδικασίες διασταύρωσης, οι απαιτούμενοι έλεγχοι και οι τεχνικές λεπτομέρειες για την εφαρμογή του.

Πιο αναλυτικά, η ΚΥΑ προβλέπει:

Προϋποθέσεις υπαγωγής

Για την υπαγωγή στην παρούσα ρύθμιση, ο ασφαλισμένος πρέπει να πληροί σωρευτικά τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

• οι οφειλές του προς τον e-ΕΦΚΑ να μην υπερβαίνουν τις 30.000 ευρώ και ειδικά προς τον π. ΟΓΑ τις 10.000 ευρώ. Ως οφειλές νοείται το συνολικά οφειλόμενο ποσό από τον ασφαλισμένο προς τον e-ΕΦΚΑ από κάθε είδους ασφαλιστικές εισφορές, οφειλές από αναγνώριση πλασματικού χρόνου ασφάλισης, προαιρετική συνέχιση της ασφάλισης, πρόσθετα τέλη και λοιπές επιβαρύνσεις. Ως οφειλές στον π. ΟΓΑ νοείται το συνολικά οφειλόμενο ποσό από εισφορές για υπαγωγή στην ασφάλιση στον π. ΟΓΑ για τον κλάδο κύριας και πρόσθετης ασφάλισης καθώς και για την προαιρετική συνέχιση της ασφάλισης στον π. ΟΓΑ,
• να έχει συμπληρώσει το 67o έτος της ηλικίας του ή εφόσον έχει χρόνο ασφάλισης (πραγματικό, πλασματικό, προαιρετικής ασφάλισης) τουλάχιστον 40 ετών, το 62ο έτος της ηλικίας του,
• να έχει εξοφλήσει τις εισφορές που αντιστοιχούν σε χρόνο ασφάλισης τουλάχιστον 20 ετών ή 6.000 ημερών ασφάλισης ανεξάρτητα από τον πρώην φορέα απονομής της σύνταξης, και
• οι τραπεζικές καταθέσεις του να μην ξεπερνούν το ποσό των 12.000 ευρώ γενικά ή το ποσό των 6.000 ευρώ, αν είναι οφειλέτης αποκλειστικά προς τον π. ΟΓΑ. Ειδικά για το ύψος των τραπεζικών καταθέσεων λαμβάνεται υπόψη το ύψος του συνολικού ποσού καταθέσεων σε όλους τους τραπεζικούς λογαριασμούς που τηρούνται στο όνομα του οφειλέτη κατά το κλείσιμο του μήνα που προηγείται της ημερομηνίας υποβολής της αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση καθώς και ο μέσος όρος του τελευταίου δωδεκαμήνου πριν την ημερομηνία υποβολής της αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση.

Οι ως άνω προϋποθέσεις πρέπει να συντρέχουν κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση.

Διαδικασία αίτησης υπαγωγής

Η αίτηση υπαγωγής στις διατάξεις της παρούσας υποβάλλεται μαζί με την αίτηση συνταξιοδότησης.

Με την αίτηση υπαγωγής, ο ασφαλισμένος παρέχει τη συγκατάθεσή του στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων για κοινοποίηση στον e-ΕΦΚΑ των εγγράφων και των στοιχείων που απαιτούνται για την εφαρμογή της παρούσας.

Η αίτηση συνεπάγεται νόμιμη άρση του απορρήτου των τραπεζικών καταθέσεων του άρθρου 1 του ν. δ. 1059/1971 (Α’ 270) και του φορολογικού απορρήτου του άρθρου 21 του ν. 5104/2024 (Α’ 58).

Στην αίτηση υπαγωγής, που επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης, περιλαμβάνονται τα ακόλουθα στοιχεία:

• Δήλωση του αριθμού των λογαριασμών που τηρούνται στο όνομα του ασφαλισμένου και το πιστωτικό ίδρυμα στο οποίο τηρούνται,
• Δήλωση ότι το υπόλοιπο των ως άνω λογαριασμών κατά το κλείσιμο του μήνα που προηγείται της υποβολής της αίτησης και ο μέσος όρος των καταθέσεων κατά το δωδεκάμηνο που προηγείται της υποβολής της αίτησης, δεν υπερβαίνουν το προβλεπόμενο όριο
• Δήλωση ότι πληροί τις ασφαλιστικές προϋποθέσεις.

Τα αναγκαία προσωπικά στοιχεία του αιτούντος διαβιβάζονται ηλεκτρονικά στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, από τα οποία ανακτώνται εντός 10 εργασίμων ημερών στοιχεία αναφορικά με τις καταθέσεις του που τηρούνται σε αυτά, καθώς και την αξία αποτίμησής τους. Συγκεκριμένα, ανακτώνται τα κάτωθι στοιχεία:

• Αριθμός αίτησης
• ΑΦΜ χρηματοδοτικού φορέα
• ΑΦΜ δικαιούχου
• Κωδικός χρηματοοικονομικού προϊόντος
• Είδος χρηματοοικονομικού προϊόντος
• Αξία χρηματοοικονομικού προϊόντος
• Μέσος όρος τελευταίου δωδεκαμήνου
• Ένδειξη κατάθεσης
• Δεσμευμένο ποσό
• Είδος κατάθεσης
• Ημερομηνία αποτίμησης
• Νόμισμα

Τα στοιχεία αντλούνται αυτόματα με εικόνα κλεισίματος του μήνα που προηγείται της ημερομηνίας υποβολής της αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση.

Ο έλεγχος εκπλήρωσης των κριτηρίων υπαγωγής στη ρύθμιση πραγματοποιείται με βάση:

• τα δηλωθέντα από τον αιτούντα στοιχεία και
• τις ηλεκτρονικές διασταυρώσεις ως προς αυτά.

Διαδικασία ελέγχου προϋποθέσεων

Μετά την υποβολή της αίτησης υπαγωγής, ο e-ΕΦΚΑ ελέγχει αν οι οφειλές του ασφαλισμένου υπερβαίνουν τα όρια. Αν οι οφειλές δεν υπερβαίνουν το ποσό αυτό, η συνταξιοδοτική πράξη εκδίδεται και η σύνταξη καταβάλλεται.

Αν οι οφειλές υπερβαίνουν τα ως άνω όρια, ο e-ΕΦΚΑ ελέγχει αν πληρούνται οι παραπάνω προϋποθέσεις. Ειδικότερα:

• εφόσον ο ασφαλισμένος έχει συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας του, ελέγχει αν έχει εξοφλήσει εισφορές για το χρόνο ασφάλισης ή
• εφόσον ο ασφαλισμένος δεν έχει συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας του, αλλά έχει συμπληρώσει το 62ο έτος της ηλικίας του, ελέγχει αν ο ασφαλισμένος έχει χρόνο ασφάλισης τουλάχιστον 40 ετών καθώς και αν έχει καταβάλει εισφορές για το χρόνο ασφάλισης των 20 ετών.
• ελέγχει αν οι καταθέσεις του ασφαλισμένου υπερβαίνουν τα όρια.

Αν από τους ελέγχους προκύψει ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις αυτές, τότε ο e-ΕΦΚΑ προχωρεί σε κοινοποίηση της οφειλής προς τον ασφαλισμένο και εφαρμόζονται τα προβλεπόμενα. Αν παρέλθει άπρακτη η προθεσμία, ο e-ΕΦΚΑ προβαίνει σε απόρριψη της αίτησης συνταξιοδότησης λόγω οφειλών.

Εάν από τους ελέγχους προκύψει ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις αυτές, τότε:

Εάν το συνολικό ποσό οφειλών υπερβαίνει τις 20.000 ευρώ αλλά όχι τις 30.000 ευρώ ή τις 6.000 ευρώ, αλλά όχι τις 10.000 € για τον π. ΟΓΑ, τότε η αίτηση υπαγωγής γίνεται δεκτή και ο e-ΕΦΚΑ προχωρεί στην έκδοση της συνταξιοδοτικής πράξης.

Εάν το συνολικό ποσό οφειλών υπερβαίνει τις 30.000 ευρώ ή τις 10.000 ευρώ για τον π. ΟΓΑ, τότε κοινοποιείται έγγραφο οφειλής προκειμένου ο ασφαλισμένος να καταβάλει το υπερβάλλον των 30.000 € ή των 10.000 € για τον π. ΟΓΑ, εντός διμήνου από την κοινοποίησή του και να υπαχθεί στις διατάξεις της παρούσας. Αν παρέλθει άπρακτη η προθεσμία, ο e-ΕΦΚΑ προβαίνει σε απόρριψη της αίτησης συνταξιοδότησης λόγω οφειλών.

Αποδοχή αίτησης

Εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις, ο e-ΕΦΚΑ προχωρεί στην έκδοση της συνταξιοδοτικής πράξης και στην καταβολή της σύνταξης, εφαρμόζοντας παρακράτηση επί του ποσού της σύνταξης, όπως ορίζεται από την παρ. 5 του άρθρου 61 του ν. 3863/2010.

Ειδικότερα, το υπερβάλλον των 20.000 ευρώ ή των 6.000 ευρώ για τον π. ΟΓΑ, ποσό οφειλής, συμψηφίζεται με το (60%) του μηνιαίου ποσού των καταβαλλόμενων συντάξεων, μέχρι τον μηδενισμό του.

Το μηνιαίως συμψηφιζόμενο υπερβάλλον ποσό δεν μπορεί να υπολείπεται των 333,33 ευρώ γενικά και των 100 ευρώ για τον π. ΟΓΑ. Σε αντίθετη περίπτωση, το ποσοστό παρακράτησης προσαρμόζεται αναλόγως.

Μετά τον μηδενισμό του υπερβάλλοντος ποσού για την εναπομένουσα οφειλή εφαρμόζονται τα προβλεπόμενα.

Εκκρεμείς αιτήσεις

Αιτήσεις συνταξιοδότησης που έχουν υποβληθεί μέχρι την έναρξη ισχύος του ν. 5078/2023 και εκκρεμούν σε οποιοδήποτε στάδιο της διοικητικής διαδικασίας δύνανται να υπαχθούν στις ρυθμίσεις της παρούσας κατόπιν αίτησης του ασφαλισμένου.

Ο e-ΕΦΚΑ ενημερώνει τους αιτούντες για τη δυνατότητα υπαγωγής στη ρύθμιση και η αίτηση υπαγωγής υποβάλλεται εντός προθεσμίας 10 εργασίμων ημερών από την ενημέρωση.

Στην περίπτωση αυτή, η αίτηση θεωρείται υποβληθείσα κατά την ημερομηνία έναρξης ισχύος του άρθρου 115 του ν. 5078/2023 (20 Δεκεμβρίου 2023 και τα οικονομικά αποτελέσματα εκκινούν από την ημερομηνία αυτή.

Αιτήσεις συνταξιοδότησης που έχουν υποβληθεί μετά την έναρξη ισχύος του ν. 5078/2023 (20 Δεκεμβρίου 2023) και εκκρεμούν σε οποιοδήποτε στάδιο της διοικητικής διαδικασίας, δύνανται να υπαχθούν στις ρυθμίσεις της παρούσας κατόπιν αίτησης του ασφαλισμένου. Στην περίπτωση αυτή, ο e-ΕΦΚΑ ενημερώνει τους αιτούντες για τη δυνατότητα υπαγωγής στη ρύθμιση και η αίτηση υπαγωγής υποβάλλεται εντός προθεσμίας 10 εργασίμων ημερών από την ως άνω ενημέρωση εκ μέρους του e-ΕΦΚΑ. Στην περίπτωση αυτή, η αίτηση θεωρείται υποβληθείσα κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης.

Σε περίπτωση που η αίτηση συνταξιοδότησης έχει ήδη απορριφθεί λόγω οφειλών, απαιτείται επανυποβολή της για την υπαγωγή στις ρυθμίσεις της παρούσας.

Προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα

Για τους σκοπούς εφαρμογής της παρούσης, ο Ηλεκτρονικός Εθνικός Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ) λειτουργεί ως Υπεύθυνος Επεξεργασίας, σύμφωνα με τις διατάξεις του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία Δεδομένων (ΓΚΠΔ) και οφείλει να τηρεί όλες τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τον Γενικό Κανονισμό για την Προστασία Δεδομένων (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Απριλίου 2016 (Γ.Κ.Π.Δ.), καθώς και τις διατάξεις του ν. 4624/2019.

Σκοπός της επεξεργασίας των προσωπικών δεδομένων είναι ο έλεγχος της συνδρομής των προϋποθέσεων για την υπαγωγή στις ρυθμίσεις της παρούσας και είναι απαραίτητη για την εκπλήρωση καθήκοντος που εκτελείται προς το δημόσιο συμφέρον και της ανάγκης συμμόρφωσης του e-ΕΦΚΑ προς την έννομη υποχρέωση απόδοσης συνταξιοδοτικών παροχών (στοιχ. γ και δ της παρ. 1 του άρθρου 6 του Γ.Κ.Π.Δ.).

Υποβάλλονται σε επεξεργασία τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που περιλαμβάνονται στην αίτηση υπαγωγής στη ρύθμιση που υποβάλλει ο οφειλέτης καθώς και τα δεδομένα που διαβιβάζονται από τους χρηματοδοτικούς φορείς και την Α.Α.Δ.Ε. προς τον e-ΕΦΚΑ.

Τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, τα οποία τυγχάνουν επεξεργασίας, περιορίζονται στα απολύτως απαραίτητα, προκειμένου να περαιωθεί ο σκοπός της παρούσας.

Οι κατηγορίες δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που υποβάλλονται σε επεξεργασία από τον e-ΕΦΚΑ είναι:

• στοιχεία ταυτοποίησης,
• στοιχεία επικοινωνίας (κινητό και e-mail),
• διεύθυνση κατοικίας,
• δεδομένα οικογενειακής κατάστασης,
• δεδομένα που σχετίζονται με τον εργασιακό βίο (ενδεικτικά χρόνος έναρξης ασφάλισης, τυχόν στοιχεία σχετικά με ιδιωτική ασφάλιση, έτη απασχόλησης κ.λπ.),
• οποιοδήποτε προσωπικό δεδομένο τους σχετίζεται με την εφαρμογή της κοινωνικοασφαλιστικής νομοθεσίας και το οποίο είναι σε γνώση του e-ΕΦΚΑ βάσει αυτής,
• απαραίτητα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που ο e-ΕΦΚΑ θα αναζητήσει μέσω των διασυνδέσεων με τις βάσεις δεδομένων άλλων φορέων του δημόσιου τομέα, που πραγματοποιούνται μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας (ΚΕ.Δ.) και αποκλειστικά για τους σκοπούς της παρούσας και η) δεδομένα τραπεζικών καταθέσεων που διαβιβάζονται από τους χρηματοδοτικούς φορείς και περιγράφονται στο άρθρο 3.

Ο e-ΕΦΚΑ, λαμβάνοντας υπόψη τις τελευταίες εξελίξεις, το κόστος εφαρμογής και τη φύση, το πεδίο εφαρμογής, το πλαίσιο και τους σκοπούς της επεξεργασίας, καθώς και τους κινδύνους διαφορετικής πιθανότητας επέλευσης και σοβαρότητας για τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των φυσικών προσώπων, εφαρμόζει κατάλληλα τεχνικά και οργανωτικά μέτρα προκειμένου να διασφαλίζεται το κατάλληλο επίπεδο ασφάλειας έναντι των κινδύνων και, κατ’ ελάχιστον, την καταγραφή και παρακολούθηση των προσβάσεων, τη διασφάλιση ιχνηλασιμότητας και την προστασία των διακινούμενων δεδομένων, προσωπικού ή μη χαρακτήρα, από κάθε παραβίαση, καθώς και από σκόπιμη ή τυχαία απειλή.

Τα προσωπικά δεδομένα τηρούνται για 5 έτη και στην συνέχεια αρχειοθετούνται προς το δημόσιο συμφέρον.