ΑΑΔΕ: Έλεγχοι και πρόστιμα στις τριγωνικές δωρεές - Με στόχο την πάταξη της φοροαποφυγής

Στον άμεσο εντοπισμό των φορολογουμένων που καταστρατήγησαν τις διατάξεις του άρθρου 56 του Ν. 4839/2021 που προβλέπουν αφορολόγητο όριο 800.000 ευρώ μόνο για τις γονικές παροχές χρηματικών ποσών, τις δωρεές χρηματικών ποσών από τα παιδιά προς τους γονείς, καθώς επίσης και για τις δωρεές χρημάτων μεταξύ συζύγων και μεταξύ παππούδων ή γιαγιάδων και εγγονιών προχωρούν οι φοροελεγκτικές υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, επιβάλλοντας στους παραβάτες βαρύτατα πρόστιμα.

Παράκαμψη

Οι παραβάσεις που εντοπίζονται αφορούν, σύμφωνα με τον «Ελεύθερο Τύπο», συγκεκριμένα περιπτώσεις «τριγωνικών» δωρεών μεγάλων χρηματικών ποσών που γίνονται μεταξύ μελών μιας οικογένειας και ειδικότερα μεταξύ γονέων και τέκνων με στόχο τη φοροαποφυγή. Ειδικότερα, σε κάθε τέτοια περίπτωση, ο σκοπός είναι ένα μεγάλο χρηματικό ποσό, το οποίο θέλει να δώσει το ένα τέκνο στο άλλο (ο αδελφός στον άλλον αδελφό, η αδελφή στην άλλη αδελφή, η αδελφή στον αδελφό ή το αντίστροφο), να μην περάσει απευθείας από τον τραπεζικό λογαριασμό του ενός τέκνου στον τραπεζικό λογαριασμό του άλλου και φορολογηθεί με το συντελεστή 20% από το πρώτο ευρώ που προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία για κάθε δωρεά μεταξύ αδελφών (για την β’ κατηγορία συγγενών), αλλά η δωρεά να γίνει «τριγωνικά»: δηλαδή το χρηματικό ποσό να περάσει από τον τραπεζικό λογαριασμό του ενός αδελφού πρώτα στον τραπεζικό λογαριασμό του πατέρα ή της μητέρας του, ώστε λόγω του υψηλού αφορολογήτου των 800.000 ευρώ της δωρεάς αυτής (από τέκνο προς γονέα) το ποσό αυτό να παραμείνει αφορολόγητο και εν συνεχεία το ίδιο ποσό να περάσει από τον τραπεζικό λογαριασμό του πατέρα ή της μητέρας στον τραπεζικό λογαριασμό του άλλου αδελφού (τελικού δωρεολήπτη) και να παραμείνει και πάλι αφορολόγητο (ως δωρεά από γονέα προς τέκνο).

Φοροαποφυγή

Με αυτή τη μεθόδευση, δηλαδή, παρακάμπτεται η διατάξη που προβλέπει φόρο δωρεάς 20% για μεταφορά μεγάλου χρηματικού ποσού από τον τραπεζικό λογαριασμό του ενός αδελφού στον τραπεζικό λογαριασμό του άλλου, καθώς η απλή αυτή συναλλαγή δωρεάς «σπάει» σε δύο επιμέρους αφορολόγητες δωρεές, στις οποίες παρεμβάλλεται ως ενδιάμεσος ο πατέρας ή η μητέρα των δύο παιδιών. Τα χρήματα μεταφέρονται από τον τραπεζικό λογαριασμό του ενός αδελφού πρώτα στον τραπεζικό λογαριασμό του γονέα και εν συνεχεία από τον τραπεζικό λογαριασμό του γονέα στον τραπεζικό λογαριασμό του άλλου αδελφού. Ετσι, οι δύο αυτές διαδοχικές δωρεές παραμένουν αφορολόγητες, διότι υπάγονται στη φορολογική κλίμακα της Α’ κατηγορίας συγγενών με το πολύ υψηλό αφορολόγητο των 800.000 ευρώ και τα χρήματα φθάνουν στον τελικό αποδέκτη, τον άλλο αδελφό, «ακούρευτα» από την εφορία!

Το… κλειδί

Σύμφωνα με την υπ’ αριθμόν Ε. 2077/2022 εγκύκλιο οδηγιών προς τις αρμόδιες φορολογικές αρχές, την οποία είχε εκδώσει ο διοικητής της ΑΑΔΕ Γ. Πιτσιλής, κρίσιμο στοιχείο για να χαρακτηριστούν ως «τριγωνικές» τέτοιου είδους δωρεές και ως αποσκοπούσες την φοροαποφυγή, μέσω της καταστρατήγησης των διατάξεων για το υψηλό αφορολόγητο των 800.000 ευρώ που ισχύει για δωρεές μεταξύ στενών συγγενών, είναι μεταξύ των δύο διαδοχικών δωρεών να μην έχει περάσει χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των έξι μηνών.

Οι έλεγχοι που ξεκίνησαν από τις αρμόδιες φορολογικές υπηρεσίες σε τέτοιες περιπτώσεις «τριγωνικών» δωρεών έχουν αρχίσει να αποδίδουν αποτελέσματα. Οι παραβάτες που εντοπίζονται να έχουν πραγματοποιήσει τις διαδοχικές δωρεές σε διαστήματα πολύ μικρότερα των 6 μηνών, ακόμη και μέσα στην ίδια ημέρα, καλούνται να πληρώσουν το φόρο δωρεάς 20% επί του μεταβιβασθέντος ποσού προσαυξημένο κατά 50% λόγω επιβολής προστίμου για μη υποβολή της προβλεπόμενης δήλωσης δωρεάς.

Έλεγχοι

Πρόστιμο 18.000€ για συναλλαγή 60.000€

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση ενός φορολογουμένου, στον οποίο ο έλεγχος της αρμόδιας φορολογικής αρχής καταλόγισε φόρο δωρεάς 20% για ποσό 60.000 ευρώ, το οποίο αυτός έλαβε έμμεσα από την αδελφή του, μέσω της «τριγωνικής» συναλλαγής που περιγράψαμε παραπάνω. Ο έλεγχος καταλόγισε επίσης πρόστιμο 50% επί του βεβαιωθέντος φόρου, δηλαδή άλλες 6.000 ευρώ, λόγω μη υποβολής της προβλεπόμενης δήλωσης δωρεάς, βάσει του άρθρου 58 του Ν. 4987/2022 (Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας). Ετσι, το συνολικό ποσό που εκλήθη να πληρώσει ο εν λόγω φορολογούμενος ανήλθε σε 18.000 ευρώ, δηλαδή στο 30% του ποσού της δωρεάς!

Το χαρακτηριστικό της υπόθεσης είναι ότι το χρηματικό ποσό των 60.000 μεταφέρθηκε στις 29-9-2022 από τον τραπεζικό λογαριασμό της αδελφής του φορολογουμένου στον τραπεζικό λογαριασμό της μητέρας τους και την ίδια κιόλας ημέρα το ίδιο ποσό μεταφέρθηκε από τον τραπεζικό λογαριασμό της μητέρας στο λογαριασμό του ελεγχθέντος φορολογούμενου που ήταν ο τελικός αποδέκτης. Δηλαδή, σύμφωνα με τα όσα υποστήριξαν οι ελεγκτές της εφορίας, μια δωρεά 60.000 ευρώ της αδελφής στον αδελφό πέρασε πρώτα από τον τραπεζικό λογαριασμό της μητέρας τους, ώστε τελικά το ποσό να φθάσει αφορολόγητο στο λογαριασμό του αδελφού!

Ο φορολογούμενος, όταν έλαβε το Σημείωμα Διαπιστώσεων των ελεγκτών της εφορίας και εκλήθη από αυτούς για εξηγήσεις, ισχυρίστηκε με γραπτό υπόμνημα ότι επρόκειτο για δύο ξεχωριστές, διακριτές μεταξύ τους συμβάσεις (μια δωρεά και μια γονική παροχή), οι οποίες έγιναν καθ’ όλα νόμιμα και οι οποίες εκπληρώθηκαν τόσο κατά το υποσχετικό όσο και κατά το εκποιητικό τους μέρος και για τις οποίες βάσει των ισχυουσών διατάξεων προέκυψε μηδενικός φόρος. Τόνισε δε ότι «μεταξύ εμού και της αδελφής μου δεν έλαβε χώρα καμία δωρεά, όπως αναφέρεται στο έγγραφό σας».

Η ΔΕΔ απέρριψε την προσφυγή, επικαλούμενη αφενός το γεγονός ότι οι δύο διαδοχικές δωρεές έγιναν την ίδια μέρα, αφετέρου την εγκύκλιο Ε. 2077/2022 του Διοικητή της ΑΑΔΕ, που προαναφέραμε.