Συντάξεις και με αναπηρία 50% από κοινές νόσους - Ποιους αφορά
Ενιαία κριτήρια για την απονομή σύνταξης αναπηρίας 50% από κοινές νόσους εφαρμόζει η κυβέρνηση σε ό,τι αφορά στις υγειονομικές επιτροπές ειδικά αν προϋπήρχε η αναπηρία της αίτησης συνταξιοδότησης, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας Απογευματινή.
Σύμφωνα με τον ΕΦΚΑ, για να θεμελιωθεί συνταξιοδοτικό δικαίωμα λόγω αναπηρίας πρέπει να συμπληρωθεί οι ελάχιστες απαιτούμενες μέρες ασφάλισης και συντάξιμο ποσοστό αναπηρίας, όπως προβλέπεται από τις διατάξεις του νόμου και πιστοποιείται από τις υγειονομικές επιτροπές των ΚΕΠΑ.
Η νομοθεσία προβλέπει πως ασφαλισμένοι που υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας δικαιούνται προσωρινή σύνταξη, η οποία διαμορφώνεται στο 80% του ποσού της οριστικής σύνταξης που υπολογίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4387/2016 σε συνδυασμό με το ποσοστό αναπηρίας.
Καθοριστικοί παράγοντες για την απονομή σύταξης αναπηρίας αλλά και της κατηγορίας, αποτελεούν
1. Το συνολικό ποσοστό αναπηρίας που πρέπει να είναι τουλάχιστον 50% και
2. Το ποσοστό επιδείνωσης ή της νέας πάθησης που συμμετέχει στον καθορισμό της βαθμίδας αναπηρίας,πρέπει να είναι τουλάχιστον 20%.
Αναλυτικά παραδείγματα
- Ασφαλισμένος που εισήλθε στην ασφάλιση με ποσοστό αναπηρίας 75% και εν συνεχεία κατά τη διάρκεια του εργασιακού βίου του η κατάσταση του επιδεινώθηκε, κρίνεται από τα ΚΕΠΑ , ανάπηρος με συνολικό ποσοστό 80% και ποσοστό επιδείνωσης 20%. Θα του χορηγηθεί σύνταξη μερικής αναπηρίας.
- Ασφαλισμένη με πιστοποιημένη αναπηρία σε ποσοστό 30% και ποσοστό νέας πάθησης 20% δικαιούται σύνταξη μόο αν οι υγειονομικές επιτροπες ΚΕΠΑ κρίνουν ότι οι παθήσεις της συνεκτιμώνεται και της καθορίζουν τουλάχιστον 50% συνολικό ποσοστό αναπηρίας. Αν ωστόσο αποφανθούν ότι το συνολικό ποσοστό είναι κάτω του 50%, τότε δεν της χορηγείται σύνταξη.
Τα ποσά που προβλέπονται μετά από 15ετή ασφάλιση
Τα ποσά κυμαίνονται από 390 έως 580 ευρώ κατ’ αναλογία της πλήρους σύνταξης αναπηρίας και εφόσον υπάρχει τουλάχιστον 15ετής ασφάλιση. Υπάγονται ωστόσο σε διαφορετικό καθεστώς ΑμεΑ εφόσον προϋπήρχε αναπηρία ή επιδεινώθηκε κατά τη διάρκεια της ασφάλισης.
Δικαίωμα μετατροπής της σύνταξης λόγω αναπηρίας σε σύνταξη λόγω γήρατος, όπως προβλέπεται από το άρθρο 1 του νόμου 612/77, έχουν:
Α. Οι συνταξιούχοι λόγω αναπηρίας με πάθηση, η οποία εντάσσεται στις διατάξεις του Ν.612/77 όπως επεκτάθηκε η λίστα και ισχύει, εφόσον η συγκεκριμένη πάθηση εντάσσεται στις ειδικές αυτές διατάξεις μεταγενέστερα της αίτησης τους για χορήγηση σύνταξης λόγω αναπηρίας.
Β. Συνταξιούχοι λόγω αναπηρίας, οι οποίοι κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης έπασχαν από παθήσεις, που είναι στη λίστα αλλά δεν είχαν υποβάλει λόγω άγνοιας, αίτημα συνταξιοδότησης λόγω γήρατος.
Για τη σύνταξη λόγω γήρατος πρέπει να καταθέσουν ξανά δικαιολογητικά
Πάντως, άτομα με αναπηρία δεν παίρνουν αυτόματα σύνταξη γήρατος, όταν φτάσουν στο όριο ηλικίας. Έτσι, πρέπει να υποβάλλουν αίτηση και τα σχετικά δικαιολογητικά. Ενώ τα κριτήρια είναι ενιαία, η σύνταξη χορηγείται εφ’ όσον υπάρχει αναπηρία κατά 50% και το ποσοστό της επιδείνωσης της νέας πάθησης είναι τουλάχιστον 20%.
Γ. Για τους ασφαλισμένους στον ΟΓΑ εφαρμόζεται ένα μεταβατικό καθεστώς. Από 1ης/1/2024 βγαίνουν με ελάχιστο ποσοστό αναπηρίας 59% ενώ από 1ης/1/2025 αυτό αλλάζει και μπορούν να πάρουν σύνταξη με ελάχιστο συντάξιμο ποσοστό αναπηρίας 50%.
Δ. Το ποσό της σύνταξης λόγω αναπηρίας από εργατικό ατύχημα ή επαγγελματική ασθένεια αντιστοιχεί στο διπλάσιο ποσό της εθνικής σύνταξης για 20 έτη ασφάλισης. Μέχρι τις 31.12.2022 ήταν στα 768 ευρώ κι από 1.1.2023 ανέβηκε στα 827,52€.