Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας και ωράρια των εργαζομένων - Ποιους αφορά η «Ευέλικτη Προσέλευση»;
Σημαντικές αλλαγές επιφέρουν οι νέες εργασιακές ρυθμίσεις στην καθημερινότητα εργαζομένων κι εργοδοτών με την επέκταση της ψηφιακής κάρτας ενώ προβλέπεται από τον νομοθέτη και η «Ευέλικτη Προσέλευση» των εργαζομένων, που αφορά σε διαφοροποίηση από το ωράριο έως και 2 ώρες.
Η δυνατότητα επιλογής απολογιστικού συστήματος καταχώρισης αλλαγών ωραρίου, οργάνωσης χρόνου εργασίας και υπερωριών είναι εφικτή για την πλήρη επιχειρησιακή εφαρμογή του ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ, από την 01.07.2024.
Το θέμα της καταχώρισης αλλαγών ωραρίου μέσω του ΕΡΓΑΝΗ προχωρά και συνδυάζεται και με την Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας.
Συγκεκριμένα, το μέτρο της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας προβλέπει και εξαιρέσεις αλλά έχει ήδη εφαρμοστεί σε σούπερ μάρκετ, λιανεμπόριο, βιομηχανία, τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες κ.ά. Αποκτά όμως ιδιαίτερη σημασία καθώς προχωρά η εφαρμογή της εξαήμερης εργασίας υπό προϋποθέσεις σε μεταποίηση και βιομηχανία.
Τι συμβαίνει όταν δεν χτυπούν την κάρτα εργασίας;
Σύμφωνα με την εγκύκλιο που εξέδωσε το υπουργείο Εργασίας, η σήμανση της ψηφιακής κάρτας αποτελεί υποχρέωση του εργαζόμενου, η οποία θα πρέπει να τηρείται. Αυτό προκύπτει και από το άρθρο 652 του Αστικού Κώδικα σύμφωνα με το οποίο «ο εργαζόμενος οφείλει να εκτελέσει με επιμέλεια την εργασία που ανέλαβε και ευθύνεται για τη ζημία που προξενείται στον εργοδότη από δόλο ή από αμέλειά του».
Ο νομοθέτης ωστόσο έχει προβλέψει ότι μπορεί από αμέλεια να μην χτυπηθεί η κάρτα κάποιου εργαζομένου κατά την έναρξη ή τη λήξη της εργασίας του. Έτσι, γίνονται αποδεκτά μέχρι 3 μονά 10 χτυπήματα τον μήνα ανά εργαζόμενο, στην οποία περίπτωση, η σχετική διαπίστωση από την Επιθεώρηση Εργασίας, θα συνεπάγεται σύσταση και όχι επιβολή προστίμου.
Για όσες επιχειρήσεις είναι ενταγμένες στο μηχανισμό της ψηφιακής κάρτας και έχουν προβεί σε ενεργοποίηση της κάρτας, δίνεται η δυνατότητα, κατόπιν ρητής συμφωνίας του εργοδότη με τον εργαζόμενο (η οποία συμφωνία μπορεί να αποδεικνύεται με κάθε πρόσφορο μέσο) για ευέλικτη προσέλευση μέχρι 120 λεπτά.
Η ευέλικτη προέλευση και το ωράριο
Σε περίπτωση που εφαρμόζεται «Ευέλικτη Προσέλευση», η αφετηρία για την έναρξη της ευέλικτης προσέλευσης είναι η έναρξη του ωραρίου, που έχει δηλωθεί στην ψηφιακή οργάνωση του χρόνου εργασίας και η προσέλευση - έναρξη της εργασίας, είναι δυνατή εντός X λεπτών (από 0 έως 120 λεπτά κατ’ ανώτατο) από την δηλωθείσα έναρξη κι έπειτα.
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι αν το δηλωθέν ωράριο στην ψηφιακή οργάνωση του χρόνου εργασίας είναι 09:00-17:00 και έχει συμφωνηθεί ευέλικτη προσέλευση 30 λεπτών, ο εργαζόμενος οφείλει να προσέλθει στην επιχείρηση μεταξύ 9:00 και 9:30 και η σήμανση της κάρτας θα πρέπει να έχει γίνει εντός αυτού του χρονικού διαστήματος.
Σε μια τέτοια περίπτωση η αποχώρηση μετά την συμπλήρωση 8ώρου, ήτοι μεταξύ 17:00 και 17:30 θεωρείται δικαιολογημένη, εφόσον βέβαια αποδεικνύεται από τη σήμανση της ψηφιακής κάρτας και τον συμφωνηθέντα όρο περί ευέλικτης προσέλευσης.
Επομένως, μια συμφωνημένη ευέλικτη προσέλευση 30 λεπτών δεν συνεπάγεται ότι ο εργαζόμενος μπορεί να προσέλθει και να σημάνει την κάρτα του πριν την έναρξη του δηλωθέντος ωραρίου, δηλαδή για παράδειγμα στις 8:30 αντί για τις 9:00.
Όμως, αν υφίσταται σήμανση της ψηφιακής κάρτας και δεν έχει προηγηθεί μεταβολή του ωραρίου, που έχει δηλωθεί (είτε με Σταθερό είτε με Μεταβαλλόμενο /Τροποποιούμενο ανά ημέρα) πριν την ανάληψη υπηρεσίας από τον εργαζόμενο (εφόσον η επιχείρηση έχει επιλέξει το προαναγγελτικό σύστημα), αυτό θεωρείται αναντιστοιχία μεταξύ δηλωθέντος ωραρίου και σήμανσης της ψηφιακής κάρτας και εφόσον διαπιστωθεί από την Επιθεώρηση Εργασίας, δύναται να επιβληθούν κυρώσεις.
Ο ν. 5053/2023 δίνει πλέον τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις/εργοδότες που το επιθυμούν, να κάνουν χρήση της δυνατότητας υιοθέτησης απολογιστικού συστήματος καταχώρησης αλλαγών ωραρίου, οργάνωσης χρόνου εργασίας και υπερωριών για τους εργαζομένους τους.
Συγκεκριμένα, με το άρθρο 22 του ν.5053/2023 εισάγεται η δυνατότητα για τις επιχειρήσεις που έχουν ενταχθεί στον μηχανισμό της ψηφιακής κάρτας εργασίας, εφόσον το επιθυμούν, να μην καταχωρίζουν εκ των προτέρων τις αλλαγές ή την τροποποίηση του ωραρίου εργασίας ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας ή την υπερωριακή απασχόληση πριν από την έναρξη πραγματοποίησής τους.