Ποιες θεωρούνται κατά τον νόμο μονογονεϊκές οικογένειες
Επικαιροποίηση χρειάζεται ο κανονισμός για τη μονογονεϊκότητα με βάση τις αλλαγές που συμβαίνουν και στην κοινωνία. Το πρόβλημα εντείνεται αφού υπάρχει σύγχυση ακόμη και στα σχολεία μετά τον νόμο για τη συνεπιμέλεια ενώ αυτό έχει αντίκτυπο και στα επιδόματα.
Ειδικό βοήθημα υπό όρους και προϋποθέσεις προβλέπεται για τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού. Το επίδομα κατανέμεται εφάπαξ και είναι ίσο με 37,5 ημερήσια επιδόματα ανεργίας. Με την αναπροσαρμογή από 1ης Απριλίου 2024 ανέρχεται σε 764,63 € και προσαυξάνεται κατά 10% για κάθε έμμεσα ασφαλισμένο μέλος.
Εφόσον η επιμέλεια του παιδιού δίνεται στη μητέρα και υπάρχει διαζύγιο αυτό θεωρείται μονογονεϊκότητα. Η γονική μέριμνα ασκείται αυτόματα και από τους δύο γονείς, εκτός ειδικών περιπτώσεων, με τη γέννηση του παιδιού. Γι’ αυτό και για την αποδοχή της μονογονεϊκότητας είναι απαραίτητη η επιμέλεια (προσωρινή ή μόνιμη), η οποία ορίζεται με δικαστική απόφαση ή συμβολαιογραφική πράξη, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.
Παρά το γεγονός ότι ένα παιδί μπορεί να είναι φοιτητής δεν αναγνωρίζεται ο παράγοντας της μονογονεϊκότητας για τη μητέρα, αν είναι ενήλικος. Και γενικότερα, όταν όλα τα τέκνα είναι ενήλικα δεν ισχύει η μονογονεϊκότητα.
Μόνο αν κάποιο από τα παιδιά μιας μητέρας ή ενός πατέρα είναι ανήλικο μπορεί να αιτηθεί για επίδομα μονογονεϊκής οικογένειας. Ακόμη κι αν μία γυναίκα παντρευτεί τον σύντροφό της αλλά αυτός δεν έχει αναγνωρίσει τα παιδιά τους, η οικογένεια αυτή δεν χαρακτηρίζεται μονογονεϊκή, ανεξάρτητα αν καλύπτει τα έξοδά τους ή όχι.
Με σκέτη υπεύθυνη δήλωση από τον σύζυγο για την επιμέλεια των παιδιών χωρίς νομικό έγγραφο, αν κάποια γυναίκα έχει χωρίσει άτυπα αλλά όχι τυπικά, δεν θεωρείται μονογονεϊκή οικογένεια αλλά σε διάσταση. Ακόμη κι αν μια γυναίκα δεν έχει παντρευτεί τον σύντροφό της αλλά συζεί μαζί του κι έχουν ένα παιδί, ανεξαρτήτως αν συμμετέχει στα έξοδα ή όχι δεν θεωρείται μονογονεϊκότητα.
Για τα παιδιά εκτός γάμου δεν χρειάζεται δικαστική απόφαση εκχώρησης επιμέλειας
Για τα παιδιά εκτός γάμου δεν απαιτείται δικαστική απόφαση που να εκχωρεί την επιμέλεια στην μητέρα και δεν πρέπει να ζητείται από τους Δήμους σαν επιπλέον δικαιολογητικό, προκειμένου να την εντάξουν στο Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα (ΕΕΕ) σαν μονογονεϊκή οικογένεια (ακόμα και αν το παιδί είναι εγγεγραμμένο στην οικογενειακή μερίδα του πατέρα στο Δημοτολόγιο).
Αν μία μονογονεϊκή οικογένεια φιλοξενείται από άλλους π.χ. παππούδες δεν θεωρείται για το κράτος μονογονεϊκή. Αν πάλι την οριστική επιμέλεια ενός παιδιού την έχει η γιαγιά γιατί οι γονείς την έχουν χάσει, η γιαγιά δεν παίρνει το επίδομα μονογονεϊκότητας παρότι το μεγαλώνει.
Για την αποδοχή της μονογονεϊκότητας είναι απαραίτητη η επιμέλεια (προσωρινή ή μόνιμη), η οποία ορίζεται με δικαστική απόφαση ή συμβολαιογραφική πράξη, σύμφωνα με τη νομοθεσία.