Πλειστηριασμοί: Επτά μέτρα για να μην μείνετε χωρίς στέγη - Τα χρηματοδοτικά εργαλεία

Μια σειρά από μέτρα έχουν ληφθεί ώστε να μειωθεί το φαινόμενο των πλειστηριασμών που πλήττει χιλιάδες ελληνικές οικογένειες, οι οποίες μέσα στην κρίση έχασαν τις δουλειές τους, μειώθηκαν οι μισθοί τους ή το εισόδημά τους ή συσσώρευσαν χρέη.

Παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχουν συνολικές λύσεις, ωστόσο υπάρχουν κάποια μέτρα που μπορούν να ανακουφίσουν τα ελληνικά νοικοκυριά υπό την προϋπόθεση βέβαια πως δεν έγιναν κακοπληρωτές από ιδία βούληση αλλά επειδή οι συνθήκες της ζωής και εργασίας το επέβαλαν.

Περίπου 100.000 οικογένειες πλήττονται άμεσα από το θέμα των πλειστηριασμών, που θα γίνουν το επόμενο διάστημα. Κάθε περίπτωση είναι μοναδική και μπορεί να χρειαστεί ο δανειολήπτης και νομική βοήθεια, για να δει σε ποιο πρόγραμμα θα βοηθηθεί περισσότερο, ανάλογα και με τα εισοδήματά του.

1.Εξωδικαστικός Μηχανισμός Ρύθμισης Οφειλών

Αφορά ιδιώτες, επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες, καθώς και για νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που δεν επιδιώκουν οικονομικό σκοπό, αλλά ασκούν οικονομική δραστηριότητα, για τη συνολική ρύθμιση των οφειλών τουςπρος το Δημόσιο, Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, τράπεζες και servicers. Με τον εξωδικαστικό μηχανισμό αποφεύγονται οι δικαστικές διαδικασίες και το ποσό οφειλής μπορεί να μειωθεί ως 28%. Προβλέπεται 3% σταθερό επιτόκιο για 3 έτη για όλες τις ρυθμίσεις (Δημόσιο, τράπεζες και servicers).

Για τους ευάλωτους οφειλέτες, επειδή υπήρξαν προβλήματα κυρίως με τις τράπεζες έχει προβλεφθεί αυτόματη και υποχρεωτική την αποδοχή από τράπεζες και Δημόσιο της πρότασης αναδιάρθρωσης του χρέους τους εφόσον έχει εκδοθεί η Βεβαίωση Ευάλωτου Οφειλέτη μέσω του gov.gr. Η αίτηση υποβάλλεται ηλεκτρονικά μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας Εξωδικαστικού Μηχανισμού Ρύθμισης Οφειλών χρησιμοποιώντας τους κωδικούς πρόσβασης στο Taxisnet.

Δικαίωμα υποβολής αίτησης έχουν όλοι οι οφειλέτες (φυσικά και νομικά πρόσωπα) με ποσό οφειλών που υπερβαίνει τα 10.000 ευρώ για ληξιπρόθεσμες, ενήμερες ή εξυπηρετούμενες οφειλές, εάν αποδεικνύεται επιδείνωση της οικονομικής κατάστασής τους κατά ποσοστό τουλάχιστον 20%. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να ενημερωθούν μέσω gov.gr

τηλεδιάσκεψης ή τηλεφωνικά από τη Γενική Γραμματεία Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΓΓΧΤΔΙΧ) κατόπιν ραντεβού είτε μέσω της πλατφόρμας myEGDIXlive.gov.gr, είτε στο τηλέφωνο 213 212 5730.

2.Διμερείς Συμφωνίες με τράπεζες ή Servicers

Εδώ προβλέπονται απευθείας διμερείς συμφωνίες με τις τράπεζες ή τους servicers, προκειμένου να ρυθμίσουν τις οφειλές τους ανάλογα με την πολιτική του κάθε οργανισμού. Ειδικότερα, μέσω ειδικής ψηφιακής πλατφόρμας που θα ενημερώνεται κατ’ ελάχιστον σε μηνιαία βάση θα πρέπει να παρέχεται αναλυτική ενημέρωση προς τους οφειλέτες, για:

• τα ποσά που οφείλει ο δανειολήπτης με αναλυτική καταγραφή
• την περιοδικότητα των δόσεων,
• το ιστορικό των πληρωμών
• το ύψος των δόσεων,
• την ημερομηνία πληρωμής τους,
• το τρέχον υπόλοιπο,
• τον λογαριασμό εξυπηρέτησης της οφειλής.

3.Διαδικασία Επίλυσης Καθυστερήσεων (ΔΕΚ)

Οι δανειολήπτες μπορούν να ρυθμίσουν τις οφειλές τους προς τις τράπεζες και τους servicers, υποβάλλοντας δήλωση στην ειδική ψηφιακή πλατφόρμα, που έθεσε σε λειτουργία η Γενική Γραμματεία Χρηματοπιστωτικού Τομέα & Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους.

Δυνατότητα ένταξης έχουν όλοι οι δανειολήπτες (μισθωτοί, συνταξιούχοι, εργαζόμενοι, ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι, εταίροι και μικρές επιχειρήσεις με ετήσιο κύκλο εργασιών έως 1 εκατ. ευρώ) εκτός των μεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων.

Στο πλαίσιο του Κώδικα Δεοντολογίας ρυθμίζονται οφειλές χρηματοπιστωτικά ιδρύματα εκτός εκείνων που έχουν ήδη καταγγελθεί πριν από την 1.1.2015 και υπερβαίνουν:

• Τα 1.000€ στην περίπτωση απαιτήσεων έναντι δανειοληπτών φυσικών προσώπων.
• Τα 5.000€, σε περιπτώσεις δανειοληπτών νομικών προσώπων – πολύ μικρών επιχειρήσεων.

Ειδικά για τους ευάλωτους οφειλέτες, σημαντική είναι η κατάθεση στην αίτηση και της Βεβαίωσης ευάλωτου οφειλέτη.

4.Δυνατότητα Επαναγοράς Κατοικίας

Mε το νέο πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας, οι ευάλωτοι οφειλέτες μπορούν να αποφύγουν την έξωση, να «παγώσουν» αποφάσεις αναγκαστικής εκτέλεσης, να διασφαλίσουν τη στέγασή τους και να αξιοποιήσουν μία ακόμα ευκαιρία για να αποκτήσουν και πάλι, με προνομιακούς όρους την πρώτη κατοικία τους.

Προϋπόθεση είναι η έκδοση της Βεβαίωσης Ευάλωτου Οφειλέτη και η ένταξη στη συνέχεια στο Ενδιάμεσο Πρόγραμμα Στήριξης της πρώτης κατοικίας τους με τη δυνατότητα επαναγοράς της στο μέλλον μέσω του αναβαθμισμένου Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης ακινήτων.

Βεβαίωση ευάλωτου οφειλέτη

Οι ευάλωτοι οφειλέτες μπορούν να εκδώσουν ψηφιακά την Βεβαίωση μέσω της ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας. Με την υποβολή της αίτησης η πλατφόρμα διενεργεί σχετικούς ελέγχους (π.χ. εισοδημάτων, περιουσίας κ.λπ.), με σκοπό την πρόληψη / αντιμετώπιση των στρατηγικών κακοπληρωτών. Η Βεβαίωση εκδίδεται εντός 30 ημερών και παραμένει σε ισχύ για 3 μήνες. Το ενδιάμεσο πρόγραμμα προβλέπει υπό όρους:

• Κρατική επιδότηση της δόσης του στεγαστικού δανείου των ευάλωτων οφειλετών από 70 έως 210 ευρώ μηνιαίως για 15 μήνες.
• Αναστολή μέτρων των πιστωτών (π.χ. κατασχέσεις, πλειστηριασμοί και εξώσεις) για όσο χρόνο ο οφειλέτης έχει υπαχθεί στο πρόγραμμα και επωφελείται της επιδότησης.

Η αίτηση υποβάλλεται ψηφιακά στην ειδική πλατφόρμα και απαιτεί την χρήση των κωδικών πρόσβασης στο Taxisnet.

Φορέας Απόκτησης και Επαναμίσθωσης

Οι ευάλωτοι οφειλέτες, υπό προϋποθέσεις, μπορούν να κάνουν χρήση των διευκολύνσεων που παρέχει ο υπό σύσταση Φορέας Απόκτησης και Επαναμίσθωσης. Ο ευάλωτος οφειλέτης μπορεί να συνεχίσει να μένει στην κατοικία του που έχει αγορασθεί από έναν ιδιωτικό φορέα ο οποίος του την αναμισθώνει για ένα διάστημα που μπορεί να φθάνει έως τα 12 έτη.

5.Στεγαστικό Επίδομα

Στην περίπτωση, που δεν καταφέρετε τελικά να βρείτε μία μόνιμη λύση με το πρόβλημα, το Στεγαστικό Επίδομα είναι ένα προνοιακό πρόγραμμα επιδότησης ενοικίου, που χορηγείται από τον ΟΠΕΚΑ, σε νοικοκυριά που μισθώνουν την κύρια κατοικία τους, μετά την υποβολή ηλεκτρονικής αίτησης και έχει διάρκεια έξι μήνες. Μετά την πάροδο των έξι μηνών ο δικαιούχος μπορεί να επανυποβάλει αίτηση ένταξης. Το επίδομα έχει ως ανώτατο όριο τα 210 ευρώ μηνιαίως, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του νοικοκυριού.

Πιο αναλυτικά, τα ποσά διαμορφώνονται μέσα από ένα τρίπτυχο εισοδηματικών, περιουσιακών και κριτηρίων διαμονής ως εξής:

• Για τον δικαιούχο: 70 ευρώ/ μήνα.
• Για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού: προσαύξηση 35 ευρώ/μήνα.
• Στη μονογονεϊκή οικογένεια, για το πρώτο ανήλικο μέλος του νοικοκυριού: προσαύξηση 70 ευρώ το μήνα.
• Στα νοικοκυριά με απροστάτευτα τέκνα: προσαύξηση 70 ευρώ / μήνα για κάθε απροστάτευτο τέκνο.

Το συνολικό εισόδημα δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 21.000 ευρώ ετησίως, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του νοικοκυριού. Ειδικές ρυθμίσεις προβλέπονται και για μονογονεϊκές οικογένειες. Πιο αναλυτικά προβλέπονται τα εξής εισοδηματικά όρια:

• Για μονοπρόσωπο νοικοκυριό: έως 7.000 ευρώ προσαυξανόμενο κατά 3.500 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος
• Για μονογονεϊκή οικογένεια για το πρώτο ανήλικο μέλος του νοικοκυριού ορίζεται προσαύξηση 7.000 ευρώ.
• Στα νοικοκυριά με απροστάτευτα τέκνα, ορίζεται προσαύξηση 7.000 ευρώ για κάθε απροστάτευτο τέκνο.

6.Στέγαση και Εργασία για ανέργους

Το πρόγραμμα «Στέγαση και Εργασία για τους αστέγους» στοχεύει στην άμεση μετάβαση αστέγων σε αυτόνομη διαβίωση, παρέχοντας υπηρεσίες στέγασης, ψυχοκοινωνικής στήριξης, εργασιακής επανένταξης και διασύνδεσης με τις υπάρχουσες πολιτικές επιδοματικής στήριξης.

Το πρόγραμμα προκηρύσσεται κάθε δύο χρόνια από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και υλοποιείται από 43 Δήμους της χώρας, ενώ διαχειριστική Αρχή του προγράμματος είναι ο ΟΠΕΚΑ.

Οι ωφελούμενοι έχουν πρόσβαση σε:

• Επιδότηση ενοικίου για 24 μήνες
• Επιδότηση για λειτουργικές ανάγκες του νοικοκυριού (οικοσκευή και υπηρεσίες κοινής ωφέλειας)
• Επιδότηση εργασίας για 12 μήνες
• Επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών για επιπλέον12 μήνες
• Υπηρεσίες κατάρτισης και εκπαίδευσης
• Συμβουλευτική και κοινωνική στήριξη
• Διασύνδεση με συμπληρωματικές υπηρεσίες και παροχές

7.Πάγιες Ρυθμίσεις 24 δόσεων σε Εφορία και Ασφαλιστικά Ταμεία

Πολλές φορές ακόμη και για μικροποσά μπορεί να βρεθεί ένας οφειλέτης σε αδυναμία πληρωμών και να του κοστίσει ακόμη και το σπίτι του. Σε αυτές τις περιπτώσεις δίνεται η δυνατότητα ρύθμισης των δόσεων.

Ειδικά για τις τακτικές οφειλές σε εφορία και ασφαλιστικά ταμεία (όπως, για παράδειγμα, ΦΠΑ, φόρο εισοδήματος, ΕΝΦΙΑ, ασφαλιστικές εισφορές), οι οφειλέτες έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν την πάγια ρύθμιση και να τις εξοφλήσουν σε έως 24 δόσεις.

Η ελάχιστη δόση έχει οριστεί σε 30 ευρώ για οφειλές προς την ΑΑΔΕ και 50 ευρώ για οφειλές προς τον ΕΦΚΑ. Η ρύθμιση παύει να ισχύει εφόσον δεν καταβληθούν δύο συνεχόμενες δόσεις. Σημειώνεται ότι στο πλαίσιο της ρύθμισης επιτρέπεται η καθυστέρηση πληρωμής μίας δόσης ανά δωδεκάμηνο και η καταβολή της γίνεται υποχρεωτικά μέχρι την ημερομηνία καταβολής της επόμενης δόσης με προσαύξηση εκπρόθεσμης καταβολής κατά 15%.

Οφειλές προς ΑΑΔΕ: Η αίτηση υποβάλλεται ηλεκτρονικά μέσω της ιστοσελίδας της ΑΑΔΕ μαζί με σχετική υπεύθυνη δήλωση στην εφαρμογή του συστήματος ΤAXISnet.

Οφειλές προς ΕΦΚΑ: Η αίτηση υποβάλλεται ηλεκτρονικά μέσω της ιστοσελίδας του ΕΦΚΑ. Προϋπόθεση είναι η πιστοποίηση των οφειλετών στις Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες Κ.Ε.Α.Ο.