Τέλος εποχής για το χαρτόσημο - Το νέο παράβολο

Το χαρτόσημο μπορεί να τελειώνει, όπως το ξέραμε, αλλά έρχεται το... ψηφιόσημο. Οι ατέλειωτες ώρες και οι ουρές στο γκισέ μπορεί ν΄ ανήκουν στο παρελθόν, καθώς το χαρτόσημο παραμένει σε ψηφιακή μορφή αλλά δεν καταργείται καθώς συνεχίζει να αποτελεί βασική πηγή εσόδων του κράτους.

Ο «ψηφιακός αντικαταστάτης» του χαρτοσήμου αποκαλείται Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγών και οι αρμόδιοι θεωρούν ότι θα εξοικονομηθούν πολλοί περισσότεροι πόροι από τη διαδικασία.

Φυσικά ή νομικά πρόσωπα που εκδίδουν πάγια παράβολα ή συγκεκριμένες κατηγορίες αναλογικών τελών χαρτοσήμου, μπορούν να το πράξουν αυτή τη στιγμή μέσω της ψηφιακής εφαρμογής e- Παράβολο.

Τι περιλαμβάνει το σχέδιο νόμου για το Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγών

Πιο αναλυτικά, με το σχέδιο νόμου που παρουσίασε το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης κι αναμένεται να τεθεί άμεσα σε δημόσια διαβούλευση προωθούνται επτά αλλαγές:

• Καταργείται το Τέλος Χαρτοσήμου και αντικαθίσταται με το Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής,
• Καταργούνται οριστικά περισσότερες από 600 περιπτώσεις επιβολής του Τέλους Χαρτοσήμου,
• Αναφέρονται ρητά οι συναλλαγές στις οποίες θα επιβάλλεται το Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής, η δήλωση, ο υπολογισμός, η βεβαίωση και η είσπραξη του οποίου θα γίνεται εξ ολοκλήρου ψηφιακά μέσω ειδικής πλατφόρμας της ΑΑΔΕ,
• Αποκλείεται ρητά η επιβολή του σε συναλλαγές που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής άλλων έμμεσων φόρων,
• Ορίζεται ότι το Τέλος επιβάλλεται σε συναλλαγές, όπου ο ένας τουλάχιστον συναλλασσόμενος είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδος ή έχει μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα, ανεξαρτήτως από τον τύπο και τον τόπο κατάρτισης της συναλλαγής,
• Αποσαφηνίζεται ποιος είναι ο υπόχρεος προς απόδοση του φόρου,
• Καθορίζεται ενιαίος χρόνος απόδοσης του Τέλους.

Τα προβλήματα του ισχύοντος πλαισίου

Το ισχύον πλαίσιο για το Τέλος Χαρτοσήμου είναι σε σημαντικό βαθμό πολύπλοκο και πολλές φορές δημιουργεί δυσκολίες εφαρμογής στους συναλλασσόμενους.

Κάποια από τα προβλήματα, που έχουν εντοπίσει οικονομικές και διοικητικές υπηρεσίες είναι τα εξής:

• Το Τέλος Χαρτοσήμου επιβάλλεται σε συμβάσεις που καταρτίζονται στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα να μπορεί να αποφεύγεται η καταβολή του από συναλλασσομένους που απλώς καταρτίζουν την αντίστοιχη σύμβαση στο εξωτερικό.
• Επίσης, το ισχύον πλαίσιο δεν αναφέρει ρητώς τα είδη συμβάσεων, επί των οποίων επιβάλλεται, αλλά καλύπτει γενικώς όσες συμβάσεις δεν υπόκεινται σε άλλες μορφές έμμεσης φορολογίας, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει νομική ασφάλεια σε σχέση με την υπαγωγή ή μη μιας σύμβασης σε Τέλος Χαρτοσήμου.
• Η νομική ανασφάλεια επιτείνεται δε και από την ασάφεια σχετικά με το ποιος είναι υπόχρεος για την καταβολή του Τέλους Χαρτοσήμου και με ποιόν τρόπο πραγματοποιείται η δήλωση και η καταβολή του.

Τι αλλαγές σχεδιάζονται με το νέο θεσμικό πλαίσιο

Πλέον, το νέο Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής θα επιβάλλεται επί των συναλλαγών, ανεξάρτητα από τον τόπο κατάρτισής τους εφόσον ένας τουλάχιστον συμβαλλόμενος έχει φορολογική κατοικία ή μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα και δεν συντρέχει λόγος απαλλαγής για τους συμβαλλομένους. Οι συναλλαγές αυτές

• Κατονομάζονται ρητώς στον νόμο,
• Δεν υπόκεινται σε άλλους έμμεσους φόρους

Πότε ξεκίνησε το χαρτόσημο

Το χαρτόσημο φέρεται να ξεκίνησε από τους Ενετούς μερικούς αιώνες πίσω αλλά στην Ελλάδα. Κατά έναν τρόπο επιβλήθηκε επί βασιλείας Όθωνα ενώ καθιερώθηκε, όπως το γνωρίζουμε σήμερα με νομοθετικό διάταγμα του 1930 και με προεδρικό διάταγμα του 1931.

Αυτό το μικροσκοπικό χαρτάκι όμως, σύμφωνα με την Απογευματινή, φέρνει στα ταμεία του κράτους 355 εκατ. ευρώ. Είναι χαρακτηριστικό πως μόνο από τα ενοίκια τα έσοδα χαρτοσήμου είναι στα 145 εκατ. ευρώ. Η νομοθεσία προβλέπει τέλος χαρτοσήμου για τα επαγγελματικά μισθώματα που μαζί με την εισφορά υπέρ ΟΓΑ ανέρχεται σε ποσοστό 3,6%.

Το χαρτόσημο με τη μορφή που έχει σήμερα αφορά πάνω από 600 συναλλαγές και συμβάσεις. Επιβάλλεται με συντελεστές που φτάνουν ως και το 3%. Χαρτόσημο προβλέπεται σε μία σειρά από απλές μέχρι και πολύπλοκες και δαιδαλώδεις διαδικασίες που αφορούν από τα φυσικά πρόσωπα μέχρι τις επιχειρήσεις.

Το Τέλος Συναλλαγής για συναλλαγές μεταξύ ιδιωτών θα βεβαιώνεται με ηλεκτρονική δήλωση μέσω νέας ψηφιακής πλατφόρμας που θα τεθεί σε λειτουργία από την ΑΑΔΕ. Η δήλωση και απόδοση του Τέλους γίνεται μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από εκείνον της συναλλαγής.

Σε ποιες περιπτώσεις προβλέπονται εξαιρέσεις

Εξαιρούνται οι περιπτώσεις όπου υπάρχει υποχρέωση παρακράτησης φόρου εισοδήματος (η βεβαίωση και απόδοση του γίνεται με βάση τις προθεσμίες των παρακρατούμενων φόρων), τα μισθώματα (η απόδοσή του γίνεται μέσω της υποβολής της Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος) και η περίπτωση τρεχούμενου δοσοληπτικού λογαριασμού (η δήλωση και η απόδοση γίνεται εντός του πρώτου μήνα του επόμενου φορολογικού έτους). Για συναλλαγές με το Δημόσιο, το Τέλος Συναλλαγής καταβάλλεται ηλεκτρονικά πριν την κατάρτιση ή έκδοση της οικείας πράξης.