ΟΠΕΚΑ: Έρχονται αλλαγές στα επιδόματα από 1η Ιανουαρίου - Ποιοι χάνουν και ποιοι κερδίζουν
Σημαντικές αλλαγές έρχονται το επόμενο διάστημα στα επιδόματα που χορηγεί ο ΟΠΕΚΑ. Παράλληλα αναμένεται και επιπλέον αύξηση πλην αυτής για Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα, επιδόματα παιδιού και τέκνων, για τα οποία ήδη ανακοινώθηκε αύξηση από 17,7% έως 75%, ενώ ταυτόχρονα με τη θέσπιση περιουσιακών κριτηρίων για τη χορήγησή τους.
Οι αλλαγές αυτές στα επιδόματα θα φέρουν αυξήσεις από 1/1/2025 σε 1.200.000 δικαιούχους, ενώ θα υπάρξει ένα 20% το οποίο θα δει τα επιδόματα που λαμβάνει να μειώνονται ή ακόμα και να κόβονται καθώς τα επιπλέον περιουσιακά κριτήρια που προωθεί η κυβέρνηση θα λειτουργήσουν ως «κόφτης» καθώς εκτός από τα δηλωθέντα εισοδήματα θα ελέγχονται οι καταθέσεις, τα ακίνητα και τα όποια πιθανά εισοδήματα από τρίτες πηγές.
Οι αλλαγές στο υφιστάμενο σύστημα θεωρήθηκαν δεδομένες καθώς όλα τα διαθέσιμα στοιχεία έδειξαν πως περιπτώσεις εκτεταμένης απόκρυψης εισοδημάτων «πετούν εκτός στόχου» τις κοινωνικές δαπάνες στη χώρα μας.
Παράλληλα με τις αλλαγές που έρχονται θα δημιουργηθεί και ενιαίο μητρώο επιδομάτων προκειμένου να γνωρίζει το δημόσιο ποιος και τι επίδομα λαμβάνει.
Σε αυτό το πλαίσιο, τα συναρμόδια υπουργεία προωθούν αυξήσεις στα επιδόματα που καταβάλλει ο ΟΠΕΚΑ, αλλά και την εισαγωγή εκτός από εισοδηματικών, και περιουσιακών κριτηρίων, εξαιρώντας μάλιστα ένα μέρος του εισοδήματος από μισθωτή απασχόληση από τα κριτήρια ένταξης στους δικαιούχους. Βάσει του σχεδιασμού αυτού, περίπου 8 στους 10 δικαιούχους, ήτοι κοντά στις 800.000 άτομα, δεν θα δουν καμία αλλαγή ή θα δουν αύξηση στο επίδομα που λαμβάνουν.
Η αρχιτεκτονική πάνω στην οποία στηρίζονται οι αλλαγές είναι αυτή που ισχύει για το ΕΕΕ. Στόχος, δε, είναι αφενός η αύξηση των ποσών που λαμβάνουν οι δικαιούχοι, ώστε τα επιδόματα να λειτουργούν αποτελεσματικά, αφετέρου, η ενιαία αντιμετώπιση μεταξύ των επιδομάτων, με όρους και προϋποθέσεις που δεν θα λειτουργούν αποτρεπτικά για την εργασία και δεν θα αφήνουν περιθώρια για απόκρυψη της οικονομικής κατάστασης του κάθε δικαιούχου.
Οι αλλαγές
Ειδικότερα, οι αλλαγές που προωθούνται στα επιδόματα είναι:
Αυξάνεται το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα (ΕΕΕ) από 216 ευρώ και 54 ευρώ, σε 250 ευρώ και 75 ευρώ για κάθε παιδί. Αναλόγως αυξάνονται και τα εισοδηματικά όρια, αλλά με στοχευμένα κριτήρια ακίνητης, κινητής περιουσίας και καταθέσεων.
Αυξάνεται το επίδομα στέγασης από τα 70 ευρώ, σε 125 ευρώ και 75 ευρώ, αναλόγως της εισοδηματικής κλίμακας, πλέον αύξησης 30% για κάθε τέκνο, αλλά με στοχευμένα κριτήρια ακίνητης περιουσίας και καταθέσεων, ενώ εισάγεται και κριτήριο κινητής περιουσίας.
Ενοποιείται η δεύτερη και τρίτη εισοδηματική κλίμακα του επιδόματος παιδιού σε μία, και έτσι αυξάνεται το επίδομα παιδιού της τρίτης εισοδηματικής κλίμακας από τα 28 ευρώ ανά τέκνο σε 45 ανά τέκνο και 90 ευρώ για το τρίτο παιδί και τα επόμενα.
Αυξάνεται και η πρώτη κλίμακα όσο είναι και η νέα κλίμακα του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, ήτοι σε 75 ευρώ, και περεταίρω σε 150 ευρώ για το τρίτο παιδί και τα επόμενα. Επιπλέον, εισάγονται περιουσιακά κριτήρια κινητής και ακίνητης περιουσίας που σήμερα δεν υπάρχουν, τα οποία σύμφωνα με πληροφορίες, θα είναι διευρυμένα σε σχέση με τα άλλα επιδόματα.
Μία από τις ιδιαίτερες παρεμβάσεις, προκειμένου τα επιδόματα να μη λειτουργούν ως «παγίδες φτώχειας» εγκλωβίζοντας τους δικαιούχους σε μια λογική να μην εργαστούν, προκειμένου να μην τα χάσουν, είναι να μην προσμετράται στα εισοδηματικά όρια το 30% του εισοδήματος από μισθωτή εργασία, για τη λήψη του ΕΕΕ, και το 20% για τη λήψη των άλλων δύο επιδομάτων (παιδιού και στέγασης).
Τα 18 επιδόματα που αυξάνονται
Αύξηση, μαζί με τον νέο κατώτατο μισθό που θα ανακοινωθεί στα τέλη Μαρτίου 2025, θα πάρουν και 18 διαφορετικά επιδόματα, τα οποία έχουν ως βάση υπολογισμού τον εκάστοτε κατώτατο μισθό και το εκάστοτε βασικό ημερομίσθιο. Το πρώτο που θα αυξηθεί είναι το επίδομα ανεργίας που θα συμπαρασύρει και άλλα επιδόματα. Τα 18 επιδόματα που αυξάνονται βάσει κατώτατου είναι τα εξής:
- Ανεργίας (55% του βασικού ημερομισθίου ή 61,4% του νέου κατώτατου μισθού των 867 ευρώ ή 532,3 ευρώ).
- Γάμου (+10% του κατώτατου μισθού, που φτάνει στα 953,7 ευρώ).
- Τριετιών (+10%, +20%, +30% στον βασικό μισθό – 953, 1.049,7, 1.154 ευρώ τα νέα ποσά αποδοχών).
- Εργασίας (50% του επιδόματος ανεργίας μέχρι τη λήξη ή 433,5 ευρώ).
- Οικοδόμων (70% του 37πλάσιου του νέου βασικού ημερομισθίου των 38,7 ευρώ ή 1.003 ευρώ).
- Δασεργατών-ρητινοσυλλεκτών, αγγειοπλαστών, εργαζομένων ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης (70% του 35πλάσιου του βασικού ημερομισθίου ή 948 ευρώ).
- Σμυριδεργατών (70% του 50πλάσιου του βασικού ημερομισθίου ή 1.354 ευρώ).
- Καλλιτεχνών, ηθοποιών θεάτρου, εργαζομένων στον τουρισμό (70% του 25πλάσιου του βασικού ημερομισθίου ή 677,25 ευρώ).
- Ειδικό εφάπαξ επίδομα στη θέση των καταργηθέντων επιδομάτων τρίμηνης εγγραφής, λήξης ανεργίας, επίσχεσης εργασίας (37,5 ημερήσια επιδόματα ανεργίας).
- Μητρότητας (ίσο με τον μισθό των 867 ευρώ για εννέα μήνες ή 7.803 ευρώ).
- Αφερεγγυότητας εργοδότη (ένας έως τρεις κατώτατοι μισθοί).
- Γονικής άδειας (κατώτατος μισθός για δύο μήνες).
- Φοιτητικό επίδομα εξετάσεων (30 ημερομίσθια για προπτυχιακούς, 10 για μεταπτυχιακούς).
- Μαθητευόμενων στις Σχολές ΔΥΠΑ (75% του βασικού ημερομισθίου ανά ημέρα).
- Μαθητείας ΕΠΑΣ-ΔΥΠΑ (50% του βασικού ημερομισθίου ανά ημέρα).
- Άσκησης φοιτητών ΤΕΙ και ΙΕΚ ΔΥΠΑ (80% του βασικού ημερομισθίου ανά ημέρα).
- Επιδότηση εργοδοτών για άσκηση φοιτητών ΤΕΙ (50% του βασικού ημερομισθίου ανά ημέρα).
- Επίδομα πρακτικής άσκησης τουριστικών σχολών (60% του βασικού ημερομισθίου ανά ημέρα).