«Μάχη χαρακωμάτων» για το φιλοδώρημα: Γιατί αντιδρούν οι εργαζόμενοι και πώς απαντά η κυβέρνηση
Αντιδράσεις και ερωτήματα ήρθαν στην επιφάνεια μετά τις αποφάσεις του οικονομικού επιτελείου να βάλει στο στόχαστρο το φιλοδώρημα -και ειδικότερα τον τρόπο της φορολόγησής του- που λαμβάνουν χιλιάδες εργαζόμενοι στους χώρους της εστίασης και σε επιχειρήσεις.
Μέσα στο 2023 τα εισοδήματα από τα φιλοδωρήματα των εργαζομένων έφταναν τα 400 εκατ. ευρώ και η κυβέρνηση, ειδικότερα το υπουργείο Οικονομικών, απαντά πως αυτό το ποσό δεν μπορεί να κινείται στη μαύρη αγορά. Αντίστοιχα, σύμφωνα με τον Άρειο Πάγο, αυτό το ποσό δεν είναι διόλου αμελητέο και θα έπρεπε να θεωρείται μέρος του μισθού. Ωστόσο, όπως ανακοίνωσε η ηγεσία του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, τα φιλοδωρήματα θεωρούνται επιβράβευση του εργαζόμενου, και για αυτόν τον λόγο δεν πρέπει να φορολογούνται έως τα 300 ευρώ μηνιαίως. Πάνω από αυτό το ποσό, το επιπλέον εισόδημα θα υπόκειται σε φορολόγηση (θα προστίθεται στην κλίμακα του φόρου εισοδήματος).
Αντιδράσεις των εργαζομένων για τη φορολόγηση του φιλοδωρήματος
«Μόλις ακούσαμε αυτό το πράγμα, είπαμε “έλεος”», είπε στην κάμερα του OPEN ιδιοκτήτης ψητοπωλείου μετά τις χθεσινές (15 Οκτωβρίου) ανακοινώσεις για το φιλοδώρημα. Αντίστοιχα, ένας εργαζόμενος στην εστίαση αναφέρει πως «πρέπει ο πελάτης να δώσει φιλοδώρημα ό,τι ποσό θέλει και να το πάρει ο εργαζόμενος, όχι το κράτος». Από την πλευρά της, μία καταναλώτρια χαρακτηρίζει άδικο το μέτρο για τη φορολόγηση του φιλοδωρήματος.
«Πυρά» από την αντιπολίτευση στη φορολόγηση τους φιλοδωρήματος
Την ίδια ώρα, αντιδράσεις προκλήθηκαν και από την αντιπολίτευση, με τον γ.γ του ΚΚΕ Δημήτρη Κουτσούμπα να επιτίθεται στην κυβέρνηση λέγοντας πως «έρχεται να τσακίσει τον λαό με δισεκατομμύρια νέους φόρους. Αντίστοιχα, η Έφη Αχτσιόγλου από τη Νέα Αριστερά αναφέρει πως «το φιλοδώρημα είναι ένα σημαντικό τμήμα του εισοδήματος αυτών των νέων χαμηλόμισθων και σκληρά εργαζομένων».
Χατζηδάκης για φιλοδώρημα: Θέλουμε να προστατεύσουμε τους εργαζόμενους
«Θεσπίζεται αφορολόγητο μέχρι τα 300 ευρώ που έρχονται μέσω των POS», ανέφερε ο υπουργός Κωστής Χατζηδάκης κατά την παρουσίαση του νέου φορολογικού νομοσχεδίου αναφορικά με το φιλοδώρημα. «Μέχρι πρότινος ένα πολύ μικρό ποσό δηλώνονταν στην ΑΑΔΕ. Θέλουμε να βοηθήσουμε όλους τους εργαζόμενους. Θα υπάρχει και ρύθμιση ώστε ακόμη και ένας εργοδότης μειώσει τον μισθό του εργαζόμενου θα υπάρχει ένας τρόπος που θα λειτουργεί ως αντίδοτο», συμπλήρωσε.
Επιπλέον, θα υπάρξουν δικλείδες έτσι ώστε ο εργοδότης να μην μειώνει τον μισθό του εργαζόμενου αντικαθιστώντας τον με τα φιλοδωρήματα, πρακτικά που συναντάται συχνά στην εστίαση.
«Θέλουμε να προστατεύσουμε τους εργαζόμενους. Θεωρούμε ότι είναι απολύτως απαραίτητο. Θέλουμε να είμαστε δίκαιοι απέναντι σε όλους. Δεν θέλουμε κάποιος εργοδότης να εμφανίσει το μισθό ως φιλοδώρημα», ανέφερε ο Κωστής Χατζηδάκης.
Οι αλλαγές στο φιλοδώρημα των εργαζομένων
Οι αλλαγές που θα συμπεριληφθούν στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών περιλαμβάνουν:
- Φιλοδωρήματα μέσω POS έως 300 ευρώ μηνιαίως απαλλάσσονται από φόρο εισοδήματος και ασφαλιστικές εισφορές. Για ποσά άνω των 300 ευρώ, το επιπλέον ποσό θα προστίθεται στο εισόδημα του εργαζομένου και θα φορολογείται κανονικά.
- Τα φιλοδωρήματα απαλλάσσονται πλήρως από ασφαλιστικές εισφορές ανεξαρτήτως ποσού. Όπως εξήγησε ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης, αυτό οφείλεται στο ότι οι εισφορές καλύπτονται κυρίως από τους εργοδότες, ενώ τα φιλοδωρήματα δίνονται από τους πελάτες.
- Το όριο των 300 ευρώ τέθηκε λαμβάνοντας υπόψη τους εργαζόμενους μερικής απασχόλησης με χαμηλούς μισθούς, με στόχο να υπάρχει ισότητα μεταξύ των εργαζομένων.
Μέτρα προστασίας για τους εργαζόμενους
Η νέα ρύθμιση περιλαμβάνει μέτρα προστασίας για τους εργαζόμενους, όπως:
- Τα αφορολόγητα φιλοδωρήματα δεν μπορούν να ξεπερνούν το 30% του κανονικού μισθού, για να αποφεύγονται καταχρηστικές πρακτικές. Για παράδειγμα, αν ένας εργαζόμενος έχει μισθό 900 ευρώ και λαμβάνει 300 ευρώ ως φιλοδώρημα, αυτό αντιστοιχεί στο 33%, κάτι που θα προκαλεί ελέγχους.
- Οι εργοδότες δεν επιτρέπεται να αντικαθιστούν μέρος του μισθού με αφορολόγητα φιλοδωρήματα. Αν διαπιστωθεί τέτοια πρακτική, θα επιβάλλεται πρόστιμο 22% στη διαφορά. Για παράδειγμα, αν ένας εργαζόμενος με μισθό 1.400 ευρώ δει τον μισθό του να μειώνεται στα 1.100 ευρώ και λαμβάνει 300 ευρώ ως πρόσθετη παροχή, θα επιβληθεί πρόστιμο.
Αυτή η ρύθμιση αφορά κυρίως επιχειρήσεις στους τομείς της εστίασης και των κομμωτηρίων, όπου τα φιλοδωρήματα δίνονται προαιρετικά από τους πελάτες και δεν περιλαμβάνονται στις κανονικές αποδοχές. Σε άλλες επιχειρήσεις όπως τα καζίνο η διαχείριση των φιλοδωρημάτων προβλέπεται στις συλλογικές συμβάσεις.
Σημειώνεται ότι το αφορολόγητο για τα φιλοδωρήματα θα βρίσκεται σε ισχύ από 1η Νοεμβρίου ενώ θα υπάρχει και απαλλαγή από ασφαλιστικές εισφορές.