Ελαιόλαδο: Πώς διαμορφώνεται η τιμή του - Πόσο πωλείται στο ράφι
Τις τελευταίες ημέρες παρακολουθούμε μία πρωτοφανώς απότομη πτώση των τιμών του ελαιολάδου. Αν και πρωτοφανής, η κατάρρευση των τιμών δεν είναι ανεξήγητη. Οι ακραίες κλιματικές συνθήκες (ξηρασίες και καύσωνες) που έπληξαν τα δύο προηγούμενα χρόνια την Ισπανία, τη μεγαλύτερη ελαιοπαραγωγό χώρα παγκοσμίως, είχαν σαν αποτέλεσμα να λείψουν από την παγκόσμια προσφορά περί το 1,5 εκατ. τόνους.
Αυτό οδήγησε σε εκρηκτική άνοδο των τιμών αλλά και σε μία πτώση της κατανάλωσης κατά 30-40%. Με τη νέα εμπορική περίοδο 2024/25, η Ισπανία οδηγεί την παγκόσμια παραγωγή στα παλιά ιστορικά φυσιολογικά επίπεδα, με αποτέλεσμα και την αναπροσαρμογή των τιμών που βλέπουμε τις τελευταίες ημέρες.
Οι τωρινές εξελίξεις είχαν αναφερθεί από την 4Ε -Επιστημονική Εταιρεία Εγκυκλοπαιδιστών Ελαιοκομίας- από τις 28 Μαΐου με σχετικό δελτίο Τύπου, στο οποίο είχαν προβλεφθεί η ισπανική παραγωγή στους 1,4 εκατ. τόνους, η παγκόσμια στους 3,2 εκατ. τόνους και η πτώση των τιμών στα 5,0-5,5 €/κιλό. Στο μόνο που έπεσαν έξω εκείνες οι προβλέψεις ήταν ο παράγων χρόνος, καθώς είχαν τοποθετηθεί για τον Ιανουάριο 2025, ήρθαν όμως δύο μήνες νωρίτερα. Επίσης είχε διατυπωθεί η συμβουλή προς τους παραγωγούς «πούλα και μετάνιωνε» σε μια εποχή που οι τιμές βρισκόντουσαν στα επίπεδα των 8,0-9,0 €/κιλό με σταθερό αγοραστικό ενδιαφέρον.
Με κάθε επιφύλαξη, γιατί κάθε ώρα οι τιμές αναπροσαρμόζονται, διαπιστώνουμε για τις συνήθεις ποιότητες των έξτρα τιμές περί τα 5,0-5,40€/κιλό σε όλα τα εμπορικά κέντρα (Ισπανία, Πορτογαλία, Ελλάδα), η Τυνησία μεταξύ 4,80-5,20 €/κιλό, η Τουρκία 4,25 €/κιλό τα β' έξτρα και η Ιταλία, ξεκινώντας από το 9,20, ήδη βρίσκεται στο 7,8 €/κιλό, με άγνωστο πάντα το αύριο, αναμένοντας τις αγορές να βρουν το νέο επίπεδο ισορροπίας μεταξύ ελαιοπαραγωγού, βιομηχανίας και καταναλωτή.
Νέα λίστα τιμών
Τις επόμενες μέρες αναμένεται να ανακοινωθεί νέα λίστα με μειωμένες τιμές σε βασικά είδη κατανάλωσης, όπως ανέφερε στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 και 105,8, ο γενικός γραμματέας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή, Σωτήρης Αναγνωστόπουλος, ενώ πρόσθεσε ότι αν και ο στόχος είναι για μειώσεις τιμών σε περίπου 600 προϊόντα μέχρι το τέλος του μήνα, ωστόσο η εκτίμηση που υπάρχει, μέχρι σήμερα, είναι ότι θα ξεπεραστεί.
Ο κ. Αναγνωστόπουλος, είπε ακόμη: «Θα δείτε ότι στους κωδικούς, κάποιοι από αυτούς είναι κωδικοί ελαιολάδου, που σημαίνει ότι πραγματικά έχει αρχίσει και εμφανίζεται και στα ράφια η μείωση και σταδιακά θα είναι όλο και πιο έντονη αυτή η εικόνα, δεδομένου ότι η φετινή σοδειά έχει ξεκινήσει αλλά η τυποποίηση του ελαιόλαδου θα έρθει -σταδιακά- τους επόμενους μήνες. Αυτό είναι κάτι που συμβαίνει όχι μόνο στη χώρα μας, αλλά και στο εξωτερικό. Σιγά-σιγά οι τιμές του ελαιολάδου έχουν αρχίσει και αποκλιμακώνονται. Περιμένουμε μία ακόμα μεγαλύτερη αποκλιμάκωση (…). Φέτος πάμε καλύτερα. Άρα, αυτό που θα υπάρχει θα έχει αντανάκλαση και στις τιμές».
Η τιμή στο ράφι
Όσον αφορά τώρα τα σούπερ μάρκετ, συνέχισε ο ίδιος: «Σε ό,τι αφορά στην αναγραφή της ποσότητας σε μια συσκευασία αυτή είναι υποχρεωτική. Δεν υπάρχει καμία περίπτωση να κυκλοφορεί προϊόν, ειδικά τρόφιμο, αλλά και οποιοδήποτε άλλο προϊόν, το οποίο να μην αναγράφει το καθαρό βάρος. Αυτό είναι μια παράβαση η οποία είναι πολύ σημαντική. Δεν θα το δείτε στη βιομηχανία αυτό. Σε τυποποιημένα προϊόντα δεν υπάρχει καμία περίπτωση κάποιος τυποποιητής να διακινδυνεύσει να μην αναφέρεται το καθαρό βάρος ή ο καθαρός όγκος του προϊόντος.
Σε ό,τι αφορά στη μείωση των ποσοτήτων, να πω ότι οι μειώσεις τιμών που έχουν ανακοινωθεί αφορούν τα ίδια προϊόντα και όχι προϊόντα μειωμένης ποσότητας. Θέλω να είμαι πολύ ξεκάθαρος σε αυτό. Μιλάμε για τα ίδια προϊόντα του παρελθόντος με ακριβώς την ίδια ποσότητα. Άρα, δεν μιλάμε για πλασματικές μειώσεις αλλά για πραγματικές μειώσεις τιμών. Τώρα, σε ό,τι αφορά στο εάν είναι παράνομη ή νόμιμη πρακτική το να μειώνει κανείς την ποσότητα σε ένα προϊόν σε σχέση με αυτό που είχε στο παρελθόν, αυτή δεν είναι μια παράνομη πρακτική. Στο μέτρο όμως που ανακοινώνεται η μείωση αυτής της ποσότητας και για να μπορέσει με ευκολία ο καταναλωτής να κάνει τη σύγκριση, αυτό που έχει αλλάξει τα τελευταία δύο χρόνια -και ενδεχομένως πολλοί από τους καταναλωτές να το έχουν εντοπίσει στα σούπερ μάρκετ- είναι ότι έχει γίνει πολύ ευκρινής η τιμή μονάδος είτε ανά κιλό, είτε ανά λίτρο, είτε ανά τεμάχιο, είτε ανά πλύση, ανάλογα με το είδος του προϊόντος, προκειμένου οι καταναλωτές να μη βασίζονται στην τιμή συσκευασίας, ούτε να παραπλανούνται με οποιονδήποτε τρόπο από τη συσκευασία, αλλά να παρακολουθούν την τιμή μονάδος».