Συντάξεις: Πώς θα αποφεύγεται η μείωση από την Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων - Παραδείγματα

Ανοιχτό για την κυβέρνηση -παρά τη νέα ρύθμιση για την Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ)- παραμένει το θέμα της ποσοστιαίας φορολογικής ελάφρυνσης των συντάξεων, σημειώνουν τα «Παραπολιτικά», με περαιτέρω μείωση των συντελεστών κράτησης της εισφοράς, η οποία θα εξαρτηθεί από την πορεία των εσόδων στο ασφαλιστικό σύστημα, αλλά και από το ποσό που έχει συγκεντρώσει ο «κουμπαράς» για την αλληλεγγύη των γενεών.

Σήμερα, στον ειδικό λογαριασμό της ΕΑΣ βρίσκεται ένα «μαξιλάρι» 18 δισ. ευρώ για τις επόμενες γενιές συνταξιούχων και οι εκτιμήσεις είναι ότι, εφόσον αυξάνονται τα ποσά των συντάξεων και των συνταξιούχων, υπάρχει περιθώριο μείωσης των συντελεστών κράτησης στο μέλλον.

Η ρύθμιση του υπουργείου Εργασίας, που βρίσκεται στον υπό διαβούλευση φορολογικό νόμο, δίνει μια ανάσα σε 500.000 συνταξιούχους που έχουν κρατήσεις από συντάξεις 1.400 ευρώ και πάνω, αλλά θα λάβουν την αύξηση ή μέρος αυτής εφόσον τιμαριθμοποιούνται τα κλιμάκια. Σήμερα, η εισφορά αλληλεγγύης υπολογίζεται από το πρώτο ευρώ για συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ και έχει κλιμακωτή επιβάρυνση από 3% έως και 14%. Το θέμα που έχει ανακύψει με την ΕΑΣ έγκειται στο γεγονός ότι από τότε που ξεπάγωσαν οι αυξήσεις στις συντάξεις αρκετοί απόμαχοι της εργασίας όχι μόνο χάνουν την προβλεπόμενη ετήσια αύξηση, αλλά βλέπουν και «ψαλίδι» στην αρχική σύνταξή τους. Κι αυτό γιατί με την αύξηση στη σύνταξη αλλάζουν κλίμακα, περνούν το «κατώφλι» της ΕΑΣ και τους επιβάλλεται η κράτηση.

Για παράδειγμα, συνταξιούχος με 1.395 ευρώ μικτά δεν έχει εισφορά. Το 2024 με την αύξηση πήρε 1.436 ευρώ μικτά, αλλά λόγω της κράτησης της ΕΑΣ, αντί για αύξηση 41 ευρώ, είχε μείωση 2 ευρώ. Με στόχο την αποφυγή του συγκεκριμένου φαινομένου, το υπουργείο Εργασίας δρομολογεί την αυτόματη αναπροσαρμογή της κλίμακας της ΕΑΣ, ώστε ο συνταξιούχος αφενός να μη βλέπει περικοπή της αρχικής σύνταξης λόγω της εισφοράς, αφετέρου να μη «σβήνεται» η ετήσια αύξηση στη σύνταξη λόγω της ΕΑΣ. Μετά τις αυξήσεις στις συντάξεις, που αναμένεται να κινηθούν στο επίπεδο του 2,5% και θα δοθούν με τις συντάξεις του Ιανουαρίου, που θα καταβληθούν στο τέλος Δεκεμβρίου, θα διορθώνονται αυτόματα οι στρεβλώσεις.

Ποιοι συνταξιούχοι επωφελούνται

Στο Αρθρο 14 του φορολογικού νομοσχεδίου προβλέπεται ότι όσο θα αυξάνεται η σύνταξη κατ’ έτος, αντίστοιχα θα αυξάνεται και το κατώφλι κάθε κλιμακίου της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων, προκειμένου να μην έχει κανείς μείωση και να επωφελούνται πλήρως της αύξησης. Δηλαδή, η αύξηση των εισοδηματικών ορίων της ΕΑΣ θα ακολουθεί το ποσοστό της αύξησης των συντάξεων. Ετσι, όλοι οι συνταξιούχοι θα πάρουν ολόκληρη την αύξηση του 2025 (2,5%) και κανείς δεν θα αλλάξει κλιμάκιο ΕΑΣ, ώστε να έχει υψηλότερη κράτηση. Για παράδειγμα, συνταξιούχος που λαμβάνει 1.690 ευρώ μετά την αύξηση 2,5% το 2025 θα δει τη σύνταξή του να αυξάνεται στα 1.732,25 ευρώ. Ομως, με την κράτηση ΕΑΣ της δεύτερης κλίμακας 6% (που ισχύει για συντάξεις από 1.700 έως 2.000 ευρώ) όχι μόνο η αύξησή του μηδενίζεται, αλλά το ποσό που θα λάβει (1626,7 ευρώ) είναι χαμηλότερο από το προηγούμενο. Με τη νέα ρύθμιση, το κατώφλι του δεύτερου κλιμακίου θα αυξηθεί στα 1.732,25 ευρώ, οπότε και θα λάβει ολόκληρη την αύξηση.

Ετσι, οι συνταξιούχοι που είναι στο μεταίχμιο και κοντά στα εισοδηματικά όρια για αλλαγή κλιμακίου δεν θα αλλάξουν ποτέ κλιμάκιο και δεν θα έχουν ποτέ αυξημένο ποσοστό εισφοράς. Αντίστοιχα, συνταξιούχος που παίρνει 1.430 ευρώ σήμερα και με την αύξηση 2,5% θα παίρνει 1.465 ευρώ θα έχει ΕΑΣ 30 ευρώ και η σύνταξή του δεν θα πέσει κάτω από τα 1.435 ευρώ. Αν δεν τιμαριθμοποιείτο η κλίμακα, θα πλήρωνε 3% για την ΕΑΣ και η σύνταξή του θα κατέβαινε στα 1.421 ευρώ. Οι κλίμακες της ΕΑΣ θα αυξάνονται κατ’ έτος με το ίδιο ποσοστό αύξησης των συντάξεων και έτσι κανένας συνταξιούχος που ανεβαίνει σε υψηλότερη κλίμακα κρατήσεων, επειδή αυξάνεται η σύνταξή του, δεν θα πληρώνει μεγαλύτερη ΕΑΣ σε σχέση με το ποσό που έδινε πριν πάρει αύξηση. Τιμαριθμοποίηση θα γίνει και στις τρεις ειδικές κλίμακες κρατήσεων της ΕΑΣ, με 6%, 8% και 10% για συνταξιούχους κάτω των 60 ετών με συντάξεις άνω των 1.700 ευρώ. Ετσι, η πρώτη κλίμακα θα έχει κράτηση 6% για συντάξεις από 1.742,5 ευρώ και άνω (αντί 1.700 ευρώ), η δεύτερη 8% από τα 2.357,5 ευρώ και άνω (αντί 2.000 ευρώ) και η τρίτη 10% από τα 2.972,5 ευρώ και άνω (αντί 2.900 ευρώ).