Το Δημόσιο χάνει 11,2 δισ. ετησίως από φοροδιαφυγή επαγγελματιών
Αποκαλυπτικά στοιχεία για τη φοροδιαφυγή ανά κλάδο στην Ελλάδα από καθηγητές αμερικανικών πανεπιστημίων
Ποσό 11,2 δισ. ευρώ , δηλαδή περίπου ίσο με το πακέτο μέτρων που διαπραγματεύεται η κυβέρνηση με την τρόικα θα μπορούσε να εξασφαλίσει το ελληνικό δημόσιο ετησίως, εάν μπορούσε να φορολογήσει τα πραγματικά εισοδήματα ελεύθερων επαγγελματιών.
Σύμφωνα με τη μελέτη «Φοροδιαφυγή ανά επαγγελματικό κλάδο: Στοιχεία από τη χορήγηση πιστώσεων στην Ελλάδα» που εκπόνησαν τρεις ερευνητές ξένων πανεπιστημίων, το 2009, οι ελεύθεροι επαγγελματίες στην Ελλάδα απέκρυψαν συνολικά εισοδήματα 28 δισ. ευρώ. Εφόσον οι επαγγελματίες αυτοί είχαν φορολογηθεί επί του πραγματικού τους εισοδήματος με τον ανώτερο συντελεστή 40%, το Δημόσιο θα είχε λαμβάνειν συνολικά 11,2 δισ. ευρώ.
Η μελέτη εκπονήθηκε από ομάδα ερευνητών με επικεφαλής την κα Μαργαρίτα Τσούτσουρα επίκουρο καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο και τον κ. Νικόλαο Αρταβάνη υποψήφιο διδάκτορας του Πανεπιστημίου Virginia Tech.
Οι ερευνητές έλαβαν στοιχεία από μεγάλη τράπεζα της αγοράς στοιχεία που αφορούν στις χορηγήσεις και τα δάνεια που δόθηκαν προς τους ελεύθερους επαγγελματίες. Οι χορηγήσεις αφορούσαν όλες τις κατηγορίες δανείων, όπως στεγαστικά, πιστωτικές κάρτες, καταναλωτικά κλπ. Αμέσως μετά, υπολογίστηκε η ετήσια δαπάνη των ελεύθερων επαγγελματιών για την εξυπηρέτηση των δανείων.
Το αποτέλεσμα μπορεί να χαρακτηριστεί τουλάχιστον εντυπωσιακό. Κάθε χρόνο οι ελεύθεροι επαγγελματίες με δάνειο δίδουν για την εξυπηρέτησή του το 82% του εισοδήματος που δηλώνουν.
Σε συγκεκριμένους κλάδους μάλιστα, όπως γιατροί, μηχανικοί, εκπαιδευτικοί, εντοπίστηκε ότι κάθε χρόνο δαπανάται μέχρι και το 155% του δηλωθέντος εισοδήματος για την εξυπηρέτηση των δανείων!
Οι πρωταθλητές της φοροδιαφυγής
Σύμφωνα με τους ερευνητές, το μέσο εισόδημα που έκρυψαν το 2009 οι γιατροί έφθασε στα 29.343 ευρώ. Ακολουθούν οι μηχανικοί με απόκρυψη εισοδήματος 28.925 ευρώ, οι εκπαιδευτικοί. Ιδιαίτερα υψηλά είναι τα ποσά στους κλάδους λογιστών, οικονομολόγων (24.573 ευρώ) και στους δικηγόρους (24.032 ευρώ).
Με βάση τις εκτιμήσεις, το πραγματικό εισόδημα ενός ελεύθερου επαγγελματία στην Ελλάδα είναι 1,92 φορές υψηλότερο από το δηλωθέν στην Εφορία.
Οι παράγοντες που ευνοούν τη φοροδιαφυγή
Στη μελέτη υποστηρίζεται ότι επαγγέλματα με μεγάλο όγκο «παραστατικών» εσόδων ή δαπανών τείνουν να έχουν χαμηλότερη φοροδιαφυγή. Επίσης, μεγάλο ρόλο παίζει η αναποτελεσματικότητα των αρχών να εισπράξουν μετά τη διενέργεια ελέγχων.