Αυθαίρετα και ημιυπαίθριοι, κρυφό χαρτί για τον Ενιαίο Φόρο Ακινήτων

Το τελευταίο σχέδιο που επεξεργάζεται το οικονομικό επιτελείο προβλέπει αφορολόγητο 50.000 ευρώ για τα σπίτια, 100.000 ευρώ για κάθε ζευγάρι, φορολογική κλίμακα με 8-10 φορολογικά κλιμάκια με συντελεστές που θα ξεκινούν από 0,1% για το τμήμα της περιουσίας από 50.001 έως 100.000 ευρώ, 0,2% για το τμήμα της περιουσίας από 100.001 έως 200.000 ευρώ, 0,3% για περιουσία από 200.000 έως 400.000 ευρώ. Oι συντελεστές θα φθάνουν το 1,5% έως 2% για ακίνητα άνω των 3 εκατ. ευρώ. Επίσης, ειδική μέριμνα με έκπτωση φόρου για τους ανέργους.

Για τα αγροτεμάχια θα υπάρξει διαχωρισμός των αγροτεμαχίων σε μη αγροτικά και αγροτικά. Για τα μη αγροτικά θα επιβάλλεται φόρος από το πρώτο ευρώ. O φόρος θα υπολογίζεται με ξεχωριστή φορολογική κλίμακα και με συντελεστές που θα ξεκινούν από 0,1%. Για τα αγροτικά θα καθιερωθεί ειδικό αφορολόγητο όριο 20.000 - 30.000 ευρώ. Tο υπόλοιπο τμήμα της περιουσίας θα φορολογείται με βάση κλίμακα.

Όπως δείχνουν τα νούμερα, δύσκολα θα πιαστεί ο στόχος των 3 δισ ευρώ το χρόνο καθώς το αφορολόγητο θα εξαιρέσει πάνω από 2 εκατ. ιδιοκτήτες. Ωστόσο, το κρυφό χαρτί της κυβέρνησης είναι η ένταξη στο νέο σύστημα φορολόγησης και των τακτοποιημένων ημιυπαιθρίων και αυθαιρέτων, γεγονός που αυξάνει τα τετραγωνικά σε πάνω από 1,5 εκατ. σπίτια, επομένως και την αντικειμενική τους αξία, με αποτέλεσμα να πιαστούν στα δίχτυα της εφορίας με το νέο φόρο ακινήτων.

• Μεγάλοι κερδισμένοι (αν μπορεί να το πει κανείς αφού μέχρι το 2010 δεν υπήρχε φόρος «κατοχής» στα ακίνητα και το χαράτσι μέσω της ΔΕΗ ήταν έκτακτος) είναι όσοι ιδιοκτήτες διαθέτουν ένα μικρό ακίνητο, αξίας μέχρι 50 χιλ. ευρώ σε φθηνές περιοχές και κανένα αγροτεμάχιο ή οικόπεδο. Το ίδιο ισχύει και για τα ζευγάρια με ακίνητο αξίας έως 100.000 ευρώ. Για παράδειγμα, διαμέρισμα 60 τ.μ. 10ετίας στο Περιστέρι με ανώτερη τιμή ζώνης 1.300 ευρώ, δηλαδή συνολική αξία 78.000 ευρώ. Το ζευγάρι δε θα πληρώσει ούτε ένα ευρώ ενώ το 2011 και 2012 πλήρωσε ΕΕΤΗΔΕ από 360 ευρώ. Επίσης, νεόδμητη κατοικία 55 τ.μ. στον Κορυδαλλό με αντικειμενική αξία 41.250 ευρώ (750 ευρώ/τ.μ. η κατώτερη τιμή ζώνης) δε θα πληρώσει φόρο ενώ το χαράτσι ήταν 275 ευρώ.

• Στους κερδισμένους και τα ζευγάρια με ακίνητη περιουσία έως 100.000 ευρώ που είναι μοιρασμένη εξίσου. Δε θα πληρώνουν ούτε ένα ευρώ φόρο σε σχέση με το έκτακτο χαράτσι στα ακίνητα. Για παράδειγμα, διαμέρισμα 70 τ.μ. 8 ετών στη Ν. Σμύρνη με αντικειμενική αξίας 85.000 ευρώ. Ένα ζευγάρι απαλλάσσεται από το νέο φόρο κατοχής ενώ τα προηγούμενα δύο χρόνια πλήρωσε χαράτσι 420 ευρώ. Ακόμη, ζευγάρι ιδιοκτητών μοναδικού ακινήτου 90 τ.μ. στην «ακριβή» Κηφισιά, 16ετίας με αντικειμενική αξία 180.000 ευρώ. Ο φόρος που θα πληρώσει θα είναι (πιθανότατα) 160 ευρώ με αφορολόγητο 100.000 και συντελεστή 0,2 για τα επόμενα 80.000 ευρώ. Πέρυσι πλήρωσε χαράτσι μέσω της ΔΕΗ 594 ευρώ.

• Στους κερδισμένους, σε σχέση με τους φόρους για το χαράτσι και τον ΦΑΠ, και οι ιδιοκτήτες ακινήτων μεσαίας αξίας αφού θα πληρώσουν χαμηλότερο φόρο απ' ότι πλήρωναν. Για παράδειγμα ιδιοκτήτης ακινήτου 100 τ.μ., τριών ετών στη Βούλα με αντικειμενική αξία 390.000 ευρώ πλήρωσε χαράτσι 1.500 ευρώ κι επιπλέον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας 380 ευρώ, σύνολο 1.880 ευρώ. Με το νέο φόρο θα καταβάλλει, κάθε χρόνο φυσικά, 820 ευρώ, δηλαδή 1.060 ευρώ λιγότερα.

Υπάρχουν, ωστόσο, και οι μεγάλοι χαμένοι του νέου συστήματος κι αυτοί θα είναι:

• Οσοι ιδιοκτήτες κατέχουν πολλά ακίνητα και συγκεκριμένα σπίτι σε κάποια πόλη, εξοχική κατοικία ή πατρικό στο χωριό, αγροτεμάχια ή οικόπεδα. Πλέον, στην τσιμπίδα της εφορίας θα πιαστούν για όλα αυτά τα ακίνητα κι αν βρίσκονται σε περιοχές υψηλής αξίας εκτός σχεδίου, π.χ. στη Μύκονο ή τη Σαντορίνη, θα κληθούν να πληρώσουν σημαντικά ποσά.

• Οι μεγαλο-ιδιοκτήτες με περιουσίες πάνω από 3 εκατ. ευρώ θα κληθούν να πληρώσουν σημαντικά ποσά, μεγαλύτερα απ' ότι μέχρι σήμερα. Για παράδειγμα, ιδιοκτήτης σπιτιού 500 τ.μ., 10ετίας στη Φιλοθέη με αντικειμενική 3,5 εκατ. ευρώ. Πλήρωσε χαράτσι 9.600 ευρώ κι επιπλέον ΦΑΠ 29.800 ευρώ, σύνολο 39.400 ευρώ. Με τον ενιαίο φόρο και με ανώτατο συντελεστή 2% θα πληρώσει 42.850 ευρώ.

• Μεγάλοι χαμένοι είναι και οι ιδιοκτήτες μη ηλεκτροδοτούμενων ακινήτων που γλίτωσαν το χαράτσι μέσω της ΔΕΗ κάνοντας διακοπή ηλεκτροδότησης. Παλαιά σπίτια στο χωριό, εξοχικά ή ακόμη και... στάνες χωρίς ρεύμα θα πρέπει να μπουν στο «καλάθι» για να φορολογηθούν.

• Επίσης χάνουν οι εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες που έχουν ξενοίκιαστα ακίνητα, δηλαδή είναι απρόσοδα. Για παράδειγμα, εκτιμάται ότι σήμερα υπάρχουν 300.000 σπίτια που δεν έχουν ενοικιαστή. Γενικά, την τελευταία περίοδο το 25% των κατοικιών είναι κενές, το 35% των καταστημάτων και το 65% των γραφείων δεν έχουν ενοικιαστή επί πολλούς μήνες.

• Οι εταιρείες που διαθέτουν ακίνητα. Μένει να διευκρινιστεί πώς θα φορολογηθούν. Επίσης τα ερωτήματα που τίθενται είναι αν θα υπόκεινται στο νέο φόρο οι ΔΕΚΟ, τα ασφαλιστικά ταμεία, η Εκκλησία, οι ---off shore.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Π. ΑΡΑΠΗΣ
ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Ε.Μ.Π. M.Sc.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ Γ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ