DW: Έχει ή δεν έχει νόημα η λιτότητα;
Οι οικονομολόγοι διαφωνούν. Περαιτέρω λιτότητα θα βάθαινε ακόμα περισσότερο την κρίση στην ευρωζώνη, λένε οι μεν, ενώ οι δε πιστεύουν ότι η κρίση χρέους δεν αντιμετωπίζεται με επιπλέον χρέη. Τελικά ποιος έχει δίκιο;
Μετά από πιέσεις των δανειστών οι χώρες του ευρωπαϊκού νότου αναγκάστηκαν να αυξήσουν τη φορολογία και να μειώσουν τους μισθούς. Τώρα οι χώρες αυτές βιώνουν ένα φαύλο κύκλο μαζικής ανεργίας και υψηλού χρέους. Ο οικονομολόγος και ένας εκ των «σοφών» της γερμανικής οικονομίας Πέτερ Μπόφινγκερ είχε μιλήσει σε συνέντευξή του για παραλληλισμούς μεταξύ της δημοκρατίας της Βαϊμάρης στη Γερμανία τη δεκαετία του ΄30 και της Ελλάδας του σήμερα. «Η κατάσταση στην Ελλάδα είναι συνέπεια και της θεραπείας σοκ, που υπέστη η χώρα», τόνιζε ο γερμανός ειδικός.
Ακριβώς αυτή την οικονομική πολιτική αποδοκίμασαν στις τελευταίες εκλογές οι ιταλοί ψηφοφόροι. Κατά την άποψη του Γκούντραμ Βολφ, υποδιευθυντή της δεξαμενής σκέψης Μπρόιγκελ στις Βρυξέλλες, είναι ζήτημα χρόνου μέχρι και στην Ισπανία να συμβεί ένα «πολιτικό ατύχημα», τύπου Ιταλίας: «Στη Γερμανία δεν έχουμε συνειδητοποιήσει πόσο κρίσιμη είναι η κατάσταση στις χώρες της νότιας Ευρώπης», προειδοποιεί ο οικονομολόγος.
Η απουσία προοπτικής συνιστά πρόβλημα για πολλούς σε Ελλάδα, Ισπανία και Πορτογαλία. Ο Γκούντραμ Βολφ πιστεύει ότι η δημοσιονομική προσαρμογή θα πρέπει να συνεχιστεί, αλλά όχι με τόσο γοργούς ρυθμούς όσο στο παρελθόν. Ο οικονομολόγος είναι πεπεισμένος ότι ένα πακέτο ενίσχυσης της ανάπτυξης στις χώρες της κρίσης δεν θα είχε νόημα και τονίζει: «Γιατί ήδη οι χώρες του ευρωπαϊκού νότου είναι αναγκασμένες να καταβάλλουν στις αγορές υψηλότερα επιτόκια. Νέα χρέη θα οδηγούσαν σε αύξηση των επιτοκίων, ενώ την ίδια στιγμή συνιστούν ξεκάθαρα κίνδυνο».
Προτεραιότητα στην εκπαίδευση
Θα πρέπει να δοθεί βάρος στους νέους, συμφωνούν οι γερμανοί οικονομολόγοι
Ο πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκής Οικονομικής Έρευνας Κλέμενς Φίστ θεωρεί ότι πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στους νέους του ευρωπαϊκού νότου: «Είμαι υπέρ του να διατεθούν χρήματα για την καλύτερη εκπαίδευση των νέων».
Οι οικονομολόγοι συμφωνούν ότι η ανεργία μεταξύ των νέων που ξεπερνά σε Ισπανία και Ελλάδα το 50%, είναι ανυπόφορη κατάσταση. Ο Βόλφγκανγκ Φραντς, πρώην επικεφαλής των σοφών της γερμανικής οικονομίας, δηλώνει ότι «η ανεργία είναι πληγή που επηρεάζει την μετέπειτα επαγγελματική πορεία των νέων με τη μορφή των περιορισμένων ευκαιριών και εισοδημάτων».
Ακόμα και αν οι ευρωπαϊκές χώρες δεχθούν να συμβάλλουν σε μια οικονομική ενίσχυση της εκπαίδευσης νέων σε Ελλάδα, Ισπανία και Πορτογαλία θα χρειαστούν χρόνια μέχρι τα πρώτα απτά αποτελέσματα. Ο οικονομολόγος Γκούντραμ Βολφ θεωρεί ότι στο μεσοδιάστημα ο ευρωπαϊκός νότος θα χρειαστεί απευθείας οικονομικές ενισχύσεις: «Το ζήτημα αυτό θα τεθεί κάποια χρονική στιγμή. Μια νομισματική ένωση χρειάζεται διασυνοριακούς μηχανισμούς σταθεροποίησης. Διαφορετικά η ένωση αυτή δεν μπορεί να είναι βιώσιμη».