Die Presse: Ποιος ωφελείται από τον ΤΑΡ

Το πόκερ για το φυσικό αέριο του Αζερμπαϊτζάν διήρκεσε πολλά χρόνια. Η μεταφορά του κατακυρώθηκε τελικά -και επίσημα σήμερα- στην κοινοπραξία Trans-Adria-Pipeline (ΤΑΡ), που είναι ο νικητής της αναμέτρησης. Το ναυάγιο του Nabucco έχει πολιτικές και οικονομικές διαστάσεις, υποστηρίζουν οι αναλυτές. Ο μεγάλος χαμένος της υπόθεσης είναι ο αυστριακός ενεργειακός όμιλος OMV, που συμμετείχε στο έργο κατασκευής του Nabucco τα τελευταία δέκα χρόνια, έχοντας διαθέσει περίπου 50 εκατ. ευρώ.

Και όπως παρατηρεί ο Γκέρχαρντ Χόφερ στην αυστριακή εφημερίδα Die Presse μεγαλύτερη από την οικονομική είναι η ζημία, στην εικόνα της OMV, «καθώς έτσι δεν μπορεί πλέον να πραγματοποιηθεί το όνειρο του ομίλου να παίξει ένα σημαντικό ρόλο στη διεθνή σκηνή».

Πλήγμα για τη γεωπολιτική σημασία της Αυστρίας

Η επιλογή του ΤΑΡ συνιστά επίσης πλήγμα για τη γεωπολιτική σημασία της Αυστρίας, καθώς αρχικά είχε σχεδιαστεί να καταλήγει στην χώρα αυτή, όχι μόνο ο Nabucco, αλλά και ο South Stream, τον οποίο προωθεί η ρωσική Gazprom. Ωστόσο και ο South Stream θα καταλήξει στην Ιταλία. Ο «αντίπαλος» αγωγός, ο TAP θα περνά μέσα από την Ελλάδα και την Αλβανία και θα φτάνει στην Ιταλία. Εκτιμάται ότι αυτή η διαδρομή έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην επιλογή του ΤΑΡ, καθώς η αζέρικη κοινοπραξία Shah Deniz II λαμβάνει υψηλότερες τιμές για το αέριο από τις δύο αυτές χώρες.

Πάντως, η OMV μάλλον δεν αιφνιδιάστηκε από τις εξελίξεις. Την Τετάρτη ο γενικός διευθυντής του ομίλου Γκέρχαρντ Ρόις υποστήριξε ότι σύμφωνα με τους υπολογισμούς του, οι πιθανότητες διασφάλισης του πρότζεκτ ήταν κάτω από το 50%. Ο Ρόις απέφυγε ωστόσο να απαντήσει στο αν ήταν πολιτικοί οι λόγοι για αυτή την απόφαση της Shah Deniz II.

Αλλά και η ΕΕ υποστήριζε τον Nabucco ως «έργο prestige». Υπό την έννοια αυτή η απόφαση των Αζέρων συνιστά πολιτική ήττα για τις Βρυξέλλες. Σύμφωνα με την Presse, «στις Βρυξέλλες οι αρμόδιοι είχαν αρχίσει παρασκηνιακά να αποδέχονται ότι η ΕΕ μπορεί να ζήσει και με τον ΤΑΡ, καθώς ο Nabucco ήταν ήδη παρελθόν για τους Ευρωπαίους». Υπενθυμίζεται ότι στην κοινοπραξία ΤΑΡ συμμετέχουν ο γερμανικός όμιλος Eon Ruhrgas με 15%, η νορβηγική εταιρεία Statoil και η ελβετική EGL με 42,5% εκάστη.

Θα ωφεληθεί η Ελλάδα

Όπως επισημαίνει Γκέρχαρντ Χόφερ, «ο αγωγός ΤΑΡ, που θα διέρχεται και από την Ελλάδα, θα διασφαλίσει στη χώρα, που μαστίζεται από την κρίση, μια σημαντική πηγή ενέργειας και εσόδων». Στο ίδιο μήκος κύματος και ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Ίνσμπρουκ, Γκέρχαρντ Μάνγκοτ, που σε συνέντευξή του προς την Die Presse, υποστηρίζει ότι «η Ελλάδα θα επωφεληθεί από τον ΤΑΡ, γιατί έτσι θα διασφαλίσει σταθερότητα στην προμήθεια αερίου και θα αντλήσει έσοδα ως κόμβος στη μεταφορά του αερίου προς την Ευρώπη». Σύμφωνα με τον αυστριακό καθηγητή, προτιμήθηκε ο αγωγός ΤΑΡ για οικονομικούς λόγους, καθώς «το κόστος της επένδυσης είναι χαμηλότερο και τα εμπλεκόμενα μέρη θα σημειώσουν ταχύτερα μεγαλύτερη κερδοφορία». Η Ιταλία, επισημαίνει ο κ. Μάνγκοτ, είναι «μια αγορά από την οποία μπορούν ακόμη να ζητηθούν υψηλότερες τιμές για το αέριο, ενώ η κοινοπραξία που διαχειρίζεται τον ΤΑΡ θα κερδίσει νέες αγορές, με δεδομένο ότι ο αγωγός θα περνάει από την Αλβανία, το Μαυροβούνιο, τη Βοσνία, την Κροατία και την Ελβετία μέχρι και τη Γερμανία».

Οι περισσότεροι αναλυτές συμφωνούν ότι επικράτησε το πιο οικονομικό, και άμεσα υλοποιήσιμο έργο και ότι οι οικονομικές προσδοκίες επικράτησαν των πολιτικών παρεμβάσεων.