Γιατί δεν πέφτουν οι τιμές στην Ελλάδα

Μια ακόμα πρωτοτυπία καταγράφει η Ελλάδα, εν μέσω οικονομικής κρίσης. Οι τιμές των προϊόντων πέφτουν, αλλά η ακρίβεια παραμένει. Βασικές αιτίες η συρρίκνωση των εισοδημάτων, αλλά και οι συνεχείς φορολογικές παρεμβάσεις.

Το μείζον θέμα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα είναι ότι η εσωτερική υποτίμηση της οικονομίας έφερε τον πληθωρισμό σε πτώση, αλλά η μείωση των τιμών δεν ήταν ίδια με το μαχαίρι που μπήκε σε μισθούς και συντάξεις. Έτσι, ακόμα και αν οι τιμές έχουν υποχωρήσει 2 ή 3% ή και ακόμα παραπάνω, δεν μπορούν να συγκριθούν με την απώλεια μισθού 20-40% (ίσως και παραπάνω σε ορισμένες περιπτώσεις) που έχουν υποστεί οι εργαζόμενοι.

Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής και της Eurostat, η χώρα μας βρίσκεται στη 10η θέση σε ό,τι αφορά τον κατώτατο μισθό με 586 ευρώ, ενώ σε επίπεδο αγοραστικής δύναμης η Ελλάδα βρίσκεται στην 14η θέση.

Σε αυτό το σημείο αποτυπώνεται η στρέβλωση της πραγματικής οικονομίας στην Ελλάδα, μετά από 6 συνεχή έτη ύφεσης. Αν για παράδειγμα ένας εργαζόμενος είχε μηνιαίο εισόδημα 1.200 ευρώ προ κρίσης, τώρα αμείβεται στην καλύτερη των περιπτώσεις με 900 ευρώ, έχοντας υποστεί μείωση 25%. Την ίδια ώρα όμως, θα δει τις τιμές να υποχωρούν έως και 8,9% για τα νωπά κρέατα το Δεκέμβριο του 2013 σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2012, αλλά και πάλι το ταμείο της οικογένειας θα παραμείνει ..ζημιογόνο.

Σε ετήσια βάση το νωπό γάλα ανέβηκε κατά 3,46%, το γιαούρτι 3,39%, τα νωπά λαχανικά κατά 2,94%, η φέτα αυξήθηκε 2,56%, τα σκληρά τυριά ακρίβυναν 2,49%, το νωπό μοσχάρι 1,42% και οι νωπές πατάτες 0,54%.

Σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Ανάπτυξης, οι τιμές έχουν υποχωρήσει στις περισσότερες κατηγορίες, ωστόσο κινούνται σταθερά ανοδικά στο γάλα, το τυρί, τα αυγά, το κρέας κ.α, και αυτό εξαιτίας της ανελαστικής ζήτησης των τροφίμων, της κάμψης της ελληνικής παραγωγής (αγροτικά προϊόντα και κτηνοτροφία) και παράλληλα της αύξησης του συνολικού κόστους (με εξαίρεση το κόστος εργασίας ) αλλά και στην πορεία των διεθνών τιμών.

Φορολογικός πληθωρισμός

Την ώρα που η ελληνική οικονομία επιχειρούσε να συνέλθει από την ελεύθερη πτώση που ξεκίνησε η κρίση, το κράτος αποφάσισε να προχωρήσει σε συνεχείς φορολογικές αυξήσεις, με αποτέλεσμα τα τελευταία χρόνια να καταγράφεται ..φορολογικός πληθωρισμός, που είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση τιμών λόγω πχ ΦΠΑ!

Δεν είναι λίγοι οι άνθρωποι της αγοράς που υποστηρίζουν ότι όπου μπαίνει το κράτος, τιμές και κόστος εκτινάσσονται, αφού είναι ο ..συνέταιρος στα κέρδη.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα, ο αγροτικός τομέας, με τα ημερομίσθια να πέφτουν κατά 5,05%, εντούτοις ανέβηκε το κόστος κεφαλαίου κατά 10,63% και τα ενοίκια της γης κατά 0,49%. Επίσης, αυξήσεις σημειώθηκαν και στους σπόρους, την ενέργεια, τα λιπάσματα (5,17%), αλλά και στα γεωργικά μηχανήματα. Ταυτόχρονα μειωμένη ήταν κατά 21,5% η παραγωγή νωπών φρούτων, κατά 21% του ελαιολάδου, ενώ υποχώρησε κατά 15,3% η παραγωγή αβγών και κατά 35,9% των ελιών. Οι υψηλές τιμές στον κλάδο των τροφίμων αποδίδονται στην υψηλή φορολογία, αλλά και στους υψηλούς συντελεστές του ΦΠΑ.

Την «παρτίδα» πάντως, στον εμπορικό κόσμο, έσωσαν οι επιπλέον δυο περίοδοι εκπτώσεις, που οδηγεί σε μείωση τιμών με τον τζίρο των καταστημάτων να παρουσιάζεται κατά τι αυξημένος σε σχέση με την υπόλοιπη χρονική περίοδο, γεγονός που καταγράφεται και στον δείκτη τιμών καταναλωτή.

Ρεκόρ συντελεστή τροφίμων!

Σύμφωνα με έκθεση του Υπουργείου Ανάπτυξης, ένα επιπλέον στοιχείο το οποίο θα πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι το γεγονός ότι στη χώρα μας καταγράφεται ένας από τους μεγαλύτερους συντελεστές στα τρόφιμα (αυξήθηκε από 9% στο 13%) την ίδια ώρα που σε άλλες χώρες όπως στο Ηνωμένο Βασίλειο και η Μάλτα ο αντίστοιχος συντελεστής είναι μηδενικός, στην Ιταλία και στην Ισπανία είναι στο 4%, στην Ιρλανδία στο 4,8%, στην Κύπρο στο 5%, στη Γαλλία στο 5,5%, στην Ολλανδία, το Βέλγιο και την Πορτογαλία είναι στο 6% και στη Γερμανία στο 7%.

Μεγάλες μειώσεις σημειώνονται επίσης στην κατηγορία των ενοικίων κατοικιών (-9,38%), του οπτικοακουστικού εξοπλισμού και υπολογιστές (-8,65%), της ασφάλισης (-8,56%), στα είδη προσωπικής φροντίδας (-2,47%), στα ξενοδοχεία (-2,06%), τα μη αλκοολούχα ποτά (-3,97%), στην εκπαίδευση (-4,07%), τις οικιακές συσκευές (-3,24%) κ.ο.κ. Σε άλλους κλάδους επίσης που διαπιστώθηκε αύξηση τιμών ήταν στα αλκοολούχα ποτά και τον καπνό με αύξηση 2,97%, τη στέγαση με 0,08% και στην υγεία με 0,75%.

Σε ότι αφορά τα αλκοολούχα ποτά και τον καπνό οι αυξήσεις οφείλονται κυρίως λόγω φορολογίας. Στα τσιγάρα η νέα αύξηση ήρθε ως αντιστάθμισμα από την απόσυρση του 25ευρου στα νοσοκομεία. Στην υγεία οι αυξήσεις ήρθαν λόγω της αύξησης της συμμετοχής των ασφαλισμένων στον ΕΟΠΠΥ και στη στέγαση λόγω της τιμής στο πετρέλαιο θέρμανσης, που παραμένει σε υψηλά επίπεδα.

Κόστος ενέργειας

Το ενεργειακό κόστος δεν αφορά μόνο τις μεγάλες βιομηχανίες και τις χαλυβουργίες που είναι το θέμα των ημερών, αλλά και μικρότερες επιχειρήσεις. Το κόστος στην ενέργεια είχε ως αποτέλεσμα την παραμονή των τιμών σε υψηλά επίπεδα, με αποτέλεσμα να μην λειτουργεί (και σε αυτή την περίπτωση) η εσωτερική υποτίμηση της οικονομίας, με την κυβέρνηση να λαμβάνει και νέα μέτρα για να μειωθούν εκ νέου οι τιμές.
Να θυμίσουμε, ότι οι διαβουλεύσεις για το ενεργειακό κόστος ήταν και πάλι στα χέρια του κράτους είτε μέσω της διαπραγμάτευσης για την τιμή του φυσικού αερίου με τη Gazprom είτε μέσω άλλων παρεμβάσεων, όπως πχ ανακοινώθηκαν προ ημερών από τον ΥΠΕΚΑ.

Καρτέλ

Μείζον θέμα για την Ελλάδα αποτελούν τα καρτέλ τα οποία κρατούν τις τιμές σε υψηλά επίπεδα. Προ ολίγων ετών υπήρξε ακόμα και καμπάνια υπέρ των πολιτών για το φρέσκο γάλα, με τον κόσμο να μην αγοράζει τα συγκεκριμένα προϊόντα όταν η τιμή ήταν πάνω π.χ. από το ένα ευρώ στη συσκευασία ενός λίτρου.
Η ίδια επιχείρηση στήθηκε και σε αγροτικά προϊόντα, με τους αγρότες να επιχειρούν να βγάλουν από τη μέση τους μεσάζοντες, δίνοντας στην αγορά φθηνά προϊόντα, θέλοντας να αποδείξουν ότι με άλλη τιμή ξεκινά ένα προϊόν από το χωράφι και με άλλη καταλήγει στα ράφια.
Σύμφωνα με την κυβέρνηση, το θέμα των καρτέλ επιχειρείται να σπάσει και με τη λίστα του ΟΟΣΑ, καθώς έχει ως στόχο την απελευθέρωση των τιμών σε μια σειρά προϊόντων και υπηρεσιών.