Πόσα και σε ποιους χρωστά η Ελλάδα

Το 2010 η Ελλάδα έγινε ένα διεθνές «πειραματόζωο» υπό τις ευλογίες της Ευρώπης, του ΔΝΤ και των κεντρικών τραπεζών. Ο πανικός που προήλθε από το ξέσπασμα της ευρωπαϊκής κρίσης επεκτάθηκε σαν αστραπή σε όλα τα χρηματιστήρια, τους τραπεζικούς και πολιτικούς κύκλους παγκοσμίως.

Ο λόγος ήταν απλός και ερμηνεύεται με ιδιαίτερη ευκολία: οι περιφερειακές χώρες της Ευρώπης που έλαβαν την ονομασία PIIGS από τα αρχικά τους γράμματα (Πορτογαλία, Ιρλανδία, Ιταλία, Ελλάδα και Ισπανία) χρωστούσαν στις ξένες τράπεζες περί τα 2,5 τρις ευρώ. Τα στοιχεία της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών ήταν αποκαλυπτικά και ικανά να σπείρουν τον πανικό!

Η πανευρωπαϊκή κρίση ξέσπασε λοιπόν, με τους «διοργανωτές» της να γνωρίζουν πολύ καλά ότι μια από τις μεγαλύτερες οικονομίες της, η Ισπανία, χρωστούσε (δημόσιο και ιδιωτικό χρέος) $1,1 τρις σε ιδιωτικές τράπεζες του εξωτερικού, η Ιρλανδία σχεδόν 800 δις, η Πορτογαλία 322 δις και η Ελλάδα κάτι λιγότερο από 300 δις ευρώ.

Τα ίδια στοιχεία έδειχναν ότι γερμανικές, γαλλικές, βρετανικές και αμερικανικές τράπεζες ήταν οι μεγαλύτεροι δανειστές αυτών των τεσσάρων χωρών. Οι τρεις εξ’ αυτών μπήκαν σε μνημόνιο και η Ισπανία κατάφερε να τρέξει ένα δικό της, επώδυνο μεν, αλλά μακριά από αυτά που γνώρισαν οι χώρες Ιρλανδία, Πορτογαλία και Ελλάδα.

Οι γερμανικές τράπεζες είχαν στα χέρια τους χρέος $570 δις μόνο από αυτές τις τέσσερις χώρες, οι γαλλικές άλλα $440 δις, οι βρετανικές $430 δις και οι αμερικανικές περί τα $390 δις, ενώ υπήρχε χρέος $680 δις σε τράπεζες άλλων χωρών.

Το 2010 η Ελλάδα επιλέχθηκε να γίνει ο «πυροκροτητής» της κρίσης. Επίσης, όπως έγινε γνωστό πριν από ελάχιστους μήνες, η λύση που δόθηκε πριν από τέσσερα χρόνια ήταν περισσότερο σχέδιο για την Ευρωζώνη και τις τράπεζες, παρά για την ίδια τη χώρα μας. Αυτό άλλωστε, αποκαλύπτεται από τη συνεδρίαση του ΔΝΤ το 2010, σε επίσημο απόρρητο έγγραφο που διέρρευσε στην εφημερίδα Wall Street Journal και επιβεβαιώθηκε από έναν από τους συμμετέχοντες.

Υπό την απειλή της κατάρρευσης όλου του συστήματος, αποφασίστηκε να καθυστερήσει η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, προκειμένου να δοθεί ο απαραίτητος χρόνος όλες οι παραπάνω τράπεζες να «ξεφορτωθούν» τα ομόλογα που κατείχαν. Στόχος τους ήταν να μην πληρώσουν οι ίδιες αυτό που αναγκάστηκαν να βιώσουν τα ελληνικά ασφαλιστικά ταμεία, οι ομολογιούχοι και το εγχώριο τραπεζικό σύστημα το 2012 με το PSI.

Τι έγινε τότε; Το ελληνικό χρέος μετατράπηκε σε διακρατικό, αφού πλέον οι μεγαλύτεροι πιστωτές της χώρας μας είναι τα κράτη – μέλη της ΕΕ, τα οποία φυσικά είναι πλήρως διασφαλισμένα. Το PSI προέβλεπε όλα τα νέα ομόλογα που εκδόθηκαν να υπαχθούν στο αγγλικό δίκαιο, βάζοντας ρήτρες που δένουν «χειροπόδαρα» όλη τη χώρα σε περίπτωση που δεν αποπληρωθεί τα δανειακά.

Πλέον το ελληνικό χρέος εκτείνεται μέχρι και το 2057, χωρίς να μπορεί να υπολογίσει κανείς που θα φτάσει, καθώς δεν έχει αποσαφηνιστεί το πως θα γίνει η απομείωση του ελληνικού χρέους το ερχόμενο καλοκαίρι.

Το ελληνικό χρέος στις 30 Σεπτεμβρίου του 2013 βρισκόταν στα 321,868 δις ευρώ.

Σε ποιους χρωστά η Ελλάδα

Το χρέος της χώρας κατανέμεται ως εξής:

*Ο μηχανισμός στήριξης διαθέτει το 34,4% του ελληνικού χρέους

*Το ΔΝΤ το 9,1%

*Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων το 0,4% και

*Έντοκα γραμμάτια 56,1%

Από τα συνολικά 321,477 δις ευρώ:

*τα 39,89 δις έχουν διάρκεια έως ένα έτος και αντιστοιχούν στο 12,4% του χρέους.

*τα 34,94 δις ευρώ είναι μεσοπρόθεσμο χρέος (1-5 έτη) και αντιστοιχούν στο 10,9%

*τα 246,64 δις ευρώ είναι μακροπρόθεσμο χρέος (άνω των 5 ετών) και αντιστοιχούν στο 76,7%.

Το ελληνικό δημόσιο καλείται να αποπληρώσει ομόλογα 16,1 δις το 2015, ενώ τα επόμενα χρόνια οι λήξεις μειώνονται σημαντικά. Ωστόσο, ο «πονοκέφαλος» ξεκινά εκ νέου από το 2023 όταν ετησίως θα πρέπει να αποπληρώνονται σταθερά πάνω από 8 δις ευρώ.

Μάλιστα, 20 χρόνια μετά το PSI που άλλαξε τη δομή του χρέους οι αποπληρωμές αυξάνονται στα 9,5 δις ευρώ, για να εκτοξευθούν τα έτη 2037, 2038 και 2039 στα 14,4 δις, 13,6 δις και 18,2 δις αντίστοιχα. Με άλλα λόγια, ακόμα και οι ίδιοι οι δανειστές γνώριζαν εκ των προτέρων ότι το ελληνικό χρέος δεν πρόκειται να γίνει ποτέ βιώσιμο. Γι’ αυτό ακριβώς τον λόγο, το ερχόμενο καλοκαίρι, οι δανειστές θα αποφασίσουν τι θα πρέπει να αλλάξει στη διάρθρωση του χρέους.

Αναλυτές και οικονομολόγοι επισημαίνουν ότι για να καταστεί το ελληνικό χρέος βιώσιμο θα πρέπει να συνυπάρχουν τέσσερα πράγματα:

*Σταθερή ανάπτυξη 3-4%

*Σταθερό πλεόνασμα πάνω από 3% του ΑΕΠ

*Χαμηλά επιτόκια δανεισμού

*Έσοδα από αποκρατικοποιήσεις

Σύμφωνα με τους ίδιους, καμία χώρα κατά το παρελθόν δεν έχει καταφέρει να κρατήσει αυτά τα τέσσερα στοιχεία σταθερά και σε ανοδική πορεία για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, όπως απαιτείται τώρα από την Ελλάδα.

Ευλόγως κάποιος, λοιπόν, θα αναλογιστεί αν οι δανειστές θέλουν να κάνουν ένα δεύτερο «πείραμα» ή έχουν στο μυαλό τους κάτι διαφορετικό.

Διαβάστε επίσης:

Die Welt: Το ελληνικό χρέος και οι γερμανικές ενοχές

Εκτοξεύτηκε το δημόσιο χρέος – Αδειάζουν τα ταμεία του κράτους

Αυξήθηκε το δημόσιο χρέος

ΟΟΣΑ: «Πρέπει να μειωθεί άμεσα το δημόσιο χρέος»