Ελλάδα: Ο κύριος εχθρός της αντιπολίτευσης είναι ο χρόνος
Ο ΒΡΕΤΑΝΟΣ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ ΠΩΛ ΜΕΪΣΟΝ ΑΝΑΛΥΕΙ ΤΑ ΟΣΑ ΣΥΜΒΑΙΝΟΥΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Επιμέλεια: Βασίλης Βασιλόπουλος
Με αφορμή την ευρωπαϊκή συζήτηση για τον ΣΥΡΙΖΑ και τις εξελίξεις στην Ελλάδα, όπως αυτές καταγράφονται από τα social media, ο αρθρογράφος του channel 4 για οικονομικά θέματα Paul Mason, επιχειρεί να απαντήσει αναλυτικά στους Βρετανούς, αν και τα όσα αναφέρει είναι εξόχως ενδιαφέροντα και για τους Έλληνες.
Η ανάλυση του στο Channel 4 είναι άκρως ενδιαφέρουσα όπως και τα διαδικτυακά δημοψηφίσματα που προβάλλονται. Το ένα αφορά στην Τρόικα και το άλλο αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ και την ικανότητά του να ασκήσει επιτυχημένη διακυβέρνηση.
Η Ελλάδα σε αριθμούς
Όποια και αν είναι η επόμενη κυβέρνηση στην Ελλάδα θα αντιμετωπίσει το ίδιο αμείλικτο πρόβλημα. Το χρέος και τα άσχημα δημόσια οικονομικά.
Τα δεδομένα:
Η Ελλάδα οφείλει 319 δισ. ευρώ:
- 205 στις κυβερνήσεις της ζώνης του ευρώ
- 27 στην ΕΚΤ
- 31 στο ΔΝΤ
- 56 σε ιδιώτες κατόχους ομολόγων
Μετά από σκληρή λιτότητα 4 ετών τα οικονομικά βιβλία δείχνουν βελτίωση και θα καταγράφουν πλεόνασμα, μολονότι υπάρχει διχογνωμία με τους δανειστές για τα πραγματικά νούμερα.
Το σχέδιο προληπτική γραμμής από την Τρόικα (ΕΚΤ / ΔΝΤ και ΕΕ) έχει οριστεί να ολοκληρωθεί τον Φεβρουάριο του 2015. Έπεται η ανάγκη δανεισμού 22 δισ. ευρώ για τα έτη 2015 και 2016.
Από την Eurobank λένε ότι η λύση που συζητείται για προληπτική στήριξη από τον ΕΜΣ για 9,5 δις ευρώ θα επεκταθεί σε 2 χρόνια. Το ΔΝΤ όμως θα δανείσει 12,5 δις ευρώ, για την ικανοποίηση των αναγκών της Ελλάδας.
Με δεδομένο ότι το προηγούμενο σχέδιο διάσωσης αγόρασε χρόνο αλλά δεν μείωσε το χρέος, πολλοί υποστηρίζουν ότι θα πρέπει να γίνει περεταίρω κούρεμα.
Μια πρόταση είναι η παράταση αποπληρωμής κατά 20 χρόνια, η οποία θα είναι ισοδύναμη διαγραφής περίπου 50 δισ. ευρώ, άτοκο για 10 χρόνια, και ένα πολύ χαμηλό σταθερό επιτόκιο για τα δάνεια της ΕΕ στο 0,6%.
Μια τέτοια μείωση του χρέους θα επηρεάσει μόνο τον «επίσημο τομέα - OSI» και θα μειώσει το χρέος στην Ελλάδα έως και κατά 25% του ΑΕΠ αλλά μετά το 2042 η κατάσταση θα επιδεινωθεί ραγδαία έως το 2064.
Για να λάβει τα 22 δισ. ευρώ της τωρινής βοήθειας, η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να υιοθετήσει περισσότερη λιτότητα οποία περιλαμβάνει περαιτέρω περικοπές μισθών και περαιτέρω επιθέσεις εναντίον των εργασιακών δικαιωμάτων. Έτσι εξηγείται η σημερινή κρίση.
Η κυβέρνηση Σαμαρά θέλει να μεταφράσει την εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας σε ψήφο εμπιστοσύνης για τη στρατηγική της.
Το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ
- Θα διαπραγματευτεί με την ΕΕ τη διαγραφή του 50% των 319 δισ. ευρώ.
- Δεν θα ζητήσει διαγραφή από τον ιδιωτικό τομέα, και θα αποπληρώσει τα δάνεια του ΔΝΤ στο ακέραιο, οπότε όλο το βάρος πέφτει στην ΕΕ και την ΕΚΤ.
- Ζητεί από την ΕΚΤ να αγοράσει όλα τα ελληνικά ομόλογα με μηδενικό επιτόκιο για τα επόμενα 60 χρόνια.
- Αν συγκριθεί αυτό το σχέδιο με το σενάριο της Eurobank, είναι πολύ πιο ευνοϊκό για την Ελλάδα, αλλά τεχνικά τουλάχιστον, είναι στην ίδια λογική.
- Η συμφωνία για παράταση έως το 2040 αναγνωρίζει ότι έως το 2020 το χρέος στην Ελλάδα θα είναι ανεξόφλητο.
Το πρόβλημα για τον Αλέξη Τσίπρα είναι το άμεσο χρονικό διάστημα:
Έχει υποσχεθεί να «ακυρώσει τη λιτότητα» και να βγει από τις συνθήκες διάσωσης μονομερώς την ίδια στιγμή που ζητεί διαπραγμάτευση για διαγραφή των χρεών στην ΕΕ.
Αν όμως ακυρώσει τις συνθήκες (MoU) θα κληθεί εντός του 29015 να πληρώσει ( ή να μην εισπράξει) περίπου 5,3 ευρώ του προηγούμενου δανείου διάσωσης.
Επίσης θα πρέπει να βρει άλλα 14 δισ. ευρώ το 2015 και το 2016 για να επιτύχει δημοσιονομική προσαρμογή.
Υποστηρίζει ότι θα ακυρώσει το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων με προσδοκώμενα έσοδα 5,6 δισ. ευρώ στην προσεχή διετία. Επιπρόσθετα από τα 22 δισ ευρώ που η Ελλάδα πρέπει να δανειστεί.
Ακόμη, το 2015 έχει υποχρέωση να εξοφλήσει 17 δισ. ευρώ , το 2016 και το 2017, από 7 δις κάθε χρόνο, και περίπου 5 δις ευρώ το 2018.
Οι αναλυτές της Bank of America - Merill Lynch πιστεύουν ότι ο Τσίπρας θα αντιμετωπίσει μια μαύρη τρύπα στον προϋπολογισμό, 28 δις ευρώ τα δύο πρώτα χρόνια της κυβέρνησής του, και δεν θα έχει από πουθενά να δανειστεί τα 17δις ευρώ αποπληρωμές το πρώτο έτος.
Οι κίνδυνοι από αυτή την κατάσταση είναι:
- Ότι θα υπάρξει φυγή κεφαλαίων, αν ο ΣΥΡΙΖΑ οδεύει στη νίκη
- Ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, θα κάνει λάθος υπολογισμούς λόγω έλλειψης εμπειρίας στις διαπραγματεύσεις με τα θεσμικά όργανα της ΕΕ.
- Ότι η εκλογική βάση του ΣΥΡΙΖΑ δεν θα δεχθεί τον αργό ρυθμό των οικονομικών αλλαγών και το κόμμα θα διαλυθεί κάτω από την πίεση.
Και οι τρεις κίνδυνοι οδηγούν προς την ίδια κατεύθυνση, αλλά με διαφορετικό ρυθμό. Οδηγούν στη χρεοκοπία. Το Grexit από το ευρώ αν και δεν είναι το επιθυμητό από καμία πλευρά, εντούτοις παραμένει μια πιθανότητα.
Τι μπορεί να κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ;
Η ικανότητα του ΣΥΡΙΖΑ να διαπραγματευτεί με επιτυχία θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από το κλίμα στην Ευρώπη.
Αν, για παράδειγμα, η ελληνική κεντροδεξιά καταρρεύσει, θα καταστεί σαφές προς την ΕΕ, ότι δεν υπάρχει δυνατότητα να προκαλέσει χάος και να επιδιώξει μια δεύτερη εκλογή, διότι οι νικητές θα μπορούσε να είναι μόνο πιο ριζοσπαστικά κόμματα.
Αρκετοί στην ΕΕ θέλουν να χρησιμοποιήσουν το πρόγραμμα της ΕΚΤ περί ποσοτικής χαλάρωσης (QE), για να χαλαρώσει η δημοσιονομική λιτότητα και να επιδιωχθεί μια κεϋνσιανού τύπου προώθηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.
Η επικρατούσα άποψη στη Γερμανία ωστόσο, είναι να συνεχιστεί η προσπάθεια δημοσιονομικής λιτότητας, σε μια πιο νεοφιλελεύθερη εκδοχή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.
Οι αξιωματούχοι του ΣΥΡΙΖΑ πιστεύουν ότι εάν αξιοποιήσουν το Die Linke στη Γερμανία και το Podemos στην Ισπανία, μπορούν να διαπραγματευτούν τη διαγραφή μεγάλου μέρους του χρέους.
Πάντως, το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ για την ανάπτυξη, είναι εξαρτημένο από τις επενδύσεις την ίδια στιγμή που μιλάνε για μια εκ νέου ρύθμιση της αγοράς εργασίας και αποκατάσταση ορισμένων κοινωνικών δαπανών.
Η Γερμανία είναι το κλειδί
Πολλά έχουν γίνει από την καταστροφική συνάντηση που είχαν οι κ.κ. Σταθάκης και Μήλιος με ιδιώτες επενδυτές στο Λονδίνο.
Ασφαλώς δεν σχεδιάζουν αθέτηση για το ιδιωτικό χρέος και όλα αφορούν το ΔΝΤ και την ΕΕ.
Ο Charles Robertson, της Renaissance Capital, σε δήλωσή του ανέφερε στις αρχές Δεκέμβρη ότι προβλέπει ότι η Γερμανίδα Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ θα πει ΝΑΙ στον ΣΥΡΙΖΑ.
«Έλαβε μια απόφαση το 2010, ότι η Ελλάδα θα πρέπει να παραμείνει στην ευρωζώνη, αναφέρει και προσθέτει: «Λέγοντας ΝΑΙ στον ΣΥΡΙΖΑ, δεν κοστίσει ακριβά (περίπου 1 τοις εκατό του ΑΕΠ της ευρωζώνης)».
Εκτιμά επίσης ότι η Ευρώπη θα είναι έτσι ένα βήμα πιο κοντά προς την δημοσιονομική ένωση που η Γερμανία απέρριψε σαφώς τη δεκαετία του 1990, όταν συμφώνησε να θυσιάσει το μάρκο για το ευρώ, μέσω της Συνθήκη του Μάαστριχτ ".
Ωστόσο, ο ίδιος αναλυτής προειδοποιεί ότι θα μπορούσε να πει ΟΧΙ η Μέρκελ και η ΕΚΤ.
Έτσι, το μεγαλύτερο ερώτημα για τη δυνατότητα επιβίωσης μιας κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ είναι το κατά πόσον η ΕΕ και το ΔΝΤ παίξουν το παιχνίδι.
Όσοι έχουν συναντήσει την οικονομική ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, αναφέρουν ότι τα στελέχη αυτά έχουν την τάση να λένε ότι ενεργούν σαν να ξέρουν ότι η κυρία Μέρκελ μπορεί να πει ΝΑΙ, ενώ υπάρχει εξίσου μεγάλη πιθανότητα να πει ΟΧΙ, και δεν συνειδητοποιούν το πόσο σκληρή είναι η ΕΚΤ και το ΔΝΤ για να αναγκάσουν τον ΣΥΡΙΖΑ να επιβάλει τη δική του μορφή της λιτότητας.
Η χρονική στιγμή είναι ενδιαφέρουσα. Η Ελλάδα έχει 7 δις ευρώ μετρητά. Το κράτος μπορεί να δανειστεί από τις δημόσιες επιχειρήσεις, περίπου 7,5 δις ευρώ. Οι τράπεζες πρέπει να αποπληρώσουν περίπου 2 δις ευρώ από τα χρήματα της κρατικής διάσωσης.
Έτσι, ο κ. Τσίπρας θα μπορούσε να ικανοποιήσει τις εξοφλήσεις χρεών που λήγουν κατά το πρώτο εξάμηνο του 2015.
Ωστόσο, το δεύτερο εξάμηνο είναι το σημείο κρίσης. Από τα 17 δις ευρώ που οφείλονται, 11 δισ. ευρώ είναι το δεύτερο εξάμηνο, και οι αναλυτές της BoAML λένε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να αντλήσει περίπου 11 δισ. ευρώ από τις αγορές.
Αν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση, θα υπάρξει μια πολυεπίπεδη πολιτική κρίση στην Ελλάδα.
Το σύστημα είναι βουτηγμένο στη διαφθορά στην Ελλάδα, έως στα πολύ ψηλά επίπεδα της κυβέρνησης. Η φασιστική διείσδυση σε ορισμένες μονάδες της αστυνομίας, κάνει την πιθανότητα αποσταθεροποίησης, μη αμελητέα.
Η μάζα των αναρχικών που συγκρούεται περιοδικά με την αστυνομία θα πυκνώσει τις δράσεις αυτές.
Το μεγάλο βάρος είναι τα πελατειακά συμφέροντα. Αν αυτά που είναι συγκεντρωμένα στην κυβέρνηση, αποχωρήσουν ξαφνικά θα εμποδίσουν την Ελλάδα να τρέξει, ακόμη και χωρίς να είναι οι εργάτες σε απεργία, οι μετανάστες να στρατοπεδεύουν στους δρόμους και οι αναρχικοί να καταλαμβάνουν κτήρια.
Η δημοτικότητα του ΣΥΡΙΖΑ
Συμπερασματικά, το χειρότερο σενάριο μετά από μια νίκη του ΣΥΡΙΖΑ είναι:
• Η βραχυπρόθεσμη κρίση αποπληρωμής
• Η κακότεχνη διαπραγμάτευση με την ΕΕ
• Η κοινωνική αναταραχή
• Η φυγή κεφαλαίων και η χρεοκοπία
Στην καλύτερη περίπτωση:
Η ΕΕ να αναγκαστεί για μια μακροπρόθεσμη συμφωνία του χρέους.
Αν σκεφτεί κανείς αυτούς τους κινδύνους, και λάβει υπόψη τη δημοφιλία του κόμματος μολονότι τα μέσα μαζικής ενημέρωσης προειδοποιούν για Αρμαγεδδώνα μπορεί να συμπεράνει ότι 5 χρόνια λιτότητας έχουν καταρρεύσει την ελληνική οικονομία, εκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονται σε κατάθλιψη και αισθάνονται ανυπεράσπιστοι από τη δική τους ή από την ευρωπαϊκή ελίτ.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η πλειοψηφία των Ελλήνων θέλει να μπει ένα τέλος στη λιτότητα και στον συνασπισμό της δεξιάς και του κέντρου. Αν αποτύχει η εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας, οι επιθυμίες τους θα μπορούσε να γίνει πραγματικότητα.
Το θέμα είναι αν ένα κόμμα ακτιβιστών και καθηγητών οικονομολόγων, μπορεί να κυβερνήσει την πιο ταραγμένη οικονομία στον ανεπτυγμένο κόσμο.
Διαβάστε εδώ ολόκληρη την ανάλυση του Πωλ Μέισον
Ακολουθήστε μας στη σελίδα μας στο twitter @newsbombgr
Κάντε like και ακολουθήστε μας στο facebook.com/newsbombgr