Σε δίλημμα η ΕΚΤ για την ποσοτική χαλάρωση λόγω Ελλάδας
Εάν αναζητούσε το πολιτικό ευρωσύστημα έναν καλό λόγο για να χωνέψει την ποσοτική χαλάρωση που προωθεί ο Ντράγκι, χωρίς να κάνει προεκλογικό χατίρι στην Ελλάδα, δεν θα έβρισκε καλύτερη ευκαιρία από τη συνεδρίαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και τη συγκρότηση του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, μερικές ημέρες πριν μιλήσει η ελληνική κάλπη.
Εν προκειμένω, ο Μάριο Ντράγκι θα προεδρεύσει του ΔΣ της ΕΚΤ στις 22 Ιανουαρίου με θέμα τις τελικές αποφάσεις για την απευθείας αγορά κρατικών τίτλων. Τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του για την ευρωζώνη, όπως επιβεβαίωσε η χθεσινή σύσκεψη προετοιμασίας της συνόδου του ΔΣ, τον αναγκάζουν να κινηθεί το συντομότερο δυνατό εντός του μήνα, όπως αναφέρει το Bloomberg.
Ειδικότερα, η πτώση των τιμών καταναλωτή συνεχίζεται και η ανεργία κινείται ψηλότερα. Συνεπώς δεν έχουν χρόνο για χάσιμο.
Ωστόσο, είναι η Ελλάδα που τους κάνει διστακτικούς. Οι κίνδυνοι και οι εντάσεις έχουν επιστρέψει και η φοβία τους ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα επιμείνει σε αναδιάρθρωση του χρέους, παγώνει κάθε πρωτοβουλία ενισχύοντας εντός του ΔΣ της ΕΚΤ τις φωνές διαφωνίας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης όπως αυτή του Προέδρου της Bundesbank , Γενς Βάϊντμαν.
Ο Ντράγκι θέλει να πάρει την πρωτοβουλία να βοηθήσει την ευρωζώνη και να κερδίσει τη δόξα ότι ήταν ο κεντρικός τραπεζίτης που έσωσε την παρτίδα απέναντι στη θέληση των Γερμανών, αλλά δεν θέλει σε καμία περίπτωση να σώσει την Ελλάδα δι αυτού του τρόπου που θα μπορούσε να ερμηνευτεί και ως μήνυμα επιβράβευσης κάθε απείθαρχου στην Ευρώπη.
Από την άλλη, οι πιέσεις είναι ισχυρές για να μην καθυστερήσει να εφαρμόσει επαναστατικές μεθόδους απέναντι στον αποπληθωρισμό και τη συρρίκνωση. Οι αγορές φοβούνται ότι για πολιτικούς λόγους και για να μην ωφεληθεί η Ελλάδα, θα μετατεθούν για τον Μάρτιο οι επείγουσες αποφάσεις.
Το φθηνό πετρέλαιο, σύμμαχος της Ελλάδας;
Οι τιμές καταναλωτή της ζώνης του ευρώ μειώθηκαν 0,2% το Δεκέμβριο, καθώς το πετρέλαιο υποχώρησε περισσότερο. Αυτό φόβισε τον Ντράγκι ο οποίος βλέπει ότι δεν έχει την πολυτέλεια του χρόνου και πρέπει να δράσει.
Εντούτοις, δέχεται πολιτικές πιέσεις να μην προχωρήσει είτε για νομικούς λόγους, είτε διότι θα χαλαρώσει η πίεση στις κυβερνήσεις για μεταρρυθμίσεις.
Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα
Το ελληνικό ζήτημα μπορεί να οδηγήσει σε διστακτικές αποφάσεις που θα συνιστούν κίνδυνο για την ευρωζώνη. Ταυτόχρονα η πίεση στα ελληνικά ομόλογα υποχρεώνει σε προσεκτικές κινήσεις αφού η ΕΚΤ έχει ήδη στη διάθεσή της το 8% του χρέους της χώρας. Η Κεντρική Τράπεζα έχει επίσης δεσμευτεί να αποδέχεται τίτλους ως ενέχυρο για όσο χρόνο η Ελλάδα είναι εντός προγράμματος μνημονίου και προωθεί τις μεταρρυθμίσεις που επιβάλουν οι συνθήκες και οι δανειστές.
Όλα αυτά όμως επανεξετάζονται στο πλαίσιο που δημιουργεί η επικράτηση του ΣΥΡΙΖΑ αφού το αριστερό κόμμα προβάλει την ανάγκη για μέτρα κατά της λιτότητας και ανακούφιση από το χρέος.
Το γερμανικό παιχνίδι για την 26η Ιανουαρίου
Η Γερμανία είναι ανοικτή να συζητήσει την ελάφρυνση του χρέους με την επόμενη κυβέρνηση στην Ελλάδα, δηλώνουν πλέον στελέχη του κυβερνητικού συνασπισμού στο Βερολίνο αν και δεν αναφέρονται σε διαγραφή αλλά σε διευκολύνσεις των όρων αποπληρωμής, υπό την προϋπόθεση ότι η Ελλάδα παραμένει σε πρόγραμμα λιτότητας.
Το Ευρωδικαστήριο και η γερμανική προσφυγή
Στις 14 Ιανουαρίου, στο Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων θα εξεταστεί και θα δημοσιοποιηθεί μη δεσμευτική γνωμοδότηση για το σχέδιο της ΕΚΤ να αγοράζει κρατικό χρέος. Η υπόθεση παραπέμφθηκε στο ΔΕΚ από το Γερμανικό Συνταγματικό Δικαστήριο, το οποίο έκρινε ότι η κεντρική τράπεζα πιθανόν υπερέβη την εξουσία της.
Επειδή όμως οι αγορές προεξοφλούν τα πάντα, οι κίνδυνοι από το να μην προχωρήσει η ΕΚΤ είναι ακόμα μεγαλύτεροι.
Ποιες είναι οι επιλογές για την ποσοτική χαλάρωση
Η μία λύση είναι η απευθείας αγορά τίτλων με υψηλές εγγυήσεις και η άλλη θέλει τις κεντρικές τράπεζες να φέρουν την αποκλειστική ευθύνη για την αγορά ομολόγων. Σε αυτή τη δεύτερη λύση, αν και εκτιμάται ότι «περνάει» διότι δεν αμοιβαιοποιεί το χρέος, υπάρχει ο κίνδυνος επηρεασμού των ισολογισμών των άλλων κεντρικών τραπεζών.
Απέναντι σε όλες αυτές τις προκλήσεις η ΕΚΤ έχει τις επιλογές να προχωρήσει για όλους ή να εφαρμόσει την ποσοτική χαλάρωση για την ευρωζώνη και να αφήσει απέξω την Ελλάδα μέχρι να ξεκαθαρίσει το εκλογικό σκηνικό.
Αυτό όμως θα συνιστά ευθεία παρέμβαση τις ελληνικές εθνικές εκλογές αφού θα αναζωπυρώσει την κινδυνολογία.
Επιμέλεια: Β. Βασιλόπουλος