Alpha Bank: Ανάπτυξη κοντά στο 1% το 2014
Θετικές επιδράσεις στο διαθέσιμο εισόδημα των καταναλωτών και την κερδοφορία των επιχειρήσεων δημιούργησε η εξασθένιση του Ευρώ στο τελευταίο τρίμηνο του 2014 και η τιμή του πετρελαίου που έχει υποχωρήσει κατά 20,4% έναντι του τρίτου τριμήνου του 2014 και κατά 18,5% έναντι του τελευταίου τριμήνου του 2013, σημειώνει μεταξύ άλλωντοΕβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της Alpha Bank.
Σύμφωνα με τη Διεύθυνση Μελετών της τράπεζας παρά την κάμψη του δείκτη οικονομικού κλίματος (από 102,7 μονάδες τον Νοέμβριο 2014 στις 98,9 τον Δεκέμβριο 2014), η ελληνική οικονομία εξακολουθεί να επηρεάζεται θετικά από τη δυναμική της αναπτυξιακής διαδικασίας (+1,9% αύξηση του ΑΕΠ το τρίτο τρίμηνο του 2014).
Η οικονομική δραστηριότητα διατηρείται σε υψηλό επίπεδο όπως πιστοποιείται από την εξέλιξη του όγκου των λιανικών πωλήσεων, την τουριστική κίνηση κατά τους φθινοπωρινούς μήνες, τον αριθμό αδειών κυκλοφορίας οχημάτων και ιδιαίτερα τη μείωση του ποσοστού ανεργίας.
Έτσι, διαμορφώνονται συνθήκες για μεγαλύτερη από την αναμενόμενη αύξηση του ΑΕΠ (+1,9%) στο τελευταίο τρίμηνο του έτους με αποτέλεσμα ο ρυθμός ανάπτυξης για ολόκληρο το 2014 να κινηθεί γύρω στο 1%.
Συγκεκριμένα, η ικανοποιητική αύξηση του όγκου των λιανικών πωλήσεων διατηρήθηκε τον Οκτώβριο για πέμπτο κατά σειρά μήνα, επιβεβαιώνοντας τη βελτίωση της οικονομικής δραστηριότητας. Συμβαδίζει μάλιστα, με την αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης στο τρίτο τρίμηνο 2014 κατά 3,6% σε ετήσια βάση, η οποία με τη σειρά της εκτιμάται ότι θα αποτελέσει σημαντικό στήριγμα της οικονομικής δραστηριότητας στους επόμενους μήνες.
Από τα στοιχεία της έρευνας συνόρων, που πραγματοποιεί η ΤτΕλλάδος, προκύπτει ότι η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση (σε κάθε είδους τουριστικό κατάλυμα και με κάθε μεταφορικό μέσο) αυξήθηκε δυναμικά κατά 21,9%, σε ετήσια βάση, στο 10μηνο 2014, φθάνοντας ήδη τα 20,8 εκατ. τουρίστες, έναντι αύξησης κατά +15,5% στο 10μηνο 2013 που αντιστοιχεί σε 17,1 εκατ. επισκέπτες. Η σημαντική άνοδος της τουριστικής κίνησης στο 10μηνο 2014 συνοδεύθηκε με σημαντική αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων κατά 10,6%, έναντι ανόδου κατά 16,5% στο 10μηνο 2013.
Η ευνοϊκή αυτή εξέλιξη του τουριστικού κλάδου το 2014, επιβεβαιώνει την βελτίωση της εικόνας της χώρας στο εξωτερικό και την ανάδειξη των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της στους τομείς της παροχής τουριστικών υπηρεσιών όλων των κατηγοριών ακόμη και κατά τους χειμερινούς μήνες. Μάλιστα, επιτεύχθηκε υπεραντιστάθμιση των αρνητικών επιπτώσεων από την κρίση στη Ρωσία, ιδιαίτερα μετά τον Ιούλιο του 2014 λόγω σημαντικής εισροής επισκεπτών από Γαλλία, Γερμανία, Ην. Βασίλειο και ΗΠΑ.
Το ισοζύγιο ταξιδιωτικών υπηρεσιών παρουσίασε σημαντικό πλεόνασμα € 11,3 δισ. στο 10μηνο 2014 (10μηνο 2013: € 10,2 δισ.), σημειώνοντας αύξηση κατά 10,5%, έναντι αύξησης κατά 19,7%, που είχε σημειωθεί στο 10μηνο 2013.
Περαιτέρω επιβράδυνση παρατηρήθηκε στον ετήσιο ρυθμό μείωσης τηςτραπεζικής χρηματοδότησης προς τον ιδιωτικό τομέα, καθώς διαμορφώθηκε σε -3,0% τον Νοέμ.2014, από -3,2% τον Οκτ.2014, και -3,8% τον Νοέμ.2013. Η εξέλιξη αυτή διατηρεί προσδοκίες για επαναφορά του ρυθμού τραπεζικής χρηματοδότησης σε θετικό πρόσημο εντός του 2015 καθώς ενισχύεται η οικονομική δραστηριότητα και ενδυναμώνεται η ενεργός ζήτηση.Αντίστοιχη εικόνα παρατηρείται και στην συνολική χρηματοδότηση του ιδιωτικού τομέα στη ΖτΕ, καθώς ο ρυθμός μείωσης περιορίσθηκε στο -0,9% τον Νοέμ.2014, από -1,1% τον Οκτ.2014 και -1,2% τον Σεπ.2014.
Ο περιορισμός του δανειακού χαρτοφυλακίου των τραπεζών συνεχίζεται, αφού οι μηνιαίες εκταμιεύσεις νέων δανείων υπολείπονται ακόμα των μηνιαίων αποπληρωμών που εισπράττονται από υφιστάμενα δάνεια. Ωστόσο, ο περιορισμός της χρηματοδότησης προς τον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας εξελίσσεται με φθίνοντα ρυθμό αρνητικής μεταβολής.
Ειδικότερα, ο ετήσιος ρυθμός της τραπεζικής χρηματοδότησης υποχωρεί: (α) οριακά προς τις Επιχειρήσεις, καθώς διαμορφώθηκε σε -3,6% τον Νοέμ.2014, από -3,8% τον Οκτ.2014, έναντι -4,7% τον Νοέμ.2013 (β) στη Γεωργία, αφού συγκρατήθηκε στο -3,3% τον Νοέμ.2014, από -4,5% τον Οκτ.2014, έναντι αύξησης κατά 2,9% τον Νοέμ.2013 (γ) στο Εμπόριο δεδομένου ότι διαμορφώθηκε σε -2,9% τον Νοέμ.2014, από -3,6% τον Οκτ.2014 και -6,9% τον Νοέμ.2013.
Αντίθετα, οριακή επιδείνωση του ετήσιου ρυθμού χρηματοδότησης κατεγράφη στον κλάδο του Τουρισμού δεδομένου ότι κατέγραψε μείωση 1,4% τον Νοέμ.2014, από -1,2% τον Οκτ.2014 και -1,9% τον Νοέμ.2013, καθώς και στον κλάδο των Μεταφορών όπου σημειώθηκε μείωση κατά 12,1% τον Νοέμ.2014, από 11,1% τον Οκτ.2014 και -6,1% τον Νοέμβ.2013. Αναφορικά στον κλάδο των Κατασκευών, οι τραπεζικές πιστώσεις τον Νοέμ.2014 παρέμειναν αμετάβλητες στο -1,9%, έναντι μηδαμινής θετικής μεταβολής τον Νοέμ.2013 (+0,5%).
Επίσης, ο ετήσιος ρυθμός χρηματοδότησης προς τους ελεύθερους επαγγελματίες επιδεινώθηκε και επανήλθε στο επίπεδο του Νοεμ.2013, καθώς κατέστη μηδενικός τον Νοέμ.2014, από 0,1% Οκτ.2014. Οριακή υποχώρηση σημειώθηκε και στα Νοικοκυριά, καθώς η τραπεζική πίστη περιορίστηκε σε -2,9% τον Νοέμ.2014, από -3,0% τον Οκτ.2014 και -3,5% τον Νοέμ.2013.
Εφόσον αυξηθεί επαρκώς η οικονομική δραστηριότητα και ελαχιστοποιηθεί η αβεβαιότητα σχετικά με την ασφαλή έξοδο της χώρας από την οικονομική κρίση, τότε θα προκύψει σημαντική άνοδος του τραπεζικού δανεισμού, ο πιστωτικός κίνδυνος θα υποχωρήσει και θα ενισχυθούν οι δυνατότητες των ιδιωτών να εξυπηρετούν τα υφιστάμενα χρέη τους προς το τραπεζικό σύστημα.
Επιπρόσθετα, επειδή οι τράπεζες έχουν πια αποπληρώσει σημαντικό μέρος της χρηματοδότησης που είχαν αντλήσει από το Ευρωσύστημα στην κορύφωση της κρίσης, ο περαιτέρω περιορισμός της χρηματοδοτικής εξάρτησης των ελληνικών τραπεζών από την Κεντρική Τράπεζα θα αποδεσμεύει μεγαλύτερα ποσά που θα είναι διαθέσιμα για πιστώσεις στην οικονομία.
Καταθέσεις Ιδιωτών: Οι καταθέσεις ιδιωτών (χωρίς τα ρέπος) μειώθηκαν κατά € 181 εκατ. τον Νοεμ.2014. σε μηνιαία βάση, που προήλθε από τη μείωση των καταθέσεων των επιχειρήσεων (€ -654 εκατ.), καθώς οι καταθέσεις των νοικοκυριών παρουσίασαν αξιόλογη άνοδο κατά € 473 εκατ.. Κατά συνέπεια το υπόλοιπό τους υποχώρησε στα € 164,070 εκατ. τον Νοέμ.2014 από € 164,251 εκατ. τον Οκτ.2014, έναντι € 160.870 εκατ. τον Νοέμ.2013. Συνεπώς, οι ιδιωτικές καταθέσεις αυξήθηκαν κατά 2,0% σε ετήσια βάση τον Νοέμ.2014, έναντι αύξησης κατά 3,2% τον Νοέμ.2013.
Από τις αρχές του 2014 ως τον Νοέμ.2014, οι καταθέσεις αυξήθηκαν κατά € 3,2 δισ. Αξίζει να σημειωθεί η άνοδος των καταθέσεων προθεσμίας κατά 1,3%, σε ετήσια βάση, και η διαμόρφωση του υπολοίπου τους σε άνω των € 100 δισ. στους τελευταίους 5 μήνες (Νοέμ.2014: € 100,3 δισ., Νοέμ.2013: € 99,0 δισ.), γεγονός που αποδίδεται και στη μείωση της οικονομικής αβεβαιότητας.
Η διατήρηση του κλίματος εμπιστοσύνης συνέτεινε στο να παρατηρηθεί και επιστροφή καταθέσεων στο τραπεζικό σύστημα καθώς και επιστροφή καταθέσεων από το εξωτερικό.
Άξιο επίσης αναφοράς είναι ότι οι καταθέσεις ιδιωτών από τα μέσα του Ιούν.2012 (€ 145,3 δισ.) ως και τα τέλη του Νοέμ.2014 παρουσίασαν αύξηση κατά € 18,8 δισ. εξουδετερώνοντας εν μέρει απόσυρση ύψους € 23,6 δισ. που είχε σημειωθεί από τις αρχές του 2012 (Ιαν.2012: €168,9 δισ.) ως τα μέσα Ιουνίου του αυτού έτους.
Η αναδιάταξη, η εξυγίανση η ανακεφαλαιοποίηση και η σταδιακή πρόσβαση των ελληνικών τραπεζών στις διεθνείς αγορές χρήματος θα συμβάλει στην περαιτέρω επανάκαμψη των ιδιωτικών καταθέσεων στο τραπεζικό σύστημα, εφόσον διατηρηθεί ευνοϊκό το κλίμα οικονομικής εμπιστοσύνης και η γενική οικονομική κατάσταση της χώρας.
Λιανικές Πωλήσεις: Ο Γενικός Δείκτης Όγκου των Λιανικών Πωλήσεων αυξήθηκε κατά 3,7%, σε ετήσια βάση, τον Οκτ.2014, έναντι μείωσης κατά -1,1% τον Οκτ.2013.
Αυξήθηκε, επίσης κατά 2,4% στο 10μηνο 2014, έναντι πτώσης κατά -9,2% στο 10μηνο 2013. Αν αφαιρεθούν από τον Γενικό Δείκτη τα καύσιμα, τότε Γενικός Δείκτης Όγκου των Λιανικών Πωλήσεων (εκτός καυσίμων) αυξάνεται οριακά κατά 0,3% σωρευτικά στο 10μηνο 2014,, έναντι πτώσης κατά 9,6% που είχε σημειώσει στο 10μηνο 2013.
Όσον αφορά στις επιμέρους κατηγορίες των καταστημάτων λιανικού εμπορίου στο 10μηνο 2014 η αύξηση των λιανικών πωλήσεων οφείλεται κυρίως στην ανάκαμψη κατά 1,5% των πωλήσεων στα Μεγάλα Καταστήματα Τροφίμων, έναντι πτώσης κατά 10,1% στο 10μηνο 2013, στην αύξηση των πωλήσεων στην κατηγορία των Καυσίμων, ενώ ισχυροποιήθηκαν κατά πολύ οι επιδόσεις συγκριτικά με πέρυσι στους κλάδους Ένδυσης-Υπόδησης και Βιβλίων-Χαρτικών.
Αντίθετα, τα Πολυκαταστήματα εξακολουθούν να επηρεάζονται από την έξοδο ορισμένων μεγάλων επιχειρήσεων από την αγορά, με αποτέλεσμα να καταγράψουν στο 10μηνο 2014 μείωση των πωλήσεων κατά 9,6%, έναντι ωστόσο πτώσης κατά 13,8% στο 10μηνο 2013. Η εξέλιξη του υποκλάδου των Πολυκαταστημάτων υποδηλώνει ότι τα μεγαλύτερα καταστήματα του λιανικού εμπορίου δεν διακρίνονται ακόμα από τα πλεονεκτήματα χώρου και συγκέντρωσης. Σημειώνεται, ωστόσο, ότι οι επιχειρηματικές προσδοκίες στα Πολυκαταστήματα αυξήθηκαν θεαματικά τον Νοέμ.2014 στις 88,3 μονάδες από 67,6 τον Οκτ.2014 σε κατά πολύ υψηλότερο επίπεδο σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή επίδοση.
Μικρή κάμψη, επίσης, σημείωσαν στο 10μηνο 2014 τα είδη Φαρμακείων-Καλλυντικών, τα Μικρά Καταστήματα Τροφίμων και ο κλάδος των Επίπλων και Ηλεκτρικών Ειδών που εξακολουθούν να υφίστανται την επίδραση της οικονομικής ύφεσης.
Τουριστική Κίνηση και Ταξιδιωτικό Ισοζύγιο: Σχετικά με τις εισπράξεις από τις κύριες πηγές του Ελληνικού Τουρισμού παρατηρήθηκε:
(α) Σημαντική αύξηση των εισπράξεων από το Ην. Βασίλειο κατά 18,4% στο 10μηνο 2014, έναντι μείωσης κατά 5,3% στο 10μηνο 2013, (β) Ακόμη σημαντικότερη αύξηση από τη Γαλλία (10μηνο 2014: +27,7%, 10μηνο 2013: +19,1%) και (γ) αύξηση από τις ΗΠΑ (10μηνο 2014: +11,0%, 10μηνο 2013: +37,5%). Αντίθετα, μειώθηκαν σημαντικά οι ταξιδιωτικές εισπράξεις από τη Γερμανία (10μηνο 2014: -3,1%, 10μηνο 2013; +15,1%) και περισσότερο από τη Ρωσία (10μηνο 2014: -13,2%, 10μηνο 2013: +42,1%), γεγονός που συνέτεινε στη μείωση της δαπάνης ανά ταξίδι, η οποία υποχώρησε στα € 604,4 στο 10μηνο 2014, έναντι € 664,4 και 656,5 στα 10μηνα 2013 και 2012.
Αναφορικά με τη σύνθεση της εισερχόμενης ταξιδιωτικής κίνησης κατά περιοχή και ανά χώρα προέλευσης, σημειώθηκαν τα εξής:
(1) Ισχυρή ήταν η αύξηση του αριθμού των τουριστών από χώρες της ΕΕ-28 εκτός της Ζώνης του Ευρώ που κυριάρχησαν έτσι στο σύνολο (10μηνο 2014: +35,1%, 10μηνο 2013: +5,3%), λόγω κυρίως της ανόδου των επισκεπτών από το Ην. Βασίλειο (10μηνο 2014: +12,9%, 10μηνο 2013: -4,6%).
(2) Αξιόλογη ήταν και η αύξηση των ταξιδιωτών από τις χώρες της Ζώνης του Ευρώ κατά 16,3% στο 10μηνο 2014, έναντι αυξήσεως κατά +8,3% 10μηνο 2013. Επισημαίνεται η σημαντική αύξηση του αριθμού των τουριστών από τη Γαλλία (10μηνο 2014: +27,4%, 10μηνο 2013: 18,4%), ακολουθούμενη από την άνοδο της τουριστικής ροής από τη Γερμανία (10μηνο 2014: +8,8%, 10μηνο 2013: +7,6%).
(3) Αισθητή ήταν επίσης η άνοδος των αφίξεων από τις «Λοιπές Χώρες», οι οποίες αρχίζουν να εδραιώνονται στις παραδοσιακές πηγές του Ελληνικού Τουρισμού. Επισημαίνεται η σημαντική αύξηση των αφίξεων από τις ΗΠΑ (10μηνο 2014 και 2013: +29,2%). Το 2013 ήλθαν στην Ελλάδα 745,5 χιλ. Αμερικανοί τουρίστες έναντι 373,8 χιλ. το 2012, σημειώνοντας δυναμική άνοδο κατά +24,5% και αυξάνοντας το μερίδιο τους στον Ελληνικό Τουρισμό σε 2,6% το 2013, με προοπτική να αυξηθεί σε επίπεδα περί το 3,7% το 2014.
Αντίθετα, πτώση του αριθμού των ταξιδιωτών από τη Ρωσία άρχισε να σημειώνεται από τον Αύγ.2014 (Μάιος 2014: +34,5%, Ιούν.2014: +1,9%, Ιούλ.2014: +8,5%, Αύγ.2014: -21,4%, Σεπτ.2014: -17,2%, Οκτ.2014: -45,6). Στο 10μηνο 2014 ωστόσο οι αφίξεις από τη Ρωσία παρουσίασαν μικρή μόνο μείωση κατά 8,1%. Η μείωση της ταξιδιωτικής κίνησης και των εισπράξεων από τη Ρωσία οφείλεται κυρίως στην απότομη υποτίμηση του ρωσικού νομίσματος έναντι του Ευρώ, που ύψωσε σημαντικά το κόστος διαμονής στην Ελλάδα για τους ρώσους τουρίστες.
Σημειώνεται ότι το 2013 επισκέφθηκαν τη χώρα μας 1,4 εκατ. Ρώσοι τουρίστες, από 0,9 εκατ. το 2012, με αποτέλεσμα να αυξήσουν τη συμβολή τους στις συνολικές αφίξεις στο 7,5% το 2013 από 5,6% το 2012. Το 2014 αναμένεται μείωση της αναλογίας της Ρωσίας επί του συνόλου των αφίξεων προς το 5,7%.
Η σημαντική βελτίωση της τουριστικής κίνησης το 2014 αποδίδεται κυρίως: α) στην σαφώς βελτιωμένη εικόνα της Ελλάδος στις χώρες προέλευσης των τουριστών, β) στη συνεχή βελτίωση του ξενοδοχειακού δυναμικού, καθώς έχουν τεθεί σε λειτουργία νέες και υπερσύγχρονες ξενοδοχειακές μονάδες, ενοικιαζόμενες οικίες και δωμάτια, γ) στην ανάπτυξη των ειδικών μορφών τουρισμού, σε ελκυστικές τιμές των πακέτων και δ) στη βελτίωση των συγκοινωνιακών υποδομών. Θετική επίδραση στην τουριστική κίνηση του 2014 ασκεί η παρατεταμένη αστάθεια στην Εγγύς και Μέση Ανατολή, η οποία μάλιστα δεν επέδρασε μάλλον θετικά στον κλάδο της κρουαζιέρας. Η κίνηση των επιβατών κρουαζιέρας εκτιμάται ότι θα αυξηθεί το 2014 στα 2,6 εκατ. έναντι 2,1 εκατ. το 2013.