Ομόλογα χωρίς λήξη αντί για «haircut»
Αέναα ομόλογα: Η αντιπρόταση του Γιάννη Βαρουφάκη για να καταστεί το χρέος διαχειρίσιμο χωρίς η χώρα να πνίγεται στον φαύλο κύκλο της ύφεσης. Τι είναι τα perpetual bonds, πως μπορούν να εκδοθούν και γιατί δεν χάνει καμία πλευρά από την έκδοσή τους.
Η ΚΙΝΗΣΗ – ΜΑΤ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΠΟΥ ΦΕΡΝΕΙ ΣΕ ΔΥΣΚΟΛΗ ΘΕΣΗ ΤΟΥΣ ΔΑΝΕΙΣΤΕΣ
Του Κώστα Τσιτούνα
Σε μια κίνηση - ματ κατά των δανειστών που αρνούνται πεισματικά το ονομαστικό κούρεμα χρέους, ο Έλληνας υπουργός οικονομικών πετάει τη μπάλα στους εταίρους μας και ζητά ένα «μενού ανταλλαγών χρέους» (menu of debt swaps) για την ελάφρυνση του βάρους, συμπεριλαμβανομένων δύο νέου τύπου ομολόγων.
Ο πρώτος τύπος, που θα συνδέεται με την ονομαστική οικονομική ανάπτυξη, θα αντικαταστήσει τα ευρωπαϊκά δάνεια διάσωσης και ο δεύτερος, που χαρακτήρισε «ομόλογα χωρίς λήξη» (perpetual bonds), θα αντικαταστήσει τα ελληνικά ομόλογα που έχει στην κατοχή της η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Ο ίδιος είπε ότι η πρότασή του για ανταλλαγή χρέους θα είναι μια μορφή «έξυπνης διαχείρισης του χρέους» (smart debt engineering) η οποία θα αποφεύγει τη χρήση όρων όπως «κούρεμα» χρέους, που είναι πολιτικά μη αποδεκτοί στη Γερμανία και σε άλλες πιστώτριες χώρες γιατί ακούγεται στους φορολογούμενους ως μια άμεση ζημία.
Η κίνηση αυτή της ελληνικής κυβέρνησης φέρνει σε ακόμα δυσκολότερη θέση την άλλη πλευρά της διαπραγμάτευσης και αποδεικνύει ότι η εμμονή του ΣΥΡΙΖΑ τους προηγούμενους μήνες περί αναγκαίου κουρέματος ήταν μια πολιτική τακτική προκειμένου να εκφραστούν οι ευρωπαϊκές ηγεσίες και οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και να πάρουν όλοι ξεκάθαρες θέσεις.
Αφού λοιπόν όλοι συμφωνούν ότι χρειάζεται μια ειδική ρύθμιση ώστε το ελληνικό χρέος να καταστεί διαχειρίσιμο, αλλά κανείς δεν θέλει ονομαστικό κούρεμα, η ελληνική κυβέρνηση προτείνει την έκδοση ομολόγων που δεν θα λήγουν ποτέ!!!
Πρόκειται για τα λεγόμενα perpetual bonds, τα οποία θα μπορούσαν να μεταφραστούν ως "διηνεκή ομόλογα" και τα οποία δεν έχουν ημερομηνία λήξης.
Απλά, φέρουν ένα επιτόκιο - ενδεχομένως πολύ μικρότερο από το σημερινό - το οποίο θα πληρώνει η Ελλάδα και θα εισπράττουν οι δανειστές κάθε χρόνο.
Στην ουσία, πρόκειται για μία «χρηματοοικονομική εξαφάνιση» του χρέους.
Όπως τονίζουν αρκετοί οικονομολόγοι τα perpetual bonds εμφανίστηκαν ήδη από τα μέσα του 16ου αιώνα και συνεχίστηκαν να χρησιμοποιούνται ως τα μέσα του 20ου αιώνα, κυρίως από την κυβέρνηση της Μεγάλης Βρετανίας ( τα λεγόμενα consols) αλλά και από τράπεζες που κατάφερναν με τον τρόπο αυτό να πληρούν τις κεφαλαιακές τους απαιτήσεις.
Ο κ. Βαρουφάκης έχει αναφερθεί αρκετές φορές σ' αυτού του είδους τα ομόλογα. Μάλιστα, όπως έχει ήδη αναφέρει, η Ελληνική Κυβέρνηση θα προτείνει, αυτή η λύση να ακολουθηθεί και από άλλα υπερχρεωμένα κράτη.
Όπως γράφει και ο οικονομολόγος, κ. Γιάννης Σιάτρας, πρόεδρος του κινήματος «Έλληνες Φορολογούμενοι»:
«Μέσω αυτών των ομολόγων, το χρέος εξακολουθεί να υφίσταται και συνεπώς κανείς δε μπορεί να ισχυρισθεί ότι χάρισε χρήματα στην Ελλάδα. Τα ομόλογα αυτά θα διατηρούνται για πάντα στα χέρια των δανειστών. Για πάντα; Μπορεί όχι για πάντα. Μπορεί να τεθεί η ρήτρα της επαναγοράς τους με πρωτοβουλία (δικαίωμα) του εκδότη (δηλαδή της Ελλάδας). Ή να βρεθεί κάποια στιγμή ανακατατάξεων στο πολύ μακρινό μέλλον, ώστε η τύχη των ομολόγων αυτών να γίνει αντικείμενο μίας ειδικής διαπραγμάτευσης. Με την πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης (αν γίνει), το ζήτημα του ελληνικού χρέους μπορεί να λυθεί "αναίμακτα" και με τρόπο ώστε όλες οι πλευρές να είναι ικανοποιημένες..».
Άλλωστε ας μην ξεχνάμε ότι το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού χρέους δεν είναι ρευστό χρήμα, πρόκειται όπως λένε οι οικονομολόγοι για «χαρτούρα», άυλοι τίτλοι και χρεόγραφα τα οποία διακινήθηκαν στην πρωτογενή και στη δευτερογενή αγορά από όπου δεκάδες funds κέρδισαν εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ.
Το απεχθές στην όλη ιστορία του ελληνικού χρέους είναι πως αν και τα «γεράκια των αγορών» αγόραζαν σε πολύ χαμηλές τιμές τα χρεόγραφα στη συνέχεια τα «μοσχοπουλούσαν» αποκομίζοντας τεράστια κέρδη και στο τέλος τα ξεφορτώθηκαν προς το ελληνικό κράτος θέλοντας να πληρωθούν στο ακέραιο και στην ονομαστική τους τιμή.
Είναι προφανές ότι αυτή η ιστορία δεν μπορεί να συνεχιστεί όταν ο λαός βρίσκεται κάτω από τα όρια της απόλυτης φτώχειας και της ανέχειας. Ευτυχώς όμως, οι λαοί δεν αυτοκτονούν...
