Χωρίς τις γραβάτες της υποταγής...
Θυμάστε το παραμύθι του Αντερσεν, ο βασιλιάς είναι γυμνός; Στο παραμύθι οι κόλακες για να κερδίσουν την εύνοια του βασιλιά θαύμαζαν τα δήθεν ρούχα του, ενώ κυκλοφορούσε γυμνός. Στη σημερινή Ευρωζώνη, οι τεχνοκράτες και οι αξιωματούχοι προτιμούν να ισχυρίζονται ότι το ελληνικό χρέος είναι βιώσιμο και η λιτότητα εξαιρετική οικονομική μεταρρύθμιση για να κερδίζουν την εύνοια των αγορών.
Ο ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΕΙΝΑΙ ΓΥΜΝΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΦΑΡΜΑΚΟ ΤΟΞΙΚΟ
Της Μαρίνας Πρωτονοταρίου
Αν και διάγουμε την πιο αβέβαιη περίοδο των τελευταίων μηνών και αν και οι καλές και οι κακές ειδήσεις εναλλάσσονται με ταχύτητα βλέποντας τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών αρχίζει πλέον να φαίνεται πως Ελλάδα και Eurogroup έχουν βρει το δρόμο προς μια συμφωνία. Οι προειδοποιήσεις του Κρούγκμαν έπιασαν τόπο, η νέα ελληνική κυβέρνηση χωρίς καν να έχει δείξει δείγμα γραφής κατάφερε να πείσει ότι είναι διαφορετική και η στάση των δανειστών, εταίρων αλλάζει. Η έκκληση του υπουργού Οικονομικών, Γιάννη Βαρουφάκη να ειπωθούν στο δημόσιο ευρωπαϊκό διάλογο «όσα λέγονται έως τώρα με τα μικρόφωνα κλειστά» φαίνεται πως λαμβάνεται υπ’ όψιν.
Όπως έγραψε ο Κρούγκμαν στους New York Times «οι δανειστές της Ελλάδας κάνουν λάθος που περιμένουν ότι η νέα κυβέρνηση θα προδώσει τους ψηφοφόρους που την εξέλεξαν και θα υποχωρήσει από τις θέσεις της, όπως έγινε τα προηγούμενα πέντε χρόνια». «Σήμερα, η δυναμική είναι τελείως διαφορετική και η αποτυχία να γίνει αυτό αντιληπτό μπορεί να οδηγήσει σε μια χωρίς λόγο καταστροφή».
Την καταστροφή όμως κανείς δεν τη θέλει, και έτσι γίνονται αντιληπτές οι θέσεις του. Και συζητιέται δημοσίως αυτό που μέχρι πρότινος μόνο ψιθυριζόταν. Όπως είπε και ο κ. Βαρουφάκης στη Βουλή, «το φάρμακο είναι τοξικό και ο γιατρός το ξέρει».
Υπάρχει Grexit;
Η διάθεση ενότητας της Ευρωζώνης είναι ίσως το μόνο κοινό μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας και τα κοινά συμφέροντα από την αποφυγή μιας ρήξης είναι τέτοια που ο κίνδυνος Grexit, ακόμη κι αν έχει ξαναρχίσει να γράφεται και να λέγεται συχνά τελευταία, (από τον Α.Γκρινσπαν και τον Άγγλο υπουργό Οικονομικών Τζ. Οσμπορν), δεν αποτελεί έναν ρεαλιστικό κίνδυνο.
Την ίδια στιγμή η συζήτηση για Grexit, σύμφωνα με κάποιους, ειδικά όταν προέρχεται από την αγγλοσαξωνική πλευρά, χρησιμεύει απλά ως απειλή για να επιβεβαιωθεί η αποφασιστικότητα της Γερμανίας να προσπαθήσει να συνεννοηθεί με τη νέα ελληνική κυβέρνηση. Δεν είναι τυχαίο εξάλλου ότι τα δύο τελευταία grexit ακούστηκαν μια μέρα πριν τη συνάντηση Ομπάμα-Μέρκελ, δικαιολογώντας τη μέριμνα και την παρέμβαση του Ομπάμα, υπέρ της ανεύρεσης μιας λύσης.
Πράγματι ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, χθες τα είπε όλα σε μια φράση αποκλείοντας κάθε ενδεχόμενο Grexit:
«Αναμένω να ακούσω την πρόταση της Άνγελα Μέρκελ για το πώς η Ευρώπη και το ΔΝΤ θα συνεργαστούν με την νέα ελληνική κυβέρνηση για να βρουν ένα τρόπο να επανέλθει η Ελλάδα στη βιώσιμη ανάπτυξη εντός ευρωζώνης» σημείωσε ο κ. Ομπάμα στην κοινή συνέντευξη Τύπου ρίχνοντας το μπαλάκι και την ευθύνη στη Γερμανία για την εξασφάλιση της ανάπτυξης της Ελλάδας εντός Ευρωζώνης.
Η απάντηση της Μέρκελ ότι βάση της συζήτησης είναι το τρέχον πρόγραμμα αποδεικνύει τη μετατόπιση που ήδη έχει κάνει η Γερμανία, από την αρχική αμετακίνητη θέση της για το πρόγραμμα.
Την ίδια στιγμή ο υπουργός Οικονομικών κ. Βαρουφάκης από την πρώτη του ομιλία στη Βουλή για τις προγραμματικές δηλώσεις, επεσήμανε ότι «ούτε εμείς θα σκίσουμε το πρόγραμμα, ούτε εσείς θα ζητήσετε τυφλή εφαρμογή», υποδηλώνοντας ότι υπάρχει αμοιβαία ανάγκη παραχωρήσεων από τις αρχικές θέσεις για την επίτευξη συμφωνίας, μιας συμφωνίας που και οι δύο πλευρές έχουν ανάγκη.
Ετσι η ελληνική πλευρά στο Eurogroup της Τετάρτης (11/02/2015) επιδιώκει την εξασφάλιση μιας μεταβατικής περιόδου έως την 1η Σεπτεμβρίου, χρονικό ορίζοντα στον οποίο εκτιμάται ότι θα μπορέσει να οικοδομηθεί το νέο συμβόλαιο με τους εταίρους.
Πρόκειται για μια πρόταση με τέσσερις άξονες:
1) Πρόγραμμα - «γέφυρα» έως τον Σεπτέμβριο στο οποίο θα αποτυπώνεται το 70% των δεσμεύσεων, με το υπόλοιπο 30%, είτε να φεύγουν είτε να αντικαθίστανται με δέκα μεταρρυθμίσεις που θα προταθούν από την ελληνική πλευρά σε συνεργασία με τον ΟΟΣΑ.
2) Επαναπροσδιορισμό του στόχου για τα πρωτογενή πλεονάσματα, αρχής γενομένης από φέτος. Η ελληνική πλευρά δεν αποδέχεται πρωτογενές πλεόνασμα 3% του ΑΕΠ για το 2015, θεωρώντας ότι αυτά τα επίπεδα είναι «εξωφρενικά» και εκτός πραγματικότητας. Ο πήχης, το ανώτατο ύψος του μπαίνει για φέτος στο 1,5% του ΑΕΠ, όπως συνέβη και το 2014.
3) Μπαίνει στο τραπέζι το θέμα του χρέους για να ξεκινήσει η διαπραγμάτευση με ένα μενού από swaps.
4) Λαμβάνονται μέτρα για την άμεση αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης. Να σημειωθεί ότι η Ελλάδα επιδιώκει την αξιοποίηση των 11 δισ. ευρώ για την αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων. Στο μεσοδιάστημα το χρηματοδοτικό κενό καλύπτεται και με εκταμίευση μέρους της δόσης των 7,2 δισ. ευρώ.
Αισιοδοξία από Ελλάδα και Ευρώπη
Κύκλοι του υπουργείου εμφανίζονται αισιόδοξοι για την τελική συμφωνία λέγοντας πως προσερχόμαστε στις διαπραγματεύσεις με ανοικτό μυαλό, τονίζοντας όμως ότι σε κάποιες κόκκινες γραμμές, όπως αυτή της λιτότητας και της αυτοτροφοδοτούμενης κρίσης, δεν πρόκειται να κάνουμε πίσω.
Την ίδια αίσθηση έχουν και κύκλοι της Κομισιόν που χθες δήλωναν ότι είναι «εφικτή μία συμφωνία έως το Eurogroup της 16ης Φεβρουαρίου» για την εξεύρεση αμοιβαία επωφελούς λύσης για την Ελλάδα και την Ευρώπη.
Σημειώνεται ότι η τελική απόφαση για την Ελλάδα θα ληφθεί ομόφωνα από τα 19 κράτη-μέλη της ευρωζώνης, υπενθυμίζοντας την πρόσφατη δήλωση του προέδρου της Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, ότι «η Ευρώπη θα σεβαστεί την Ελλάδα, όσο η Ελλάδα σέβεται την Ευρώπη».
Στήριξη στις ελληνικές θέσεις εξάλλου παρείχε χθες και ο Καγκελάριος της Αυστρίας κ. W. Faymann ζητώντας την επίτευξη μιας συμβιβαστικής λύσης μεταξύ της Ελλάδας και της Ε.Ε. Ο αυστριακός καγκελάριος χαρακτήρισε "ρεαλιστικές και λογικές"" τις ελληνικές θέσεις και επισήμανε στον Έλληνα Πρωθυπουργό ότι θεωρεί σημαντικό να δώσει η Ελλάδα διαβεβαίωση προς τους δανειστές ότι θα τηρήσει τις δανειακές της υποχρεώσεις, έτσι ώστε να υλοποιηθεί η προσωρινή συμφωνία-γέφυρα. Με την τελευταία άλλωστε ο Καγκελάριος συμφωνεί και θα την υποστηρίξει ως θέση στη Σύνοδο Κορυφής".
«Μια αυθεντική αριστερή κυβέρνηση...» για τον Κρούγκμαν
Μια αυθεντική αριστερή κυβέρνηση, σε αντίθεση με μια δεξιά, είναι πολύ διαφορετική, όχι γιατι οι πολιτικές που θέλει να εφαρμόσει είναι τρελές και επιθετικές, αλλά γιατί οι αξιωματούχοι της δεν θα κερδίσουν ποτέ την εκτίμηση της ελίτ του Νταβός.
Οπως επισημαίνει ο ίδιος, επικαλούμενος την παρατήρηση του δημοσιογράφου Matthew Yglesias, οι πολιτικοί των μικρών κρατών συνήθως εμφορούνται από προσωπικά κίνητρα να αποδεχτούν τις απαιτήσεις της τρόικας ακόμα και αν είναι ενάντια στα συμφέροντα των κρατών τους:
«Κανονικά θα πίστευε κανείς πως η καλύτερη επιλογή για ένα πρωθυπουργό είναι να προσπαθήσει να κάνει αυτά που θα τον βοηθήσουν να επανεκλεγεί. Όσο δυσοίωνες και αν είναι προοπτικές, αυτή είναι η κυρίαρχη στρατηγική. Αλλά στην εποχή της παγκοσμιοποίησης και της ευρωπαϊκής ενοποίησης, πιστεύω ότι οι ηγέτες των μικρών κρατών βρίσκονται σε μια κάπως διαφορετική κατάσταση. Αν εγκαταλείψουν το γραφείο τους έχοντας κερδίσει την εκτίμηση της ελίτ του Νταβός, υπάρχουν πολλές θέσεις στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ή το ΔΝΤ ή άλλους οργανισμούς για τις οποίες μπορεί να είναι κατάλληλοι ακόμα και αν τους απεχθάνονται οι συμπατριώτες τους. Στην πραγματικότητα, το να είναι εντελώς απεχθείς θα ήταν ένα συν. Η απόλυτη εκδήλωση αλληλεγγύης προς την “διεθνή κοινότητα” είναι να κάνουν ότι θέλει η διεθνής κοινότητα ακόμα και έναντι μαζικής αντίστασης από το εγχώριο πολιτικό σώμα».
Ο Αλέξης Τσίπρας δεν θα βρεθεί ποτέ σε συμβούλια τραπεζών, δεν θα γίνει πρόεδρος της BIS ή Ευρωπαίος Επίτροπος. Ο Γιάννης Βαρουφάκης δεν θέλει να φοράει γραβάτες, το οποίο συνειδητά ή ασυνείδητα είναι ένας τρόπος να δηλώσει οπτικά πως δεν θα παίξει το συνηθισμένο παιχνίδι, υποστηρίζει ο νομπελίστας οικονομολόγος.
«Αυτό που ζητάει η Ελλάδα, αν και οι Γερμανοί ψηφοφόροι πιθανότατα δεν το γνωρίζουν αυτό, δεν είναι μια νέα ένεση χρημάτων. Το μόνο που βρίσκεται στο τραπέζι είναι η μείωση του πρωτογενούς πλεονάσματος, δηλαδή η μείωση των πληρωμών για τόκους του υφιστάμενου χρέους. Και μας έχουν πει συχνά πως όλοι καταλαβαίνουν ότι ο επίσημος στόχος για το πλεόνασμα, στο 4,5% του ΑΕΠ, είναι παράλογος και ανέφικτος. Οπότε, στην πραγματικότητα η Ελλάδα ζητάει μόνο να αναγνωριστεί η πραγματικότητα που υποτίθεται ότι όλοι κατανοούν» γράφει ο κ. Κρούγκμαν.
Γιατί λοιπόν «φουντώνουν» και πάλι οι διαπραγματεύσεις της Ελλάδας με τους δανειστές; Σύμφωνα με τον κ. Κρούγκμαν γιατί αυτό «που κατανοούν όλοι» δεν εξηγήθηκε ποτέ στους ψηφοφόρους των ευρωπαϊκών κρατών του Βορρά. Επιπλέον, γιατί οι δανειστές έχουν συνηθίσει να περιμένουν ότι οι κυβερνήσεις των χρεωμένων κρατών θα εγκαταλείψουν τις προεκλογικές τους υποσχέσεις στο όνομα της υπευθυνότητας και αναμένουν από την νέα ελληνική κυβέρνηση να ταπεινωθεί.
.jfif)
