Βαρουφάκης: Γιατί δεν επιστρέψαμε τα 10,9 δισ. του ΤΧΣ στο EFSF
Αυτή ήταν η απάντηση που του υπουργού Οικονομικών, Γιάνη Βαρουφάκη στη Βουλή, σε επίκαιρη ερώτηση του βουλευτή των Ανεξαρτήτων Ελλήνων, κ. Δημητρίου Καμμένου, σχετικά με τον τρόπο και τη λογική με την οποία επιστράφηκαν τα 10,9 δισεκατομμύρια ομόλογα προς τον EFSF από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της απάντησης του Υπουργού:
Όπως γνωρίζετε, είναι ένα ερώτημα, το οποίο με έχει απασχολήσει, έχει απασχολήσει την κοινή γνώμη. Η αντιπολίτευση και ως κυβέρνηση είχε το θράσος να μας κατηγορήσει ότι κάναμε λάθος που επεστράφησαν αυτά τα χρήματα, το 1,2 δισεκατομμύρια και να μας εγκαλέσει για απειρία.
Η ανακοίνωση του Υπουργείου Οικονομικών είναι λεπτομερέστατη. Σας διαβεβαιώνω ότι την έχω γράψει εγώ ο ίδιος, ακριβώς επειδή κρίνω ότι είναι πολύ σημαντικό. Είναι τρεισήμισι σελίδες, την έχετε διαβάσει. Μπορώ να την καταθέσω και στα πρακτικά, κύριε Πρόεδρε, σε περίπτωση που δεν υπάρχει, αλλά για να μην χρονοτριβήσω να απαντήσω συγκεκριμένα: Είναι πράγματι αλήθεια, σύμφωνα με τον ΟΔΔΗΧ, ότι μετά την επιστροφή των ομολόγων των 10,9 το χρέος μειώθηκε και διαμορφώθηκε στα 312,7 δισεκατομμύρια. Αυτό είναι στοιχείο της 20ης Απριλίου.
Τώρα, όσον αφορά τα πολύ σημαντικά ερωτήματά σας, με ρωτάτε για ποιο λόγο δεν έγινε η χρήση των ομολόγων, γιατί ουσιαστικά χρησιμοποιήθηκαν αυτά τα μετρητά και δεν χρησιμοποιήθηκαν τα ομόλογα.
Κατ’ αρχάς, να ξεκαθαρίσουμε ότι η απόφαση εκείνη, για να χρησιμοποιηθούν τα μετρητά, ελήφθη από την προηγούμενη κυβέρνηση, μετά από εισήγηση του Διοικητικού Συμβουλίου του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, με πλήρη συμφωνία της Τράπεζας της Ελλάδος και βεβαίως της προηγούμενης κυβέρνησης.
Ο λόγος για τον οποίο έγινε χρήση των μετρητών αυτών –και αυτό είναι εύλογο κατ’ εμέ, όσον αφορά τη διαχειριστική διαδικασία- είναι ότι τα ομόλογα αυτά είχαν ένα επιτόκιο, το οποίο είναι πολύ μεγαλύτερο από τον τόκο, τον οποίο θα λάμβανε το ΤΧΣ από το 1,2 αν τα κρατούσε σε μετρητά. Οπότε το Διοικητικό Συμβούλιο του Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας θα το ελέγχαμε, αν δεν το είχε κάνει αυτό.
Να απαντήσω και στο ερώτημά σας, όσον αφορά εκείνες τις ανακεφαλαιοποιήσεις, ποια ποσά και σε ποιες τράπεζες πήγαν: New Proton Bank 450 εκατομμύρια, σε δύο δόσεις, στη διαδικασία πώλησής της στη Eurobank. Probank, 563 εκατομμύρια και αυτό δύο δόσεις, διαδικασία απορρόφησης της από την Εθνική Τράπεζα. Τρεις συνεταιριστικές τράπεζες που απορροφήθηκαν από την Alpha, στην οποία καταβλήθηκαν από το ΤΧΣ 174 εκατομμύρια τον Ιούνιο του 2014.
Αυτή είναι η συγκεκριμένη απάντηση για το πώς χρησιμοποιήθηκε αυτό το ποσό των περίπου 1,2 δισεκατομμυρίων.
Είναι ξεκάθαρο, κύριε συνάδελφε, κύριε Πρόεδρε, ότι χρησιμοποιήθηκε, όπως είπα, αυτό το ποσό για να είναι εντάξει το ΔΣ του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας απέναντι στο ίδιο το καταστατικό που λέει πως όταν έχεις να επιλέξεις είτε τον α’ είτε το β’ τρόπο, θα πρέπει να επιλέξεις αυτόν που έχει μεγαλύτερο όφελος για το Δημόσιο.
Τώρα σας φέρνω στη συμφωνία της 20ης Φεβρουαρίου στο Eurogroup που ήταν, ουσιαστικά, η συμφωνία επέκτασης της δανειακής σύμβασης, ώστε να υπάρχει αυτή η περίοδος διαπραγματεύσεων, αυτή η περίοδος-γέφυρα, που θα μας οδηγήσει, ευελπιστούμε, στη συμφωνία του Ιουνίου. Στο πλαίσιο αυτής της συμφωνίας η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα απαίτησε μέσω του κ. Ντράγκι την επιστροφή αυτών των ομολόγων από το ΤΧΣ στο EFSF, όσο διαρκεί η διαπραγμάτευση με στόχο να επιστρέψουν για τη χρήση που ήταν αρχικά προδιαγεγραμμένη για τις ανακεφαλαιοποιήσεις και το resolution των τραπεζών.
Με άλλα λόγια, δεν έχει καμία απολύτως σημασία αν είναι στο ΤΧΣ ή στο EFSF, όσον αφορά τη χρήση τους. Η ελληνική κυβέρνηση δεν μπορούσε να τα χρησιμοποιήσει αυτά τα χρήματα έτσι κι αλλιώς. Μόνο με σύμφωνη γνώμη του Eurogroup μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν, ακόμα και να είχαν μείνει.
Όμως, το θέμα είναι ότι αυτό το 1,2 δισ., ουσιαστικά, χρησιμοποιήθηκε επί ημερών της προηγούμενης κυβέρνησης και δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σήμερα επειδή ακριβώς χρησιμοποιήθηκε τότε για repos. Αυτή είναι η ουσία.
Δεν υπήρχε καμία νομική δυνατότητα, μετά την 20η Φεβρουαρίου, εμείς ή το ΤΧΣ να αρνηθεί την επιστροφή των ομολόγων των 10,9 δισεκατομμυρίων. Καμία! Η απόφαση ήταν αυτή και έπρεπε άμεσα να επιστραφούν τα 10,9 δισεκατομμύρια. Δεν υπήρχε, δηλαδή, κάποιο λάθος.
Πού βρίσκεται το λάθος; Το λάθος βρίσκεται στο ότι οι προηγούμενες κυβερνήσεις αποδέχθηκαν όρους λειτουργίας του ΤΧΣ, που ουσιαστικά στερούν την κυριαρχία του ελληνικού Δημοσίου επί των χρημάτων του. Αυτά συνέβησαν το 2012, ξανά μετά το 2013 και ξανά μετά το 2014, με τις αναθεωρήσεις αυτής της δανειακής συμφωνίας.
Εμείς, μαζί με το Διοικητικό Συμβούλιο του ΤΧΣ, προσπαθήσαμε να σώσουμε ό,τι μπορούσαμε και χρησιμοποιήσαμε έναν τεχνικό όρο. Είπαμε ότι από τη στιγμή που δεν μπορούσαμε νομικά να αρνηθούμε το δικαίωμα του EFSF να ζητήσει αυτά τα ομόλογα πίσω, χρησιμοποιήσαμε τον τεχνικό όρο του «unintended consequence». Με άλλα λόγια, υπήρξε μία επίπτωση στα αποθεματικά του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας που δεν ήταν αυτή που είχε στόχο η χρήση των 1,2 δισεκατομμυρίων το 2014.
Διεκδικητικά γράψαμε την επιστολή στο ΤΧΣ. Και θέλω να σας πω ότι αν το EFSF-ESM, αποφαινόταν καλή τη πίστει, θα επέστρεφε αυτό το ποσόν, θα είχε ήδη επιστραφεί.
Πιστεύουμε ακράδαντα ότι αυτή η επιστροφή δεν έγινε -νόμιμα, είναι καλυμμένοι που δεν έγινε- αλλά θεωρώ ότι η ουσία έγκειται στην προσπάθεια μεγιστοποίησης της πίεσης σε αυτήν την κυβέρνηση, για να υποχωρήσει όπως υποχωρούσαν οι προηγούμενες, κάτι το οποίο, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, σας διαβεβαιώ ότι δεν θα συμβεί.
Κλείνω, λοιπόν, λέγοντας συμπερασματικά ότι το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και το Υπουργείο Οικονομικών, στο πλαίσιο των ισχυόντων νόμων και της απόφασης του Eurogroup της 20ης Φεβρουαρίου, έδρασαν άμεσα και διεκδικητικά, με σκοπό τη βελτιστοποίηση του δημοσίου συμφέροντος, το οποίο υπέσκαψαν οι συμφωνίες των προηγούμενων κυβερνήσεων με τους δανειστές και πάνω στις οποίες στηρίχθηκε η απαίτηση για επιστροφή του συνόλου των ομολόγων του EFSF.