Πρόσω ολοταχώς για τη συζήτηση γα το χρέος
Της Μαρίνας Πρωτονοταρίου
Ωστόσο, κάθε συζήτηση για επιμήκυνση του χρέους θα φέρει και νέες δεσμεύσεις και όρους πολιτικής που θα εξασφαλίζουν ότι η χώρα τηρεί τους κανόνες ακόμη και όταν θα είναι εκτός προγράμματος.
Όμως αν το χρέος διευθετηθεί θα σταλεί ένα θετικό μήνυμα στις αγορές ότι η Ελλάδα είναι ασφαλής επενδυτικά και μεσοπρόθεσμα και τότε θα προσελκύσει επενδύσεις, η ανάκαμψή της θα επιταχυνθεί και θα μπούμε σε έναν «ενάρετο κύκλο».
Στο πλαίσιο αυτό η κυβέρνηση δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη συζήτηση αυτή και χθες το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής (ΚΥ.Σ.ΟΙ.Π.) συνήλθε σε πλήρη σύνθεση και ενέκρινε εισήγηση του υπουργού Οικονομικών σχετικά με την προετοιμασία των επικείμενων συζητήσεων για την αναδιάρθρωση του ελληνικού δημοσίου χρέους.
Στο πλαίσιο αυτό αποφασίστηκε η συγκρότηση Συντονιστικής Επιτροπής που θα αναλάβει το έργο της τεχνικής προετοιμασίας, της υποδοχής και της αξιολόγησης τυχόν προτάσεων από ερευνητικά κέντρα, ακαδημαϊκούς, ειδικούς επιστήμονες και άλλους φορείς.
Η Συντονιστική Επιτροπή θα εισηγείται σχετικά προς το ΚΥ.Σ.ΟΙ.Π. το οποίο και θα διαμορφώνει τη στρατηγική της Κυβέρνησης στη διαπραγμάτευση για το δημόσιο χρέος.
Το πόσο κοντά είναι ο χρόνος αυτής της διαπραγμάτευσης ανέφερε και ο υπουργός Οικονομικών κ. Ε. Τσακαλώτος, που εκτίμησε χθες ότι μέχρι το Μάρτιο του 2016 θα πρέπει να έχουν ληφθεί οι αποφάσεις για το χρέος, ανοίγοντας, όπως είπε, έναν διάδρομο επενδύσεων μεγάλου ορίζοντα για την Ελλάδα.
Σύμφωνα με τα όσα είπε, η ελληνική κυβέρνηση ζητά να μην επιστρέψουμε στις λύσεις που δόθηκαν μέχρι τώρα και σύμφωνα με τις οποίες κλωτσούσαν τον τενεκέ πιο κάτω στον δρόμο.
«Αν πάει η απόφαση αργότερα, το καλοκαίρι του 2016 ή το 2017, όλες οι αποφάσεις για κατανάλωση, επενδύσεις και αποταμιεύσεις θα πάνε επίσης αργότερα», είπε ο υπουργός σημειώνοντας πως με βάση τον οδικό χάρτη της κυβέρνησης, τον Μάρτιο του 2016 και αφού έχουν προηγηθεί η επιτυχής ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, το κλείσιμο της πρώτης αξιολόγησης και οι αποφάσεις για το χρέος, θα παρουσιαστεί στους θεσμούς ο νέος επενδυτικός χάρτης της χώρας, ώστε να φύγει ο φαύλος κύκλος και να επανέλθει ο ενάρετος κύκλος.
Τι σημαίνει όμως διευθέτηση του χρέους;
Ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), Κλάους Ρέγκλινγκ, σημείωσε ότι η Ευρωζώνη μπορεί να λάβει λίγο περισσότερα μέτρα στην κατεύθυνση της επιμήκυνσης των περιόδων αποπληρωμής του ελληνικού χρέους και της αναβολής πληρωμής τόκων του, αλλά δεν θα υπάρξει «ονομαστικό κούρεμα», σε συνέντευξη που έδωσε στη φινλανδική εφημερίδα «Kauppalehti».
Ο κ. Ρέγκλινγκ τόνισε «οι θεσμοί θα αξιολογήσουν τη βιωσιμότητα του χρέους ξανά στην αρχή του επόμενου έτους, λαμβάνοντας υπόψη το τρέχον οικονομικό περιβάλλον. Κατόπιν, θα δούμε τι είναι πραγματικά αναγκαίο», δήλωσε.
Σχολιάζοντας αυτό που περιέγραψε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) στην έκθεση του Ιουλίου, ότι δηλαδή για να γίνει βιώσιμο το ελληνικό χρέος θα πρέπει να παραταθεί κατά 40 χρόνια η περίοδος αποπληρωμής του και κατά 20 χρόνια η περίοδος χάριτος.
Η άποψη αυτή του ΔΝΤ, είπε, δεν έχει συζητηθεί στην Ευρωζώνη ή με το Ταμείο και πρόσθεσε ότι «η ελληνική οικονομία τα πάει καλύτερα τώρα από ό,τι τον Αύγουστο που συμφωνήθηκε το πρόγραμμα» και ότι τα επιτόκια είναι χαμηλότερα, καθώς ο ESM μπορεί να δανείζει την Ελλάδα με λιγότερο από 1%.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο κ. Ρέγκλινγκ είπε ότι είναι ενδεχόμενο να δοθεί στην Ελλάδα τμηματικά η ελάφρυνση του χρέους της, για να συνδεθεί με όρους πολιτικής που πρέπει να εφαρμόσει μετά τη λήξη του προγράμματος τον Ιούλιο του 2018. «Είναι μία πιθανότητα για να υπάρχουν όροι πολιτικής για μεγαλύτερο διάστημα», είπε, προσθέτοντας: «Το πρόγραμμα θα διαρκέσει έως τον Ιούλιο του 2018.
Έως τότε, η Ελλάδα αναμένεται ότι θα μπορεί να χρηματοδοτείται και πάλι πλήρως από τις αγορές. Μία τέτοια ελάφρυνση χρέους θα δινόταν ουσιαστικά αρκετό καιρό μετά τη λήξη του προγράμματος.
Θα μπορούσε να συνεχίσει να συνδέεται με κάποιου είδους όρους, για να ελέγχεται και να διασφαλίζεται ότι η μεταρρυθμιστική διαδικασία θα συνεχισθεί μετά τη λήξη του προγράμματος. Δεν το έχουμε κάνει αυτό σε άλλες περιπτώσεις, αλλά οι άλλες περιπτώσεις ήταν ευκολότερες όσον αφορά στη βιωσιμότητα του χρέους».
Τελικά όμως μια συζήτση για το χρέος «θα βοηθήσει περισσότερο μεσοπρόθεσμα», σημειώνει ο κ Ρέγκλιγκ.
Όπως εξήγησε το κόστος εξυπηρέτησης του ελληνικού χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ έως το 2022 είναι μικρότερο από ό,τι σε πολλές χώρες-μέλη. Αυτό πο χρειάζεται περισσότερο είναι να διασφαλιστεί ότι η Ελλάδα μπορεί να εξυπηρετήσει το χρέος της μεσοπρόθεσμα. Θα είναι και ένα σημαντικό μήνυμα στις αγορές, ότι δεν πρέπει να ανησυχούν γι' αυτό και ότι μπορεί να επενδύσουν ξανά στην Ελλάδα».
Στο χρέος και στην παράταση αποπληρωμής του αναφέρθηκε εξάλλου χθες και ο κ. Κοστέλο στο συνέδριο του Ελληνοαμερικάνικου Επιμελητηρίου.
Η επιτυχής αξιολόγηση θα οδηγήσει στην έναρξη των συζητήσεων για το χρέος, για το οποίο ο κ. Κοστέλο είπε ότι δεν είναι το ζήτημα αν θα υπάρξει ρύθμιση χρέους αλλά πώς και με ποιους όρους. Απαραίτητη προϋπόθεση, ξεκαθάρισε, η πλήρης εφαρμογή του προγράμματος και η τήρηση των δημοσιονομικών στόχων από τώρα και στο εξής.
Ο ίδιος μίλησε για ενδεχόμενη παράταση αποπληρωμής του χρέους. Ανέφερε ότι απαιτείται εξομάλυνση πληρωμών, ιδίως μετά το 2020 και τόνισε πως η όποια διευθέτηση χρέους θα γίνει σε συνάρτηση με προϋποθέσεις και με την ενσωμάτωση παραμέτρων εκτάκτων συνθηκών.