ΠΟΣΕ-ΙΚΑ: 10,5 δισ. έχασαν οι εργαζόμενοι και 5 δισ. το ΙΚΑ κατά την κρίση
Την ώρα που αναζητούνται τρόποι για τη σύνδεση των εισφορών με το φορολογητέο εισόδημα των ελεύθερων επαγγελματιών, των επιστημόνων και των αγροτών, μελέτη του ΙΚΑ για την απασχόληση και τις αμοιβές των ενεργών ασφαλισμένων την περίοδο 2009 – 2014, αποδεικνύει ότι το ισχύον σύστημα βεβαίωσης, ελέγχου και είσπραξης των εισφορών είναι αναποτελεσματικό ακόμη και για τους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα που δεν μπορούν να αποκρύψουν τις αποδοχές τους.
Οι ανατροπές που έγιναν (απολύσεις, μειώσεις αποδοχών – εισφορών, αντικατάσταση των «ακριβότερων» με «φθηνότερους» εργαζόμενους με καθεστώς μερικής και εκ περιτροπής εργασίας) σε συνδυασμό με την αδυναμία ελέγχου των πραγματικών όρων εργασίας, είχαν ως αποτέλεσμα οι εργαζόμενοι να χάσουν 10,5 δις ευρώ και το ΙΚΑ 5 δις ευρώ, συνολικά δε, 26 δις αποδοχές και αντίστοιχα 13 δις ευρώ εισφορές (με υπολογισμό μειώσεως κατ' έτος από 2009-2014)!
Όπως προκύπτει από τη μελέτη, τη συγκεκριμένη περίοδο:
-Ο αριθμός των ασφαλισμένων (εργαζόμενοι έστω και μία ημέρα κατ' έτος) μειώθηκε έως το 2012 κατά 19,5% (-489.702 άτομα) και μεταξύ 2009-2014 κατά 11,54% (-288.793 άτομα), ενώ στις οικοδομικοτεχνικές επιχειρήσεις κατά 70,90%. Συμπερασματικά από τα στοιχεία η μεγαλύτερη μείωση προκύπτει στους εργαζόμενους στις μικρές επιχειρήσεις.
-Οι «ασφαλιζόμενες» αποδοχές των εργαζομένων μειώθηκαν κατά 31,53%, στα 22,854 δις ευρώ από 33,379 δις ευρώ. Οι μέσες αποδοχές μειώθηκαν κατά 22,60% (στις 10.320 ευρώ το χρόνο, από 13.334 ευρώ που ήταν). Οι μειώσεις ήταν μεγαλύτερες (έως 32,50%) για όλους τους «νέους» που προσλήφθηκαν σε αντικατάσταση των «παλαιότερων».Ειδικότερα για όσους αμείβονται με χαμηλούς μισθούς, η μεσοσταθμική μείωση άγγιξε το 52,84%, αντίθετα με τους υψηλόμισθους που παρατηρήθηκε μείωση 15,38%.
-Τα έσοδα του ΙΚΑ από ασφαλιστικές εισφορές μειώθηκαν κατά 34,34% (στα 9,479 δις ευρώ από 14,437 δις ευρώ) παρά την αύξηση του αριθμού των απασχολουμένων που καταγράφεται από το 2012 και μετά (οι περισσότεροι είναι με μερική απασχόληση και μισό μισθό).
- Από την αντικατάσταση του εργατικού δυναμικού διαπιστώνεται η καθολική μείωση των εργαζομένων σε ηλικίες από 55 έως 65 ετών.
-Η κατάσταση με βάση τα επίσημα στοιχεία του Πληροφοριακού Συστήματος «Εργάνη», επιδεινώθηκε το 2015, αφού σε σύνολο 1.809.552 προσλήψεων οι 1.004.488 (ποσοστό 55,51%) έγιναν με καθεστώς μερικής απασχόλησης (677.521) και «εκ περιτροπής» εργασία (326.967).
Η παραπάνω μελέτη, η οποία στηρίχθηκε σε πραγματικά στοιχεία απασχόλησης εισφορών μέσω των ΑΠΔ που υποβάλλουν οι επιχειρήσεις, αποκαλύπτει το μέγεθος της επιβάρυνσης του ασφαλιστικού συστήματος από την κρίση.
Η αδυναμία των ελεγκτικών μηχανισμών, λόγω υποστελέχωσης να ερευνούν τους όρους εργασίας- ασφάλισης των εργαζομένων, ειδικά με μειωμένη απασχόληση, μεγεθύνει αρνητικά τα στοιχεία και την κατάσταση.